Nhà giáo Võ Đức Tôn, niềm tự hào của trí thức Lệ Thủy
- 10:34 | Thứ Bảy, 26/11/2022
(QBĐT) - Nhà giáo Võ Đức Tôn, người con ưu tú của Lệ Thủy, niềm tự hào của biết bao thế hệ học sinh trên quê hương Đại tướng không còn nữa nhưng tấm gương vượt khó, thành công trên con đường khoa học của ông ảnh hưởng rất nhiều đến học sinh giỏi Lệ Thủy sau này. Nhân chuyến tham quan các tỉnh phía Bắc hè vừa qua, tôi đã đến thắp nén tâm nhang trước bàn thờ PGS. TS Võ Đức Tôn, một học giả, nhà khoa học thuộc thế hệ đầu tiên của Toán học Việt Nam.
Trước đây, tôi may mắn được “trộm” nhìn thầy giảng bài cho lớp đại học liên thông ở Trường cao đẳng Sư phạm Quảng Bình (nay là Trường đại học Quảng Bình) trong những năm 1998-1999. Mặc dù, khi tôi viết bài viết này thầy đã đi xa nhưng bao thế hệ học sinh, bao đồng nghiệp luôn nhớ về thầy với tấm lòng thành kính.
Trên giá sách nhà thầy ở số nhà 17, đường Trần Quốc Hoàn (Hà Nội) có ghi dòng chữ: "Lương sư-hưng quốc" thể hiện phần nào cốt cách của một học giả với nghề giáo và truyền thống y học của gia đình cùng trách nhiệm công dân với Tổ quốc.
Lệ Thủy vốn là vùng quê có tiếng địa linh nhân kiệt. Ở đây, có núi Đầu Mâu, phá Hạc Hải, sông Kiến Giang, có đồng ruộng cò bay thẳng cánh. Những cộng đồng họ tộc cùng nhau khai phá, đầy khí phách anh hùng, ngoan cường đứng vững trước phong ba bão táp, trước mọi kẻ thù đã biến vùng đất sình lầy đầy lam sơn chướng khí thành những cánh đồng phì nhiêu, lập nên những thôn ấp trù phú, xinh đẹp, xanh tươi, soi mình bên dòng sông Kiến Giang trong vắt.
Lệ Thủy nổi tiếng với câu: “Nhất Đồng Nai, nhì hai huyện” và phong cảnh nên thơ, mang mầu sắc phong thủy với các câu: “Núi Đầu Mâu soi bóng trên dòng Lệ Giang”. “Non Mâu là bút”, “Bể Hạc là nghiên”. Phải chăng vậy nên đây là đất học của các danh nhân như Dương Văn An tác giả "Ô Châu cận lục", Nguyễn Hữu Hào tác giả "Song tinh bất dạ" nổi tiếng, tiến sĩ Nho học cuối cùng triều Nguyễn-cụ Võ Khắc Triển. Đây cũng là nơi sinh thành của Đại tướng Võ Nguyên Giáp-Người "Anh Cả" của Quân đội nhân dân Việt Nam.
 |
| PGS. TS Võ Đức Tôn. |
Theo thầy giáo Võ Chương Đài, em trai nhà giáo Võ Đức Tôn, sau những năm tháng học tập cấp 1-2 tại Lệ Thủy, thầy Võ Đức Tôn tiếp tục con đường học tập của mình tại Trường cấp 3 Phan Đình Phùng (Hà Tĩnh). Tại đây, thầy được kết nạp vào Đoàn Thanh niên Lao động Việt Nam. Quá trình phấn đấu, tu dưỡng nơi đất khách quê người trong những năm chiến tranh chống đế quốc Mỹ ác liệt với kết quả học tập xuất sắc, thầy được Nhà nước cử đi đào tạo tại Trường đại học Tổng hợp quốc gia Odessa (thuộc Ucraina), chuyên ngành Toán học.
Với kết quả học tập xuất sắc cùng những hoạt động sôi nổi của tuổi trẻ, thầy được bầu là Chi hội trưởng lưu học sinh Việt Nam Thành hội Odessa. Sau thời gian phấn đấu nỗ lực, chàng thanh niên trẻ Võ Đức Tôn được chi bộ công nhận là đối tượng kết nạp Đảng. Tốt nghiệp đại học bằng đỏ (loại xuất sắc), năm 1966, thầy trở về nước và công tác tại khoa Toán, Trường đại học Tổng hợp Hà Nội. Năm 1977, thầy được cử đi làm nghiên cứu sinh tại Odessa-tại thành phố công nghiệp này, thầy đã hoàn thành luận văn Phó Tiến sĩ Toán học. Sau đó, thầy về nước công tác tại Trường đại học Quốc gia Hà Nội và đảm nhiệm nhiều nhiệm vụ quan trọng: Chủ tịch công đoàn khoa, chủ nhiệm bộ môn Toán cao cấp.
Ngày 27/11/1977, thầy được kết nạp Đảng Cộng sản Việt Nam. Năm 1980, thầy bảo vệ thành công luận án Tiến sĩ và tiếp tục công tác tại khoa Toán. Lúc còn tại thế, PGS. TS Võ Đức Tôn đã được giao đảm nhận những nhiệm vụ quan trọng: Phó Chủ nhiệm khoa Toán (1981-1987), Trưởng phòng Tổ chức Cán bộ (1988-1990), Phó hiệu trưởng Trường đại học Tổng hợp Hà Nội, được bầu làm Bí thư Đảng ủy nhà trường nhiệm kỳ 1990-1992. Dù ở cương vị nào thầy cũng luôn cố gắng để hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ.
Sau năm 1992, khi thôi không giữ chức vụ quản lý nữa, thầy đi thực tập khoa học và làm việc tại Hungary và Liên bang Nga. Năm 1996, thầy lại trở về khoa công tác cho đến năm 2003 thì nghỉ hưu. Những năm sau này, tuy sức khỏe đã giảm sút, nhưng thầy vẫn tiếp tục tham gia giảng dạy và công tác quản lý tại Trường đại học dân lập Đông Đô cho đến ngày mất.
Trong cuộc sống và trong công việc, thầy là người rất nghiêm khắc và ân đức. Dù bất cứ lúc nào, ai gặp thầy cũng cảm mến nụ cười hiền hậu, cái bắt tay ấm áp, thân tình. Gặp ai có hoàn cảnh khó khăn, thầy cũng hỏi thăm, động viên ân cần. Lúc sinh thời, mỗi năm, thầy thường về quê một đến hai lần. Lúc nào cũng vậy, thầy ân cần hỏi han động viên bà con chòm xóm. Tết đến, thấy bà con còn nhiều lo toan, thầy thường trích phần lương ít ỏi của mình tặng quà cho những gia đình khó khăn. Với cháu con trong gia đình thầy lấy việc tự học và phấn đấu làm trọng...
Chị Lê Thị Hồng Nhung gọi thầy bằng cậu ruột nhớ lại, mùa hè năm 1998, chị ra Hà Nội thi đại học, thầy cung cấp nhiều tài liệu, sách vở nhưng khi nhiều người có ý định giúp đỡ thì thầy đã gạt đi ngay: "Học tập nghĩa là tự lập". Trong quá trình làm việc, thầy không bao giờ để cho các con ỷ lại vào bố. Cốt cách ấy của một nhà khoa học làm cho cháu con suốt đời ngưỡng mộ và chúng tôi cúi đầu thán phục!
Trước khi mất hai tháng, thầy vào Quảng Bình thăm gia đình và đi nhiều nơi ở quê hương để chiêm ngắm hình sông thế núi. Hôm giỗ bố, không về được nhà do sức khỏe yếu, thầy đã điện thoại gặp gỡ anh em con cháu, bà con nội ngoại. Không ai ngờ rằng đó là lần cuối cùng mọi người nghe được tiếng nói ân cần, trầm ấm của thầy.
Để kết thúc bài viết này, tôi xin dành tình cảm kính trọng nhất với thầy giáo Võ Đức Tôn qua việc trích dẫn lời tâm sự của một cựu sinh viên Trường đại học Sư phạm Hà Nội 1: "Thầy Võ Đức Tôn, niềm tự hào của trí thức quê mình".
Ngô Mậu Tình
Ý kiến của bạn (Vui lòng gõ tiếng Việt có dấu.)
.
tin liên quan
Sò huyết… lên mâm
(QBĐT) - Quán nằm đầu con ngõ nhỏ. Gọi là quán nhưng kỳ thực chỉ là một khoảng sân rợp bóng cây xanh với đôi ba bộ bàn ghế, không bảng hiệu, không nhân viên mời chào. Nhưng "hữu xạ tự nhiên hương", du khách mỗi khi đặt chân đến phường Quảng Thọ (TX. Ba Đồn) lại tìm đến đây để thưởng thức món ăn có 1 không 2: Sò huyết lên mâm.
GS.TS Nguyễn Anh Trí-một người Quảng Bình sống để tri ân
(QBĐT) - Thật tình cờ và may mắn khi tôi được nhà thơ Lê Cảnh Nhạc mời tham gia đoàn ngược Hòa Bình thăm Công viên Di sản các nhà khoa học Việt Nam còn gọi là MEDDOM Park. Nghe tiếng từ lâu, nhưng đây là lần đầu tiên có cơ hội. MEDDOM Park được khai sinh bởi một con người đặc biệt, Anh hùng Lao động, đại biểu Quốc hội, GS.TS Nguyễn Anh Trí. Ông đã từng được vinh danh 2 lần trong chương trình "Vinh quang Việt Nam".
Để cơm mới thơm bản làng
(QBĐT) - Một ngày đẹp trời giữa tháng 10, chúng tôi lên với bản Khe Giữa thuộc xã miền núi rẻo cao Ngân Thủy (Lệ Thủy) để dự lễ hội mừng cơm mới của bà con với nhiều háo hức, xúc cảm.
