Bảo đảm môi trường bền vững cho nông nghiệp, nông thôn
- 14:23 | Thứ Sáu, 28/04/2023
(QBĐT) - Nhiều năm trở lại đây, sản xuất nông nghiệp của Quảng Bình phát triển theo hướng hàng hóa, chất lượng, giá trị. Cơ cấu sản xuất chuyển dịch theo hướng phát huy các lĩnh vực, sản phẩm lợi thế, chuyển mạnh sang sản xuất hàng hoá phù hợp với nhu cầu thị trường. Tuy nhiên, tình trạng biến đổi khí hậu ngày càng cực đoan, khó lường và điều kiện đời sống, sản xuất của người dân đã gây tác động không nhỏ đến môi trường nông nghiệp, nông thôn (NN, NT).
Sản xuất ở khu vực NN, NT đa dạng
Quảng Bình là tỉnh thuộc vùng duyên hải Bắc Trung bộ, có diện tích tự nhiên hơn 799.876ha; dân số 901.984 người. Toàn tỉnh có 8 đơn vị hành chính cấp huyện, 151 đơn vị hành chính cấp xã, trong đó có 15 phường, 8 thị trấn và 128 xã. Tỉnh hiện có gần 725.292ha diện tích đất nông nghiệp, chiếm 90,68% diện tích tự nhiên; trong đó đất sản xuất nông nghiệp hơn 91.691ha; đất lâm nghiệp gần 629.461ha; đất nuôi trồng thủy sản hơn 3.451ha; đất làm muối hơn 73ha; đất nông nghiệp khác gần 615ha. Tỉnh có đường bờ biển dài hơn 116km với vùng lãnh hải khoảng 20.000km2.
Với sự nỗ lực của các ngành, các cấp trong công tác bảo vệ, phát triển rừng, Quảng Bình hiện có độ che phủ rừng đạt 68%, là địa phương xếp thứ 2 toàn quốc về độ che phủ rừng. Diện tích gieo trồng cây hàng năm gần 84.172ha, các loại cây trồng chính là lúa 29.500ha, sắn 6.500ha, ngô 4.200ha, lạc 4.000ha, cao su 12.200ha, tiêu 1.100ha, sản lượng lương thực 32,2 vạn tấn/năm. Toàn tỉnh hiện có 194 trang trại chăn nuôi và 98.747 hộ chăn nuôi nhỏ lẻ. Các loài vật nuôi chính là: Trâu 32,500 con, bò 107.000 con, lợn 245.000 con, gia cầm 4,7 triệu con, sản lượng thịt hơi đạt khoảng 73.000 tấn/năm, tỷ trọng chăn nuôi chiếm 52% giá trị sản xuất nông nghiệp.
Bên cạnh đó, qua quá trình duy trì và phát triển nhiều năm qua, toàn tỉnh còn có 29 làng nghề và làng nghề truyền thống được công nhận (19 làng nghề và 10 làng nghề truyền thống). Số cơ sở sản xuất, kinh doanh trong làng nghề, làng nghề truyền thống là 8.279 cơ sở, trong đó có 11 hợp tác xã và 8.268 hộ kinh doanh cá thể.
Thực trạng bảo vệ môi trường
Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) Phan Xuân Hào cho biết, với tình hình sản xuất và đời sống kinh tế-xã hội ở khu vực NN, NT hiện nay, vấn đề nổi lên trong công tác bảo vệ môi trường (BVMT), đó là vẫn có một khối lượng rác thải sinh hoạt thải ra môi trường chưa được thu gom, xử lý; ảnh hưởng môi trường từ chăn nuôi hộ gia đình; ở nhiều khu vực nước sạch không bảo đảm và cảnh quan chưa được chú trọng.
"Nguyên nhân của tình trạng này là do ý thức BVMT của cộng đồng dân cư sinh sống và sản xuất tại các khu vực NT nhiều nơi chưa cao; nhận thức về nguy cơ ô nhiễm môi trường ở khu vực NT và những tác động tiêu cực của tình trạng ô nhiễm môi trường đến đời sống kinh tế-xã hội và sức khỏe người dân của ở nhiều địa phương chưa đầy đủ...", ông Phan Xuân Hào cho biết.
 |
Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-PTNT) Mai Văn Minh cho biết, để bảo đảm môi trường cho NN, NT, thời gian qua, sở đã quan tâm chỉ đạo thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước về kinh doanh phân bón, thuốc bảo vệ thực vật (BVTV), chăn nuôi, thú y và nước sạch NT. Toàn tỉnh hiện có 220 cơ sở kinh doanh, buôn bán phân bón, thuốc BVTV.
Qua công tác thanh tra, kiểm tra, các cơ sở sản xuất, buôn bán, sử dụng phân bón, thuốc BVTV đã tuân thủ, chấp hành tốt các quy định pháp luật về BVMT trong quá trình hoạt động. Hàng năm, Chi cục Trồng trọt và BVTV tỉnh đã tổ chức tập huấn chuyên đề hướng dẫn kỹ thuật sử dụng thuốc BVTV an toàn, hiệu quả; hướng dẫn thu gom, xử lý bao gói thuốc BVTV, phân bón, thuốc trừ sâu sau sử dụng để nâng cao nhận thức về BVMT cho người dân.
Để khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường trong chăn nuôi, Chi cục Chăn nuôi và Thú y đã tích cực chỉ đạo, hướng dẫn các biện pháp chăn nuôi lợn hữu cơ, tiêu độc khử trùng, an toàn sinh học nhằm giảm thiểu ô nhiễm môi trường trong chăn nuôi. Đa số các trang trại, gia trại đã lắp đặt hệ thống biogas hoặc sử dụng đệm lót sinh học để xử lý chất thải.
Đối với các làng nghề, xác định đây là một trong những nơi có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường, Sở NN-PTNT đã quan tâm chỉ đạo, hướng dẫn các làng nghề thực hiện tốt các biện pháp BVMT, như: Thu gom rác thải, xử lý nước thải, áp dụng các công nghệ sản xuất thân thiện với môi trường, hạn chế khói bụi, tiếng ồn...
"Trong các tiêu chí xây dựng nông thôn mới (NTM) có tiêu chí về môi trường với các chỉ tiêu quan trọng, như: Tỷ lệ sử dụng nước hợp vệ sinh, việc BVMT ở các cơ sở sản xuất và khu dân cư, xây dựng cảnh quan môi trường xanh, sạch, đẹp… Chính vì vậy, việc thực hiện tốt chương xây dựng NTM sẽ có tác động tích cực đến việc BVMT khu vực NN, NT", ông Mai Văn Minh cho biết.
BVMT bền vững trong NN, NT
Theo thống kê của cơ quan quản lý chuyên ngành, hàng năm lượng thuốc BVTV sử dụng trên địa bàn tỉnh bình quân khoảng 62,6 tấn, trong đó thuốc sinh học chỉ khoảng 0,3 tấn, còn lại là thuốc hóa học. Lượng phân bón sử dụng khoảng 252.580 tấn/năm (phân hóa học 59.520 tấn). Tình trạng ô nhiễm môi trường xảy ra trên lĩnh vực trồng trọt chủ yếu xuất phát từ việc sử dụng phân bón, thuốc BVTV không hợp lý và quá trình xả thải vỏ lọ, bao bì của thuốc BVTV, phân bón ra môi trường.
Trong chăn nuôi, mặc dù đã có nhiều trang trại, hộ chăn nuôi có áp dụng các biện pháp xử lý chất thải và giảm thiểu ô nhiễm môi trường, như: Hầm biogas, chăn nuôi trên đệm lót sinh học. Tuy nhiên, việc xử lý phân, nước thải ở các trang trại chăn nuôi vẫn chưa triệt để. Tình trạng bao gói, chai lọ đựng thức ăn chăn nuôi, thuốc thú y chưa được thu gom, xử lý đã ảnh hưởng đến cảnh quan, môi trường ở nhiều nơi. Thực trạng chăn nuôi nhỏ lẻ, phân tán ở các khu dân cư đã gây ảnh hưởng xấu đến môi trường khu vực NT.
Đối với nước sạch vệ sinh môi trường NT, trên thực tế, mức độ gây ô nhiễm môi trường từ các làng nghề NT chưa nhiều so với một số địa phương trong cả nước. Tuy nhiên, đã xuất hiện tình trạng gây ô nhiễm môi trường ở một số làng nghề trên địa bàn. Đồng thời, các công trình cấp nước sạch chưa được phủ khắp. Tỷ lệ hộ gia đình NT sử dụng nước sạch đáp ứng quy chuẩn mới chỉ đạt 56,18%.
|
Thực hiện chương trình xây dựng NTM, đến nay, toàn tỉnh có 2.201 tiêu chí đạt chuẩn, bình quân 17,2 tiêu chí/xã, cao hơn 0,2 tiêu chí/xã so với toàn quốc. Có 85 xã đạt chuẩn NTM, đạt 66,4% tổng số xã. Dân số nông thôn được cấp nước hợp vệ sinh 97% trong đó nước sạch là hơn 56%.
|
Từ thực trạng trên, để BVMT trong NN, NT bền vững, theo Phó Giám đốc Sở TN-MT Phan Xuân Hào, chính quyền các cấp và các ngành liên quan cần chú trọng công tác tuyên truyền vận động thông qua nhiều kênh, nhiều hình thức nhằm tạo được sự chuyển biến thực sự về nhận thức, trách nhiệm BVMT ở mỗi người dân, từ đó thay đổi hành vi hình thành văn hóa ứng xử thân thiện với môi trường. Đồng thời, đẩy mạnh xã hội hóa hoạt động BVMT, tạo cơ sở pháp lý và cơ chế, chính sách khuyến khích cá nhân, tổ chức và cộng đồng tham gia các dịch vụ thu gom, vận chuyển, tái chế, xử lý chất thải và các dịch vụ khác về BVMT.
Chú trọng sản xuất an toàn, xây dựng và thực hiện quy ước, hương ước, cam kết về BVMT và các mô hình tự quản về môi trường của cộng đồng dân cư, gắn nội dung BVMT với phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa" và chương trình xây dựng NTM với các tiêu chuẩn về môi trường. Phát hiện và nhân rộng các mô hình, điển hình tiên tiến trong hoạt động BVMT; tổ chức thực hiện tốt phong trào “Ngày toàn dân thu gom rác thải” trên địa bàn quản lý.
Đặc biệt, cần phải thường xuyên kiểm tra, giám sát nắm bắt tình hình thu gom, xử lý chất thải, BVMT trên địa bàn NT; hướng dẫn khắc phục kịp thời những bất cập, tồn tại trong công tác thu gom và xử lý rác thải sinh hoạt, vệ sinh môi trường; hướng dẫn các địa phương xây dựng mô hình thu gom rác thải dựa vào cộng đồng; đôn đốc hướng dẫn các địa phương chủ động ứng phó, khắc phục ô nhiễm môi trường.
Anh Tuấn
tin liên quan
Ký kết chương trình phối hợp thực hiện chính sách, pháp luật BHXH, BHYT
(QBĐT) - Sáng 28/4, Bảo hiểm xã hội (BHXH) tỉnh tổ chức hội nghị ký kết chương trình phối hợp thực hiện chính sách, pháp luật BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT) năm 2023 với Hội Liên hiệp Phụ nữ và Hội Nông dân tỉnh.
Ẩm thực "Hương quê"
(QBĐT) - Nhằm phục vụ tốt hơn và đa dạng hóa các sản phẩm du lịch đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người dân và du khách, tạo dựng thương hiệu riêng của du lịch biển Đồng Hới, từ ngày 26/4-1/5/2023, tại Quảng trường biển Bảo Ninh diễn ra lễ hội ẩm thực "Hương quê" với 20 gian hàng phong phú, đa dạng, hấp dẫn…
Tập huấn kỹ năng nhận biết dấu hiệu, hình thức bóc lột, xâm hại tình dục trẻ em trên không gian mạng
(QBĐT) - Từ ngày 26-28/4, Sở Lao động-Thương binh và Xã hội phối hợp với Tổ chức Plan Việt Nam tổ chức lớp tập huấn về hành vi xâm hại, bóc lột tình dục trẻ em trực tuyến và các cơ chế chuyển tuyến thuộc dự án "Mô hình hỗ trợ trẻ em bị bạo lực và xâm hại trên không gian mạng dựa vào cộng đồng giai đoạn 2023-2025".
