Trong những ngày tháng tư lịch sử, đoàn đại biểu Hội hữu nghị Italia-Việt Nam tại vùng Veneto và Liguria đã đặt chân đến Việt Nam, bắt đầu chuỗi sự kiện kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam-Italia. Thời gian ngắn ngủi nhưng họ vẫn quyết định đến với Quảng Bình, thăm mảnh đất quê hương Đại tướng Võ Nguyên Giáp-một vị tướng lừng danh mà những người yêu chuộng hòa bình trên thế giới đều trân trọng và dành sự ngưỡng mộ. Đến Quảng Bình, họ đã có dịp thưởng thức hò khoan Lệ Thủy, thăm thú các danh thắng nổi tiếng trên quê hương Đại tướng. Hội hữu nghị Italia-Việt Nam còn dành tặng cho nhân dân Quảng Bình 50 bức ảnh ghi dấu mối quan hệ tốt đẹp của hai đất nước, trong đó có rất nhiều bức ảnh về Đại tướng Võ Nguyên Giáp.

 

Một triển lãm nhanh chóng được tổ chức ngay tại sảnh Bảo tàng Tổng hợp tỉnh, dưới cái nắng đầu hè rực rỡ và trong sự háo hức, đón đợi của nhiều người. Trong 50 bức ảnh được trưng bày trang trọng, nổi bật nhất là những bức đen trắng mang đậm dấu ấn thời gian. Ở đó, hình ảnh con tàu Australe vẫn sừng sững, kiêu hãnh như ngày nó khởi hành từ cảng Genova ngày 17/11/1973, mang theo tình cảm của người dân Italia đến với Việt Nam. Thời gian trôi qua nhưng với mỗi người dân Italia, đó là tháng ngày không thể quên, là sự kiện đặt những viên gạch đầu tiên xây dựng nên mối quan hệ bền vững, tốt đẹp của hai đất nước trong suốt nửa thế kỷ.

 

Ông Mauco Calcagno, Chủ tịch Hội hữu nghị Italia-Việt Nam vùng Liguria kể lại, khi còn trẻ, qua sách báo, những người dân Italia như ông được biết nhiều về cuộc chiến tranh vệ quốc của nhân dân Việt Nam. Các cuộc biểu tình phản đối cuộc chiến tranh của Mỹ tại Việt Nam đã diễn ra khắp nơi đến đất nước Italia. Trong những cuộc biểu tình ấy, công nhân cảng Genova dõng dạc hô vang: “Giáp! Giáp! Hồ Chí Minh!”. Và biểu tượng cho tình cảm thiêng liêng mà nhân dân Italia dành cho nhân dân Việt Nam là con tàu Australe. Đây là con tàu do Liên đoàn Công nhân cảng Genova thuê của Công ty Garibaldi, khởi hành từ cảng Genova và cập cảng Hải Phòng sau 53 ngày.

 

Australe mang theo 3.000 tấn hàng hóa, gồm: Máy sản xuất, máy nông nghiệp, máy dệt may, trang thiết bị lớp học, vệ sinh, xe đạp, động cơ… vượt nghìn trùng đến với nhân dân Việt Nam. Những người thủy thủ trên chuyến tàu đó háo hức lên đường, bất chấp xa xôi, hiểm nguy, mang theo tình cảm ấm áp từ nước Italia đến với nhân dân Việt Nam.

 

“Ngày 17/11/1973, hàng ngàn người dân thành phố Genova tập trung tại cảng, bịn rịn chia tay tàu Australe và các thủy thủ. Con tàu kiêu hãnh rời bến, mang theo tất cả tình yêu, niềm tin và sự kỳ vọng của người dân Italia đến với đất nước nhỏ bé phía bên kia đại dương. Từ đó về sau, con tàu Australe được đặt tên là Hòa Bình, trở thành biểu tượng đẹp đẽ cho tình hữu nghị giữa hai đất nước”, ông Mauco Calcagno chia sẻ thêm.

 

Năm 1994, hơn 20 năm sau ngày rời cảng Genova, thuyền trưởng của tàu Australe Luciano Sossai đã trở lại Việt Nam. Tình cảm người dân Việt Nam dành cho người thuyền trưởng của con tàu vĩ đại vẫn ấm áp như ngày Australe cập cảng Hải Phòng. Với ông, đó như một cuộc trở về: Về với ký ức, về với những năm tháng tuổi trẻ tràn đầy lý tưởng và về với những con người ông luôn trân trọng, yêu mến. Điều may mắn nhất là trong cuộc trở về ấy, Luciano Sossai được gặp gỡ Đại tướng Võ Nguyên Giáp, vị tướng mà suốt những năm tháng cuộc đời ông luôn dành trọn vẹn sự ngưỡng mộ. Trong các bức ảnh được lưu giữ về cuộc gặp gỡ này, vị Đại tướng nở nụ cười hồn hậu và nắm chặt tay của thuyền trưởng Luciano Sossai bằng tất cả sự trân trọng. 10 năm sau ngày Đại tướng đi xa, những bức ảnh càng trở nên giá trị khi được trưng bày ngay tại quê hương Quảng Bình. Ông Mauco Calcagno bảo rằng, đó cũng là lý do vì sao Hội hữu nghị Italia-Việt Nam chọn Quảng Bình làm điểm dừng chân cuối cùng của 50 bức ảnh mang đầy ắp giá trị tinh thần này.

 

Những bức ảnh được trưng bày như một cuốn sách lịch sử bằng hình ảnh sống động minh chứng cho tình đoàn kết, gắn bó giữa hai dân tộc, từ những năm tháng chiến tranh đến khi xây dựng, phát triển đất nước. Trong số đó, có tư liệu về “Tuần Việt Nam” tổ chức từ ngày 6-13/1/1973, cuộc biểu tình quốc tế phản đối chiến tranh ngày 12/5/1973 tại thành phố Milan... Ngắm nhìn những bức ảnh đen trắng có tuổi đời nửa thế kỷ, người xem có thể cảm nhận được không khí sôi sục của dòng người yêu chuộng hòa bình, trân trọng đất nước Việt Nam, mến mộ Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đại tướng Võ Nguyên Giáp.

 

Bên cạnh những bức ảnh đen trắng là rất nhiều khoảnh khắc ghi lại các dấu mốc quan trọng trong mối quan hệ hợp tác tốt đẹp của hai đất nước. Khi chiến tranh hay những giây phút cam go, khó khăn nhất của thiên tai, dịch bệnh, Việt Nam-Italia luôn song hành, hỗ trợ nhau. Đó là khi Quảng Bình ngập chìm trong mưa lũ năm 2020, Hội hữu nghị Việt Nam-Italia đã tổ chức chuyến trao quà cho đồng bào tại xã Thượng Trạch (Bố Trạch); đó là khi Italia đang bị dịch Covid-19 bủa vây, nhân dân Việt Nam sẵn sàng viện trợ thuốc men, khẩu trang y tế động viên nước bạn vững vàng đi qua đại dịch.

 

“Những chiếc khẩu trang của Việt Nam gửi sang Italia vào đúng thời điểm đất nước chúng tôi đang trong giai đoạn dịch bệnh cam go nhất. Chúng tôi trân quý vô cùng và hình ảnh của con tàu Australe lại một lần nữa hiện về. Mối quan hệ tốt đẹp của 2 dân tộc được xây dựng trong những năm tháng chiến tranh sẽ được vun đắp, phát triển không chỉ hiện tại mà cả trong tương lai”, Chủ tịch Hội hữu nghị Italia-Việt Nam vùng Liguria khẳng định.

 

Sau triển lãm, 50 bức ảnh đã được Hội hữu nghị Italia-Việt Nam trao tặng cho Bảo tàng Tổng hợp tỉnh như một sự tri ân đặc biệt dành cho quê hương Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Theo bà Lê Thị Hoài Hương, Giám đốc Bảo tàng Tổng hợp tỉnh, đây sẽ là nguồn tư liệu quý giá để nhân dân và du khách có thể tham quan, thưởng lãm, từ đó, hiểu sâu sắc hơn mối quan hệ tốt đẹp giữa hai dân tộc-mối quan hệ được xây dựng trong khói lửa chiến tranh và trưởng thành trong hòa bình.