Dọc theo con đường dẫn vào xã Hàm Ninh, hai bên là những cánh đồng lúa vàng trĩu hạt, sắp đến ngày thu hoạch. Đây là những cánh đồng lúa liên kết giữa Công ty CP thực phẩm xanh Đông Dương (Công ty Đông Dương) và HTX Hàm Hòa được trồng theo phương pháp hữu cơ. So với những diện tích lúa trồng theo phương pháp vô cơ thì những diện tích lúa này sinh trưởng tốt và trĩu bông hơn hẳn.  

 

Anh Nguyễn Lê Minh, Trưởng ban dự án Công ty Đông Dương-người đã đưa phương pháp trồng lúa hữu cơ đến với người dân xã Hàm Ninh-cho hay: “Cách đây khoảng 5 năm về trước, khái niệm trồng lúa hữu cơ là điều còn khá lạ lẫm, mới mẻ với người nông dân xã Hàm Ninh và nhiều người dân trên địa bàn huyện. Lúc đó, tôi đã đặt vấn đề liên kết xây dựng mô hình lúa hữu cơ với người dân nhưng họ chưa hào hứng và chưa tin vào hiệu quả của phương pháp trồng này. Vậy là tôi thuê đất và bắt tay vào trồng để chứng minh tính hiệu quả của lúa hữu cơ”.

Chỉ tay về diện tích trồng lúa hữu cơ của công ty, anh Minh cho biết, trước đây, toàn bộ diện tích đất trồng lúa hữu cơ này là đất ruộng bạc màu, người dân từng sử dụng để sản xuất lúa. Tuy nhiên, do đất xấu người dân không sử dụng nên đơn vị anh đã thuê và cải tạo lại. Đến nay, 5ha lúa trồng theo phương pháp hữu cơ đã phát triển tốt cho năng suất, chất lượng cao.

 

“Cải tạo đất trồng theo phương pháp hữu cơ là một quá trình. Thông thường người dân hay sử dụng thuốc diệt cỏ, trừ sâu nên các loại vi sinh vật có lợi trong đất bị chết. Hàm lượng chất hữu cơ trong đất kém nên bắt buộc phải phụ thuộc vào các loại phân bón hóa học. Điều đặc biệt ở phương pháp canh tác hữu cơ là không sử dụng các loại phân bón hóa học mà sử dụng phân hữu cơ với thành phần vi sinh vật có ích để cải tạo đất. Sau thời gian cải tạo từ 3-4 vụ thì chất dinh dưỡng trong đất ổn định và cây lúa bắt đầu phát triển tốt, cho năng suất cao. Dù tốn công sức nhưng hiệu quả mà nó mang lại là rất lâu dài. Những năm tiếp, người dân tốn rất ít chi phí để mua phân bón như phương pháp vô cơ”, anh Minh chia sẻ.

 

Vốn là kỹ sư xây dựng, nhưng có niềm đam mê với nông nghiệp sạch nên anh Minh đã chuyển sang tự tìm tòi và học hỏi cách trồng rau sạch. Từ mô hình rau sạch của công ty, anh ấp ủ thêm mô hình lúa sạch trồng theo phương pháp hữu cơ. Nói về cơ duyên tìm đến lúa hữu cơ, anh tâm sự rằng, trước đây, anh từng có cơ hội đến công tác ở nước Lào. Thấy gạo Lào chất lượng rất ngon, giá thành tương đối cao.

 

Trong khi đó, nước ta là một trong những nước có nền nông nghiệp phát triển, lúa gạo sản xuất nhiều và nằm trong danh sách những nước có lượng xuất khẩu lớn của thế giới nhưng chất lượng gạo chưa được đánh giá cao, giá thành tương đối thấp. Một trong những nguyên nhân đó là do phương pháp canh tác. Đây là lý do mà anh muốn đưa phương pháp trồng lúa hữu cơ đến với người dân.

 

 

Thấy cánh đồng lúa hữu cơ xanh tốt, cho năng suất, chất lượng cao và đặc biệt là không gây hại cho môi trường, nhiều nông dân bắt đầu chú ý và đặt niềm tin vào phương pháp trồng lúa này. Đã có nhiều hộ nông dân của HTX Hàm Hòa đăng ký và mạnh dạn chuyển đổi từ trồng lúa vô cơ sang trồng lúa hữu cơ.

 

Sau 4 năm chuyển đổi sang trồng lúa hữu cơ, điều mà ông Nguyễn Hải Bằng, Giám đốc HTX Hàm Hòa tâm đắc là phương pháp trồng này đã giúp gia đình ông nâng cao hiệu quả kinh tế.

 

Ông Bằng cho hay: “Trước đây, ở thôn và xã chưa có ai biết và trồng lúa hữu cơ. Sau khi HTX liên kết với Công ty Đông Dương, gia đình tôi đã tiên phong làm lúa hữu cơ. Thấy hiệu quả, tôi vận động, khuyến khích thêm một số hộ tham gia trồng. Hiện, HTX chúng tôi đã có 20 hộ tham gia liên kết trồng lúa hữu cơ, với tổng diện tích 10ha. Chúng tôi được công ty hỗ trợ về kỹ thuật, phân bón và máy móc sản xuất và bao tiêu đầu ra nên rất yên tâm”.  

Vừa mới thu hoạch xong 6 sào lúa trồng theo phương pháp hữu cơ, ông Nguyễn Văn Giới ở thôn Hàm Hòa vui mừng cho biết: “Vụ đông-xuân năm nay, năng suất lúa của gia đình tôi đạt 3 tạ/sào. Chất lượng lúa chắc, hạt gạo đẹp. Nhà tôi có 1 mẫu ruộng, trước đây được trồng theo phương pháp vô cơ. Tuy nhiên khi biết đến lúa hữu cơ, tôi đã chuyển hoàn toàn sang trồng phương pháp này. So với phương pháp trồng cũ thì phương pháp hữu cơ có rất nhiều ưu điểm. Cũng với diện tích 1 mẫu ruộng, nhưng trồng hữu cơ cho năng suất đạt cao hơn, tỷ lệ lúa gãy đổ do mưa gió cũng hạn chế hơn hẳn và ít sâu bệnh. Đặc biệt, đầu ra của lúa sản xuất hữu cơ cũng được ưa chuộng hơn và có giá thành cao hơn nhiều”.

 

Phó Chủ tịch UBND xã Hàm Ninh Nguyễn Văn Phương cho biết: Lâu nay, thói quen của người nông dân vẫn thường sử dụng phân vô cơ (hóa học) để bón cho cây lúa. Lúa bón phân hóa học tuy tốt nhưng không khỏe, thường dễ bị sâu bệnh, chất lượng gạo không ngon. Mặc dù không có nhiều ưu điểm nhưng sử dụng phân bón hóa học lại tiện lợi, hiệu quả mang lại tức thì nên phương pháp trồng lúa vô cơ vẫn được người dân ưu tiên lựa chọn. Tuy nhiên, về lâu dài, trồng lúa theo phương pháp này sẽ làm cạn kiệt dần chất dinh dưỡng của đất. Đất sẽ nhanh bạc màu, chất lượng lúa gạo sẽ không cao.

Với chương trình liên kết sản xuất lúa hữu cơ gắn tiêu thụ sản phẩm giữa Công ty Đông Dương và HTX Hàm Hòa được thực hiện 4 năm nay đã giúp người nông dân dần thay đổi nhận thức về làm lúa gạo sạch. Phương pháp canh tác này không chỉ giúp người dân nâng cao năng suất mà còn tạo ra sản phẩm gạo có giá trị trên thị trường. Đây sẽ là tiền đề để xã xây dựng vùng quy hoạch tập trung sản xuất lúa hữu cơ trong những năm tới.