Nhằm khai thác, sử dụng hiệu quả tài nguyên biển và vùng ven biển, phục vụ phát triển KT-XH của các địa phương có biển, tăng cường củng cố quốc phòng, an ninh nhằm bảo vệ vững chắc chủ quyền đất nước, ngày 18/1/2010, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 129/QĐ-TTg phê duyệt quy hoạch chi tiết đường bộ ven biển Việt Nam. Tuyến đường bộ ven biển bắt đầu tại cảng Núi Đỏ, Mũi Ngọc, thuộc địa phận xã Bình Ngọc, TP. Móng Cái (Quảng Ninh) tới cửa khẩu Hà Tiên, thuộc địa phận thị xã Hà Tiên (Kiên Giang).

 

Tại Quảng Bình, đó chính là Dự án thành phần 1-đường ven biển thuộc dự án Đường ven biển và cầu Nhật Lệ 3. Tuyến đường gồm 3 đoạn, với tổng chiều dài 86km. Ngày 24/1/2022, Sở Giao thông vận tải đã làm lễ khởi công dự án. Hiện nay, các đơn vị thi công đang tích cực triển khai dự án nhằm hoàn thành đúng tiến độ đề ra để sớm đưa vào khai thác, sử dụng. Tuy nhiên, đoạn Nam Roòn-Quảng Phúc có chiều dài 21,9km đang bị ngưng trệ do vấp phải sự phản đối, cản trở trái phép của người dân thôn Xuân Hòa.

 

 

Đến nay, các đơn vị thi công đã hoàn thành cắm mốc bằng bê tông để giải phóng mặt bằng tuyến đường ven biển thuộc địa bàn các xã Quảng Hưng, Quảng Xuân, Quảng Tùng (Quảng Trạch). Riêng đoạn tuyến thuộc địa phận thôn Xuân Hòa vẫn chưa thực hiện cắm mốc các vị trí từ 72-85 do sự cản trở “ngầm” của linh mục Mai Xuân Ái, quản xứ và Hội đồng mục vụ (HĐMV) giáo xứ Xuân Hòa.

 

Lý do được đưa ra là việc cắm mốc không thông báo cho chính quyền thôn và giáo xứ là “sự thiếu tôn trọng lẫn nhau” nên không đồng ý. Mặt khác, vị trí tuyến đường quá gần mép biển (một số vị trí mốc tại thôn Xuân Hòa chỉ cách mép biển khoảng 20-30m), trong khi nơi đây bãi biển có độ dốc lớn, sóng to. Điều này sẽ ảnh hưởng đến chất lượng công trình cũng như làm hẹp bãi biển tự nhiên, ảnh hưởng đến việc đánh bắt cá, đặc biệt không còn nơi để neo đậu tàu thuyền cỡ nhỏ, thúng mủng đi biển của ngư dân khi mùa mưa bão đến. 

Ngày 17/4/2022, khi công nhân Công ty TNHH Xây dựng tổng hợp Trung Phương triển khai cắm mốc bằng bê tông thì bị HĐMV giáo xứ Xuân Hòa ra ngăn cản, không cho thi công, buộc công ty phải tạm dừng công việc.

 

Nhằm tạo sự đồng thuận, ủng hộ việc triển khai dự án, ngày 14/6/2022, UBND huyện Quảng Trạch đã có buổi làm việc với linh mục Mai Xuân Ái và HĐMV giáo xứ. Tại buổi làm việc, linh mục Ái và HĐMV giáo xứ đã đưa ra 2 phương án. Một là điều chỉnh tuyến đường nằm về phía Tây, theo sát đường bê tông hiện trạng. Hai là, điều chỉnh tuyến nằm về phía Tây qua đường bê tông sát khu dân cư.

 

Tuy nhiên, qua xem xét, UBND huyện Quảng Trạch và cơ quan chuyên môn không chấp thuận kiến nghị của linh mục Ái và HĐMV giáo xứ. Vì nếu giải quyết theo phương án thứ nhất thì ảnh hưởng đến nhiều hạng mục tài sản xây dựng của 11 hộ dân. Trên thực tế, các hộ dân này xây dựng trên phần đất lấn chiếm trái phép, không đủ điều kiện bồi thường và đã bị UBND xã Quảng Xuân lập biên bản vi phạm nên chỉ được xem xét hỗ trợ chi phí tháo dỡ, di dời tài sản. Trong khi đó, các hộ này đòi được đền bù và bố trí đất tái định cư như các hộ đủ điều kiện.

 

Còn nếu giải quyết theo phương án thứ hai thì số lượng nhà ở của người dân bị ảnh hưởng rất lớn, gồm 20 nhà hai tầng, 25 nhà một tầng, với tổng trị giá đền bù khoảng 67 tỷ đồng, mà chưa tính đến việc đền bù đất đai. Đồng thời, UBND huyện Quảng Trạch phải bố trí khu tái định cư cho 45 hộ dân này. Trong khi quỹ đất của xã Quảng Xuân không có và kinh phí xây dựng khu tái định cư là rất lớn, không thể bố trí được nguồn ngân sách. Việc linh mục Ái và HĐMV giáo xứ đưa ra 2 phương án nói trên chẳng khác nào "đánh đố", không có tính khả thi, hiệu quả kinh tế không cao, “gài” các cơ quan chức năng và UBND huyện Quảng Trạch vào thế bí. Bởi vậy, việc UBND huyện Quảng Trạch không giải quyết theo nguyện vọng cũng như phương án mà linh mục Ái và HĐMV giáo xứ Xuân Hòa đưa ra là hoàn toàn phù hợp.

 

Thực hiện kế hoạch thi công rà phá bom mìn và cắm cọc giải phóng mặt bằng đoạn 500m qua địa phận thôn Xuân Hòa, ngày 27/10/2022, Tổng Công ty Xây dựng Lũng Lô (Bộ Quốc phòng) đã triển khai lực lượng đến hiện trường, tiến hành cắm cờ đánh dấu tại các vị trí rà phá. Quá trình thi công đã vấp phải sự ngăn cản trái phép của giáo dân giáo xứ Xuân Hòa khi có khoảng 60 người dân, chủ yếu là phụ nữ kéo ra ngăn cản, một số còn đi theo lực lượng rà phá bom mìn, nhổ hết cờ đánh dấu và có những lời lẽ khiếm nhã. Mặc dù các lực lượng chức năng đã vận động, giải thích, đề nghị các giáo dân nói trên không đi vào khu vực rà phá, đề phòng nguy hiểm và không được cản trở hoạt động thi công, tuy nhiên, các giáo dân này vẫn không đồng tình, tìm mọi cách ngăn cản, không cho thi công. Để bảo đảm an toàn cho người dân, các lực lượng chức năng buộc phải tạm dừng công việc.

 

Có thể thấy việc triển khai rà phá bom mìn và cắm mốc bằng trụ bê tông là bước đi đầu tiên hết sức quan trọng trong việc triển khai thi công dự án, nhưng đã vấp phải sự cản trở trái phép của giáo dân thôn Xuân Hòa. Điều này, khiến cho dự án đoạn Nam Roòn-Quảng Phúc bị ngưng trệ, chưa xác định được thời hạn thi công trở lại.

 

 

Mục tiêu dự án đặt ra hết sức ý nghĩa, mang tính nhân văn và vì quốc kế, dân sinh rất rõ. Tuy nhiên, vì mục đích chống phá, ngăn cản việc triển khai dự án mà linh mục Ái đã “ngầm” chỉ đạo HĐMV giáo xứ Xuân Hòa và giáo dân tìm mọi cách cản trở, ngăn cản không cho các lực lượng chức năng triển khai dự án theo tiến độ đề ra khi đưa ra các kiến nghị, yêu sách không chấp nhận được, đồng thời tìm cách cản trở việc triển khai thi công trên thực địa. Cho dù các cơ quan chức năng và UBND huyện Quảng Trạch đã nhiều lần gặp gỡ, tuyên truyền, giải thích để linh mục Ái và HĐMV giáo xứ hiểu rõ mục đích, sự cần thiết và cam kết bảo đảm chất lượng công trình nhằm giải quyết hài hòa lợi ích của người dân địa phương và việc triển khai dự án, song linh mục Ái và HĐMV giáo xứ vẫn tỏ thái độ thiếu thiện chí và hợp tác vì mục tiêu chung. Điều này, khiến cho dự án đoạn Nam Roòn-Quảng Phúc bị chậm tiến độ.

 

Hiện nay, linh mục Ái đã và đang sử dụng chiêu bài bảo vệ quyền lợi cho giáo dân để kích động, lợi dụng thần quyền, giáo lý tìm mọi thủ đoạn o bế cộng đồng Công giáo để kích động một bộ phận giáo dân, đặc biệt là HĐMV giáo xứ Xuân Hòa; sử dụng phụ nữ, người già, trẻ em tham gia các hoạt động phản đối, ngăn cản triển khai thi công dự án trái quy định của pháp luật, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển KT-XH của địa phương.

 

Bởi vậy, các cơ quan chức năng và UBND huyện Quảng Trạch cần tiếp tục tuyên truyền, vận động, giải thích để người dân thôn Xuân Hòa thấu hiểu và đồng thuận, ủng hộ việc triển khai dự án bảo đảm đúng tiến độ. Không thể vì 500m mà làm ngưng trệ và ảnh hưởng cả tuyến đường dài gần 22km. Mặt khác, mỗi một người dân thôn Xuân Hòa cần phải tỉnh táo, sáng suốt, nhận thấy rõ mục tiêu tốt đẹp mà dự án mang lại, không nên vì sự chống phá, kích động, xúi giục “núp bóng” dưới chiêu bài thần quyền, giáo lý của linh mục quản xứ mà có những hành động vi phạm pháp luật khi cản trở trái phép việc triển khai dự án.

 

Dự án thành phần 1-đường ven biển thuộc dự án Đường ven biển và cầu Nhật Lệ 3 là một trong những dự án trọng điểm của tỉnh triển khai trong giai đoạn 2021-2026, với tổng mức đầu tư là 1.297 tỷ đồng. Quy mô đầu tư dự án với tuyến đường thiết kế theo tiêu chuẩn đường cấp III đồng bằng theo TCVN 4054-2005, vận tốc thiết kế 80km/h. Mục tiêu đầu tư nhằm tạo sự liên kết thông suốt giữa các vùng trong tỉnh và liên kết giữa các tỉnh Bắc Trung bộ; khai thác, sử dụng có hiệu quả tài nguyên biển và vùng ven biển, phục vụ phát triển KT-XH của địa phương, thu hút đầu tư, tăng cường củng cố quốc phòng-an ninh, bảo vệ vững chắc chủ quyền của đất nước; phòng, chống thiên tai, cứu hộ, cứu nạn; góp phần giải quyết ách tắc giao thông.