Với sự bùng nổ của công nghệ thông tin (CNTT), xu hướng kinh doanh thông qua TMĐT ngày càng phát triển mạnh mẽ, trở thành kênh bán hàng hiện đại, vô cùng tiện lợi cho cả người mua và người bán. Vào một số sàn giao dịch TMĐT, khách hàng có thể chọn mua bất cứ loại hàng hóa có giá trị từ vài chục nghìn đồng đến vài chục triệu đồng. Khi có nhu cầu mua bất cứ món đồ nào, khách chỉ cần gõ tên của sản phẩm là một loạt kết quả sẽ hiện ra với đủ chủng loại và giá cả khác nhau.

 

Bên cạnh những kết quả tích cực, hiện nay, TMĐT vẫn còn nhiều thách thức với những hạn chế trong khả năng kiểm soát. Đó là những rủi ro liên quan, như: Chất lượng hàng hóa, phương thức thanh toán, thiết lập các tuyến vận chuyển linh hoạt, xử lý thủ tục thông quan hàng hóa… Một số sàn TMĐT chưa chặt chẽ trong khâu kiểm soát, xác minh các loại hàng hóa nên đã tạo kẽ hở cho hàng giả, hàng nhái "chen chân".

 

Điều đáng nói, tại một số sàn giao dịch TMĐT, với cũng 1 sản phẩm nhưng với mỗi gian hàng, giá lại có sự chênh lệch khác nhau, làm cho người tiêu dùng phân vân không biết nên chọn gian hàng nào để mua.

Chị Hoàng Thị Thư, phường Bắc Lý (TP. Đồng Hới) thường dùng nước giặt D-nee có xuất xứ từ Thái Lan nhiều năm nay. Tình cờ lướt facebook thấy có người bán 2 chai tương tự nhưng giá cả chỉ bằng một chai chị mua ngoài cửa hàng. Khi chị đặt câu hỏi bày tỏ sự băn khoăn về giá rẻ thì người bán hàng trả lời bằng những lời "có cánh", như: “Hàng đang được giảm giá nhân dịp 20/10, chương trình mua 1 tặng 1, được cho kiểm tra hàng trước khi thanh toán…”, nên chị đã yên tâm đặt hàng. Khi nhận sản phẩm chị cũng mở ra kiểm tra, bằng mắt thường quan sát thì mẫu mã chai giống với chai cũ đang dùng. Nhưng đến khi giặt thì chị mới biết đó là hàng nhái vì giặt không sạch, mùi thơm không lưu hương trên áo quần. Vì sợ hàng giả, hàng nhái ảnh hưởng đến sức khỏe nên chị đành vứt bỏ, không sử dụng.

 

Trên địa bàn tỉnh, hoạt động kinh doanh TMĐT chủ yếu là những cá nhân kinh doanh nhỏ lẻ, tự phát, phần lớn không đăng ký hoạt động hay thông tin cho cơ quan quản lý mà chỉ thực hiện bán hàng dưới dạng những bài đăng trên trang cá nhân qua mạng xã hội như facebook hay zalo, mặt hàng chủ yếu là hoa quả, thực phẩm, mỹ phẩm, đồ ăn vặt tự làm, thức ăn chế biến sẵn, áo quần may sẵn, giày dép...

 

Ông Đặng Văn Hiệu, Đội trưởng Đội Quản lý thị trường (QLTT) số 1 cho biết: Việc kiểm trakinh doanh TMĐT trên địa bàn tỉnh hiện còn gặp rất nhiều khó khăn bởi một số trường hợp đăng trên mạng bán thấy rất quy mô nhưng thực tế lại kinh doanh nhỏ lẻ, manh mún, số lượng tang vật rất ít, chủ yếu chờ có người mua hàng mới thực hiện đặt hàng, không có kho hàng hay cửa hàng cụ thể, hàng hóa phân tán nhiều nơi… Do đó, khi thực hiện thu thập, xác minh thông tin thực tế thì có thể không còn các mặt hàng, gây khó khăn cho công tác quản lý.

 

Trước tình hình nêu trên, Cục QLTT đã thường xuyên đôn đốc, chỉ đạo các đội trực thuộc nắm bắt phương thức thủ đoạn của các đối tượng lợi dụng hoạt động TMĐT để kinh doanh hàng nhập lậu, hàng giả, hàng cấm, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ và hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ...

 

Đồng thời, thông qua công tác kiểm tra, kiểm soát thị trường, các đội QLTTđẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật cho tổ chức, cá nhân kinh doanh, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của các đối tượng kinh doanh TMĐT cũng như nhận thức của người tiêu dùng;vận động cá nhân, tổ chức, người tiêu dùng tố giác những trường hợp lợi dụng các website, ứng dụng TMĐT để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật.

 

Từ đầu năm 2023 đến nay, lực lượng QLTT đã kiểm tra 730 vụ việc và phát hiện 470 vụ vi phạm, đã xử lý 488 vụ với 529 hành vi vi phạm (24 vụ kỳ trước chuyển sang). Trong đó, đã kiểm tra 12 trang website bán hàng TMĐT trên địa bàn nhưng chưa phát hiện trường hợp vi phạm.

Đặc biệt, vừa qua, Cục QLTT và Chi nhánh Bưu chính Viettel Quảng Bình đã tổ chức lễ ký kết thỏa thuận hợp tác trong việc phối hợp kiểm tra và xử lý đối với hàng hóa vi phạm quy định của pháp luật gửi qua đường bưu chính trong nước. Thỏa thuận này nhằm phối hợp trao đổi, cung cấp các thông tin, tài liệu có liên quan đến các hành vi vi phạm pháp luật về hàng nhập lậu, hàng giả, hàng cấm… gửi qua đường bưu chínhđể phục vụ công tác kiểm tra và xử lý vi phạm hành chính; phối hợp trong công tác thông tin, tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật…

Ông Trần Quang Trung, Phó cục trưởng Cục QLTT cho biết: Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của CNTT, hoạt động kinh doanh TMĐT ngày càng phổ biến nên nhu cầu vận chuyển hàng hóa ngày càng cao. Đây là điều kiện thuận lợi cho các tổ chức, cá nhân kinh doanh nhưng cũng là cơ hội để nhiều đối tượng lợi dụng gửi vận chuyển hàng lậu, hàng cấm, gian lận thương mại,... thông qua các dịch vụ bưu chính. Việc ký kết thỏa thuận hợp tác của hai đơn vị sẽ tạo cơ sở pháp lý quan trọng để hai bên phối hợp toàn diện, chặt chẽ, đóng góp vào sự phát triển của thương mại nói chung và TMĐT nói riêng, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

 

Thời gian tới, Cục QLTT sẽ tiếp tục chủ động nắm vững diễn biến tình hình thị trường để xây dựng các kế hoạch, phương án, triển khai đồng bộ hoạt động kiểm tra, kiểm soát và xử lý vi phạm hành chính về TMĐT, lợi dụng TMĐT để buôn lậu, buôn bán hàng giả, hàng nhái...; phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng triển khai kịp thời nhiệm vụ được giao; tăng cường công tác truyền thông, tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn thực hiện pháp luật với các tổ chức, cá nhân hoạt động kinh doanh; đồng thời xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm.