Vì sao cần phải tiêm vắc xin phòng Covid-19 mũi 3 và 4?

07:49 | Thứ Hai, 30/05/2022

(QBĐT) - Quảng Bình đang huy động tổng lực quyết tâm triển khai nhanh Chiến dịch tiêm chủng vắc xin phòng Covid-19 liều nhắc lại cho người dân trên địa bàn toàn tỉnh theo tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Để hiểu rõ về hơn về tác dụng của liều vắc xin Covid-19 tăng cường này, phóng viên Báo Quảng Bình có cuộc trao đổi nhanh với Giám đốc Sở Y tế bác sỹ Dương Thanh Bình.

Khoảng trên 80% người dân được tiêm chủng vắc xin phòng Covid-19 thì nguy cơ bùng phát dịch bệnh Covid-19 càng được hạn chế.

PV: Thưa bác sỹ, hiện nay có một bộ phận người dân không muốn tiêm tiếp liều nhắc lại (mũi 3), nhất là những người đã mắc Covid-19, vậy bác sỹ có thể nói rõ những điều cần biết về tiêm mũi 3 vắc xin phòng Covid-19?

- Bác sỹ Dương Thanh Bình: Giống như các loại vắc xin khác, vắc xin Covid-19 sẽ kích thích hệ miễn dịch cơ thể sản sinh ra kháng thể chống lại tác nhân gây bệnh, đồng thời giúp hệ miễn dịch của cơ thể nhận biết và sẵn sàng chống lại tác nhân gây bệnh tương ứng với vắc xin đã dùng mỗi khi tác nhân gây bệnh đó xâm nhập cơ thể (được gọi là trí nhớ miễn dịch).

Liều nhắc lại vắc xin phòng Covid-19 (mũi 3): Là liều vắc xin được sử dụng cho những người đã hoàn thành đủ số mũi tiêm cơ bản theo hướng dẫn của nhà sản xuất vắc xin (có thể là một hoặc hai liều vắc xin Covid-19 tùy thuộc vào loại vắc xin). Mục tiêu của liều nhắc lại này là khôi phục hiệu quả của vắc xin mà từ đó được coi là không còn đủ hiệu quả bảo vệ nữa.

Đối tượng tiêm liều nhắc lại: Là người từ 18 tuổi trở lên đã tiêm đủ liều cơ bản hoặc liều bổ sung, bảo đảm bao phủ cho toàn bộ người có bệnh nền, người cần được chăm sóc dài hạn tại các cơ sở y tế, người từ 50 tuổi trở lên, người trực tiếp xét nghiệm, chăm sóc, điều trị bệnh nhân Covid-19, nhân viên y tế.

Loại vắc xin để tiêm liều nhắc lại: Nếu các mũi tiêm cơ bản hoặc bổ sung cùng loại vắc xin thì tiêm mũi nhắc lại cùng loại đó hoặc vắc xin mRNA (Moderna, Pfizer); nếu trước đó đã tiêm các loại vắc xin khác nhau thì tiêm mũi nhắc lại bằng vắc xin mRNA. Nếu tiêm liều cơ bản hoặc bổ sung là vắc xin của hãng Sinopharm thì có thể tiêm mũi nhắc lại cùng loại đó hoặc vắc xin mRNA hoặc vắc xin véc tơ virus (vắc xin Astrazeneca).

Khoảng cách tiêm 1 mũi nhắc lại ít nhất 3 tháng sau mũi cuối cùng của liều cơ bản.

PV: Tại sao cần phải tiêm mũi 3 vắc xin phòng Covid-19 thưa bác sỹ?

- Bác sỹ Dương Thanh Bình: Tiêm vắc xin là gây miễn dịch chủ động do kháng thể được sinh ra và theo thời gian sau khi tiêm vắc xin khoảng 4-6 tháng, kháng thể sinh ra từ hai liều vắc xin cơ bản bị suy giảm dần. Vì vậy, tiêm nhắc lại (tiêm mũi 3 tăng cường) nhằm tăng mức độ phản ứng miễn dịch làm cho kháng thể trong cơ thể lại được tăng lên nhằm chống lại tác nhân gây bệnh là SARS-CoV-2, nhất là trước những biến thể nguy hiểm như Delta hay Omicron.

Cán bộ y tế là nhóm đối tượng được tiêm vắc xin phòng Covid-19 mũi 4.

Đặc biệt, từ Tết Nguyên đán đến thời gian gần đây, dịch Covid-19 diễn biến phức tạp tại nhiều địa phương. Vì vậy, vắc xin Covid-19 được xem là "hộ chiếu" an toàn giúp cơ thể được bảo vệ bởi kháng thể, giảm nguy cơ lây nhiễm virus SARS-CoV-2, nhất giảm triệu chứng nặng, giảm nguy cơ tử vong. Do đó, tiêm mũi vắc xin tăng cường là rất quan trọng.

PV: Theo bác sỹ tiêm vắc xin phòng Covid-19 mũi 3 loại nào để đạt hiệu quả cao?

- Bác sỹ Dương Thanh Bình: Về vấn đề này, theo tác giả, một thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên, được công bố trên Lancet tháng 12/2021, đánh giá mức độ an toàn và đáp ứng miễn dịch được tạo ra bởi mũi vắc xin tăng cường đồng loại và khác loại, ở những người đã nhận được hai liều ban đầu (ví dụ, vắc xin AstraZeneca hoặc Pfizer).

Nghiên cứu cho thấy, tiêm đồng loại hay khác loại tăng cường đều có hiệu quả trong việc tăng cường phản ứng miễn dịch ở 28 ngày sau tiêm. Cũng giống như mũi thứ hai, khả năng miễn dịch của cơ thể sẽ đạt mức cao nhất sau hai tuần sau khi tiêm.

Theo tôi, không nên lựa chọn vắc xin, vắc xin được tiêm sớm nhất là vắc xin tốt nhất!

PV: Vậy hiệu quả của việc tiêm vắc xin phòng Covid-19 mũi 3 sẽ như thế nào thưa bác sỹ?

- Bác sỹ Dương Thanh Bình: Tiêm vắc xin phòng Covid-19 là một biện pháp quan trọng để bảo vệ sức khoẻ cho người được tiêm, ngăn ngừa khả năng bị bệnh nặng hoặc tử vong khi bị nhiễm SAR-CoV-2.

Hơn thế nữa, tiêm vắc xin Covid-19 giúp bảo vệ những người xung quanh, bởi vì, người được tiêm vắc xin đầy đủ ít có khả năng bị lây nhiễm nCOV và ít có khả năng trở thành người mang virus không triệu chứng (hay còn gọi là người lành mang virus) cho nên ít có khả năng lây lan nCOV cho những người tiếp xúc, đặc biệt người cao tuổi có mắc bệnh mạn tính, bệnh nền.

Cần lưu ý rằng, càng có nhiều người (khoảng trên 80%) trong diện được tiêm chủng vắc xin phòng Covid-19 thì nguy cơ bùng phát dịch bệnh Covid-19 càng được hạn chế.

Người cao tuổi, người mắc bệnh mạn tính, bệnh nền cần tiêm liều nhắc lại nhằm ngăn ngừa khả năng bị bệnh nặng hoặc tử vong khi nhiễm SAR-CoV-2.

Dù có thể có tác dụng phụ, nhưng lợi ích của việc tiêm mũi 3 là có thật. Một nghiên cứu của Cơ quan An ninh Y tế Vương quốc Anh (UKHSA), được công bố gần đây, cho thấy rằng 2 tuần sau khi tiêm liều tăng cường của Pfizer, khả năng bảo vệ khỏi nhiễm bệnh là 93,1% ở những người đã tiêm AstraZeneca trước đó và 94% đối với Pfizer.

Dù chưa có dữ liệu về khả năng bảo vệ chống nhập viện hay tử vong sau mũi 3, Giáo sư Wei Shen Lim thuộc Ủy ban Hỗn hợp về Tiêm chủng và Miễn dịch Anh cho rằng tỷ lệ khả năng bảo vệ có thể còn cao hơn 93%.

PV: Mới đây Bộ Y tế cũng đã có văn bản chỉ đạo về việc triển khai tiêm vắc xin phòng Covid-19 liều nhắc lại lần 2 (mũi 4), vậy đối tượng nào sẽ được tiêm mũi 4 thưa bác sỹ?

- Bác sỹ Dương Thanh Bình: Đúng vậy, theo Công văn số 2357/BYT-DP ngày 9/5/2022 của Bộ Y tế về việc tiêm vắc xin phòng Covid-19 liều nhắc lại lần 2 (mũi 4) thì đối tượng gồm có: Người từ 50 tuổi trở lên; người từ 18 tuổi trở lên có suy giảm miễn dịch từ thể vừa đến thể nặng.

Người từ 18 tuổi trở lên thuộc nhóm nguy cơ cao phơi nhiễm với Covid-19: Cán bộ y tế, cán bộ tuyến đầu, công nhân, người làm việc tại các khu công nghiệp.

Vắc xin sử dụng: Vắc xin mRNA (Pfizer hoặc Moderna), vắc xin do AstraZeneca sản xuất, vắc xin cùng loại với mũi 3 (mũi nhắc lại lần 1).

Khoảng cách tiêm: Ít nhất là 4 tháng sau mũi 3 (mũi nhắc lại lần 1).

Đặc biệt, chú ý với những người đã mắc Covid-19 sau tiêm mũi 3: Trì hoãn 3 tháng sau khi mắc Covid-19.

PV: Xin cảm ơn bác sỹ!

Nội Hà (thực hiện)

Ý kiến của bạn (Vui lòng gõ tiếng Việt có dấu.)