1,19% là tỷ lệ che phủ rừng được tăng lên sau 5 năm Quảng Bình thực hiện Chỉ thị 13 của Ban Bí thư (67,5% năm 2016 lên 68,69% năm 2022). Con số này đã giúp tỉnh tiếp tục duy trì thứ hạng xếp thứ hai toàn quốc về tỷ lệ che phủ rừng. Là địa phương có diện tích rừng và đất lâm nghiệp trên 651 nghìn ha (chiếm 81,4% diện tích tự nhiên), trong bối cảnh còn nhiều khó khăn, 1,19% là con số lớn, là kết quả của rất nhiều quyết sách, quyết tâm và nỗ lực.

 

Trên cơ sở nội dung Chỉ thị 13 của Ban Bí thư và tình hình thực tiễn địa phương, cùng với việc tập trung tuyên truyền để nhanh chóng lan tỏa tinh thần của chỉ thị vào đời sống xã hội, đến tận mỗi cán bộ, đảng viên và nhân dân, một lộ trình mới trên hành trình QL,BV và PTR đã được xây dựng, triển khai với những quyết sách phù hợp.

 

Đầu tiên là việc rà soát, kiện toàn, củng cố cơ quan quản lý nhà nước về lâm nghiệp tại địa phương. Việc phân cấp, phân quyền, quy định cụ thể trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, địa phương, đơn vị; nâng cao hiệu quả hoạt động của lực lượng Kiểm lâm… được thực hiện nghiêm với các nội dung cụ thể, sát với thực tiễn. 5 năm qua, tỉnh đã thành lập một số ban quản lý rừng phòng hộ, rừng đặc dụng, khu dự trữ thiên nhiên, quỹ bảo vệ, phát triển rừng gắn với chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng… đã đáp ứng được yêu cầu về QL, BV và PTR trong tình hình mới.

 

Những rào cản, vướng mắc trong hệ thống pháp luật, cơ chế, chính sách về lâm nghiệp được nghiên cứu, bổ sung, hoàn thiện, khắc phục được những chồng chéo, bảo đảm tính đồng bộ, hiệu quả, khả thi. Đây cũng chính là cơ sở quan trọng để nâng cao chất lượng công tác phối hợp thanh tra, kiểm tra, xử lý các hành vi vi phạm trong công tác QL, BV và PTR trên địa bàn.

Từ những bài học trong suốt hành trình QL, BV và PTR trong những năm qua, bắt tay vào thực hiện Chỉ thị 13 của Ban Bí thư, Quảng Bình đã rà soát, đánh giá, kiểm soát chặt chẽ các quy hoạch, dự án phát triển kinh tế-xã hội có tác động đến diện tích, chất lượng rừng. Các ngành chức năng cũng đã điều tra, đo đạc, xây dựng hồ sơ quản lý, phân định, đánh mốc ranh giới các loại rừng, giải quyết dứt điểm tình trạng tranh chấp, lấn chiếm rừng trái pháp luật; hoàn thành việc giao đất, giao rừng, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lâm nghiệp.

 

Cũng trong giai đoạn này, việc phân công trách nhiệm của các cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền và người đứng đầu được chú trọng với những nội dung cụ thể, phù hợp với nhiệm vụ được xác định trong các nghị quyết, chỉ thị, đặc biệt là Chỉ thị 13 của Ban Bí thư. Bên cạnh đó, những hướng đi nhằm nâng cao giá trị của rừng như phát triển rừng ngập mặn, rừng phòng hộ ven biển, ven sông, rừng đầu nguồn, trồng rừng, tái sinh, phục hồi rừng, nâng cao giá trị đa dạng sinh học, dừng khai thác gỗ rừng tự nhiên… được xác định là nhiệm vụ trọng tâm.

 

Chế biến và thương mại lâm sản; hợp tác, hội nhập quốc tế trong lĩnh vực QL, BV và PTR là những quyết sách quan trọng được tỉnh xác định nhằm góp phần bảo vệ, sử dụng tài nguyên rừng một cách hiệu quả và quảng bá sản phẩm của địa phương rộng rãi đến thị trường trong nước và quốc tế.

 

 

Sau hành trình 5 năm, bên cạnh tỷ lệ che phủ rừng đạt 68,69% là nhiều con số “biết nói” khác. Đó là số vụ vi phạm hành chính giảm 3.653 vụ (48%) so với giai đoạn 2011-2016; tịch thu trên 3.326m3 gỗ các loại, giảm trên 8.219m3 gỗ (trên 71%). 

 

Cùng với rà soát, đánh giá, kiểm soát chặt chẽ 175 dự án được phê duyệt chuyển đổi mục đích sử dụng rừng sang thực hiện các dự án quốc phòng, giao thông, thủy lợi, khu công nghiệp, dịch vụ du lịch, khai thác khoáng sản…, tỉnh đã tạm dừng đề xuất đối với dự án thủy điện mới.

 

Việc triển khai trồng rừng thay thế đạt nhiều kết quả tích cực. Với hai hình thức là tự xây dựng phương án trồng rừng thay thế và nộp tiền vào Quỹ BV và PTR, tổng diện tích trồng rừng thay thế của tỉnh đạt gần 1.707/1.622ha. Thực hiện nội dung Chỉ thị 13, từ năm 2017-2022, tỉnh không thực hiện các dự án cải tạo rừng tự nhiên, chuyển đổi mục đích sử dụng rừng sang trồng cao su, sản xuất nông nghiệp. Tỉnh cũng đình chỉ 1 dự án vì có sai phạm trong việc chuyển đổi mục đích sử dụng rừng.

 

Một trong những nhiệm vụ trọng tâm là giao đất, giao rừng, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất rừng. Đến nay đã có trên 508.006ha rừng và đất lâm nghiệp được giao cho cho các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân và cộng đồng quản lý, sử dụng. Các công ty lâm nghiệp được tái cơ cấu, củng cố, phát triển, góp phần nâng cao hiệu quả QL,BV và PTR trên địa bàn tỉnh.

Cùng với những kết quả quan trọng nêu trên, việc gắn trách nhiệm, vai trò của người đứng đầu trong QL,BV và PTR được thực hiện nghiêm. Đã có 16 cán bộ là người đứng đầu, cấp phó của người đứng đầu, 24 công chức, viên chức bị kiểm điểm, xử lý kỷ luật do để xảy ra các vụ phá rừng, cháy rừng, mất rừng tự nhiên, trái pháp luật, góp phần nâng cao trách nhiệm của cán bộ, công chức, viên chức trong QL,BV và PTR.

 

Nhờ thực hiện đồng bộ các giải pháp, toàn tỉnh đã trồng được 48.731ha rừng, trong đó có 2.990ha rừng gỗ lớn, nâng tổng số diện tích rừng gỗ lớn đạt gần 4.000ha và diện tích rừng trồng được cấp chứng chỉ FSC đạt trên 4.300ha; sản lượng khai thác đạt trên 3,3 triệu m3. Đặc biệt trong năm 2022, con số xuất khẩu, nhập khẩu, quá cảnh các mặt hàng gỗ và sản phẩm từ gỗ qua địa bàn tỉnh tăng đột biến, đạt 65,4 triệu USD (tăng trên 167%), nộp ngân sách hơn 31 tỷ đồng (tăng gần 233%).

 

Cùng với việc thực hiện chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng, Quảng Bình là 1 trong 6 tỉnh Bắc Trung bộ được thực hiện thí điểm chuyển nhượng kết quả giảm phát thải khí nhà kính với kinh phí dự kiến từ năm 2023-2025 là trên 12 triệu USD. Đây là nguồn kinh phí đáng kể hỗ trợ cho các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân và cộng đồng dân cư có các hoạt động liên quan đến giảm phát thải khí nhà kính từ rừng tự nhiên, góp phần tăng cường công tác QL,BV và PTR trên địa bàn tỉnh.

 

Quảng Bình cũng phát triển lâm nghiệp theo hướng đầu tư chế biến tinh sâu các sản phẩm gỗ nhằm nâng cao giá trị, giải quyết việc làm. Tỉnh đã huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn vốn tài trợ nước ngoài vào QL,BV và PTR với tổng kinh phí gần 230 tỷ đồng, góp phần đào tạo, nâng cao năng lực cho cán bộ, tăng cường cơ sở vật chất kỹ thuật cho công tác QL,BV và PTR trên địa bàn tỉnh 5 năm qua.