Cuộc cách mạng 4.0 đã tác động mạnh mẽ đến mọi mặt đời sống xã hội hiện nay. Bên cạnh những mặt tích cực mà công nghệ 4.0 mang lại, các đối tượng phạm tội triệt để lợi dụng thành tựu KHCN nhằm mục đích thực hiện và che giấu hành vi phạm tội. Điều đó đặt ra nhiều khó khăn, thách thức cho ngành Công an nói chung và lực lượng KTHS nói riêng.

 

Quá trình điều tra các vụ án, công tác KTHS có vị trí, vai trò đặc biệt quan trọng. Để “bắt” những “vật thể vô tri phải nói ra sự thật” đòi hỏi mỗi CBCS KTHS phải thật sự tận tâm, tận lực, miệt mài và tỉ mỉ với công việc, vì nếu sơ sài, qua loa, bỏ sót dấu vết hoặc kết luận giám định sai có thể dẫn đến bỏ lọt tội phạm, oan sai người vô tội.

Mặc dù không phải đối mặt với tội phạm nhưng CBCS lực lượng KTHS lại đối diện với muôn vàn khó khăn, thử thách khác nhau trên mặt trận đấu tranh PCTP. Lực lượng KTHS luôn phải thực hiện nhiệm vụ trong điều kiện môi trường, khí hậu khắc nghiệt, độc hại cao, thường xuyên tiếp xúc với các loại hóa chất, dịch bệnh, tử thi phân hủy… nhưng họ vẫn không quản ngại khó khăn, tận tâm hoàn thành nhiệm vụ.

 

Nhiều vụ án tưởng chừng như rơi vào bế tắc, nhưng bằng cái tâm của mình, không cho phép tội phạm đứng ngoài vòng pháp luật, qua công tác khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm tử thi, lực lượng KTHS đã giải mã được "nút thắt", giúp cơ quan điều tra, truy tố, xét xử xử lý tội phạm đúng người, đúng tội, đúng pháp luật.

 

Tại Quảng Bình, từ năm 2016 đến nay, Phòng KTHS, Công an tỉnh tiến hành giám định 6.332 vụ việc các loại và khám nghiệm hiện trường 247 vụ án.

 

Điển hình như vụ dùng chất nổ đe dọa giết người xảy ra tháng 2-2016 ở đường Nguyễn Phạm Tuân (TP. Đồng Hới). Phòng KTHS thu thập, khám nghiệm các đồ vật, tài liệu, dấu vết liên quan, sau đó xác định đúng đối tượng Mai Xuân Nam (SN 1992), quê quán xã Sơn Trạch (nay là thị trấn Phong Nha, Bố Trạch) là người thực hiện.

 

Vụ án giết người tại đường Trường Chinh (phường Bắc Lý, TP. Đồng Hới) tháng 12-2018, quá trình khám nghiệm, lực lượng KTHS đã xác định danh tính nạn nhân tên Bùi Tiến D. (SN 1981, ở phường Đức Ninh Đông, TP. Đồng Hới), tử vong cách đó một năm.

 

Căn cứ kết quả khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm tử thi cùng các tài liệu liên quan, lực lượng KTHS đã giúp cơ quan điều tra xác định được đối tượng giết người là Nguyễn Mạnh Hùng, quê quán xã Mai Hóa (Tuyên Hóa).

 

Phòng KTHS, Công an tỉnh Quảng Trị từ năm 2016 đến nay, bình quân mỗi năm tiến hành giám định khoảng 500 vụ việc và khám nghiệm khoảng 250 vụ án, vụ việc.

 

 

Để nâng cao chất lượng, hiệu quả và mở rộng lĩnh vực công tác, Phòng KTHS, Công an Quảng Bình, Quảng Trị thường xuyên trao đổi thông tin nghiệp vụ, chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn và các phương thức, thủ đoạn phạm tội phát hiện được qua công tác KTHS.

 

Quá trình phối kết hợp trên mặt trận PCTP, lực lượng KTHS Công an hai tỉnh ghi nhận nhiều chiến công đậm nét.

 

Ngày 27-3-2013, Công an tỉnh Quảng Trị nhận được thông báo của Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh về việc 7 người dân ở huyện Quảng Trạch (Quảng Bình) đi khai thác trầm tại khu vực biên giới Việt-Lào thuộc địa phận xã Hướng Lập (Hướng Hóa) bị 3 đối tượng dùng súng khống chế cướp tài sản, bắt cóc đòi tiền chuộc. Sau đó, 5 người trong nhóm đã bị sát hại, 2 người còn lại may mắn thoát được.

Đây là vụ án đặc biệt nghiêm trọng diễn ra trên địa bàn rừng núi rộng, hiểm trở, có nhiều khu vực hiện trường khác nhau, phải tiến hành khai quật 5 tử thi. Lực lượng KTHT, Công an Quảng Trị, Quảng Bình sau khi nhập cuộc đã triển khai tìm kiếm, thu thập chứng cứ, tổ chức khám nghiệm.

 

Với quyết tâm cao, tinh thần đấu tranh PCTP quyết liệt, qua nghiên cứu dấu vết trên hiện trường và tử thi, lực lượng KTHS thống nhất đưa ra kết luận chính xác về phương thức, thủ đoạn, công cụ gây án, diễn biến hành vi tội phạm, giúp cơ quan điều tra có cơ sở giải quyết vụ án. Vụ án sau đó được TAND tỉnh Quảng Trị đưa ra xét xử, kẻ thủ ác phải chịu sự trừng trị của pháp luật.

 

Trong các năm 2018, 2019, tại Quảng Bình liên tục xảy ra các vụ đối tượng đột nhập trộm kíp mìn các mỏ khai thác đá ở hai huyện Quảng Ninh, Tuyên Hóa.

 

Thực hiện khám nghiệm hiện trường 5 vụ trộm, Phòng KTHS, Công an Quảng Bình nhận định đối tượng là người ngoài tỉnh, luôn di chuyển trên địa bàn rộng. Từ đó, Phòng KTHS, Công an Quảng Bình đề xuất với Ban giám đốc Công an tỉnh nhờ sự phối hợp từ lực lượng KTHS, Công an Quảng Trị và Công an một số tỉnh khác.

 

Trên cơ sở công tác phối hợp và những thông tin liên quan đến phương thức, thủ đoạn hoạt động của nghi phạm, cuối năm 2019, cơ quan An ninh điều tra, Công an tỉnh Quảng Bình xác định và bắt giữ 2 đối tượng gây án là Huỳnh Thế Cánh, Nguyễn Phước Thông (cùng trú tại tỉnh Quảng Nam).

 

Bên cạnh công tác khám nghiệm, công tác giám định KTHS và pháp y là một trong những nhiệm vụ quan trọng của lực lượng KTHS. Kết luận giám định là nguồn chứng cứ làm cơ sở cho hoạt động điều tra, truy tố, xét xử.

 

KHCN ngày càng phát triển thì vị trí, vai trò của công tác KTHS ngày càng được nâng cao, có tác dụng to lớn trong đấu tranh PCTP. Hiện nay, giám định kỹ thuật số-điện tử là lĩnh vực giám định mới đang dần trở thành “mũi tấn công” không thể thiếu trên mặt trận đấu tranh PCTP trong tình hình mới mà Phòng KTHS, Công an Quảng Trị, Quảng Bình đã và đang triển khai thực hiện.

 

Để làm được điều này đòi hỏi các giám định viên kỹ thuật số-điện tử không ngừng nắm bắt kịp thời những thành tựu KHCN để ứng dụng vào thực tiễn công tác.

 

Trong chặng đường xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, lực lượng KTHS, Công an Quảng Trị, Quảng Bình có những bước phát triển vững mạnh, trở thành một yếu tố không thể thiếu cho hoạt động điều tra, truy tố, xét xử đúng người, đúng tội, đúng pháp luật.

 

Chiến công của lực lượng KTHS nói chung và Phòng KTHS, Công an Quảng Trị, Quảng Bình nói riêng để lại nhiều dấu ấn sâu đậm trong công tác đấu tranh PCTP. Những chiến công thầm lặng ấy góp phần quan trọng giữ gìn trật tự an toàn xã hội, bảo vệ vững chắc an ninh quốc gia và tăng cường hơn nữa truyền thống đoàn kết tốt đẹp giữa hai tỉnh Quảng Trị, Quảng Bình.