(QBĐT) - Vạn Trạch (Bố Trạch) đi lên từ trong đổ nát chiến tranh với tinh thần kiên cường và khát vọng sống mãnh liệt. Nơi đây, di tích lịch sử vụ thảm sát thôn Tròn cùng với di tích lịch sử đường Ba Trại, ngã ba Thọ Lộc mãi mãi trở thành địa chỉ đỏ để thế hệ trẻ hiểu hơn về những mất mát, đau thương chiến tranh gây ra, từ đó tiếp tục vun đắp xây dựng quê hương Vạn Trạch ngày càng tươi đẹp.
Lịch sử Đảng bộ xã Vạn Trạch ghi rõ: Những năm đầu thập niên 60, sau những thất bại nặng nề ở chiến trường miền Nam Việt Nam, đế quốc Mỹ đã dựng lên sự kiện “Vịnh Bắc Bộ” lấy cớ tiến hành mở rộng chiến tranh phá hoại ra miền Bắc nhằm ngăn chặn mọi nguồn chi viện từ hậu phương lớn với chiến trường miền Nam.
Trong đó, Quảng Bình là nơi “đầu sóng, ngọn gió”, là một trong những trọng điểm đánh phá ác liệt. Đế quốc Mỹ đã tập trung đánh phá các tuyến đường giao thông huyết mạch: quốc lộ 1A, hệ thống các đường vòng, đường tránh đã được xây dựng. Trong đó, tuyến đường Ba Trại nối với Tỉnh lộ 2 tại ngã ba Thọ Lộc là một trong những con đường huyết mạch quan trọng giữ vững mạch máu giao thông chi viện cho chiến trường miền Nam.
Vạn Trạch cũng là nơi đóng quân của Cục Tiền phương - Đoàn 559 (từ năm 1960 đến 1975), nơi tập kết của bộ đội, TNXP, thanh niên ba sẵn sàng nghỉ chân trước khi vào chiến trường miền Nam chiến đấu và phục vụ chiến đấu. Vì thế, máy bay Mỹ đã tập trung ném bom, bắn phá càng ác liệt.
Các mục tiêu máy bay Mỹ trút bom đạn nhiều nhất là cầu cống và thôn xóm dọc đường Tỉnh lộ 2, các cầu đường sắt, trọng điểm là cầu Đất, cầu Vực Qường, cầu Vực Ngọc, cầu Vực Dạ, ngã ba Thọ Lộc, đường Ba Trại... Cả vùng đất Vạn Trạch đã bị bom đạn Mỹ cày đi, xới lại với đủ các loại bom tấn, bom bi, bom tạ và các lại pháo bắn từ ngoài biển vào. Tháng 10-1966, máy bay Mỹ đã tập trung đánh phá ác liệt, nhất là ở ngã ba Thọ Lộc.
Nhưng dưới sự chỉ đạo của đồng chí Nguyễn Đình Xiêm, Trung đội trưởng dân quân trực chiến, quân và dân Vạn Trạch đã bắn rơi tại chỗ 2 máy bay F105 và AD5, mở đầu phong trào rèn luyện kỹ thuật bắn máy bay Mỹ bằng súng bộ binh trong lực lượng vũ trang của huyện Bố Trạch.
Đi qua 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ cứu nước, anh dũng tham gia chiến đấu và phục vụ chiến đấu, toàn xã Vạn Trạch có 11 Mẹ Việt Nam anh hùng, 104 liệt sỹ, gần 200 thương binh, bệnh binh, hơn 1.000 người được tặng huân chương, huy chương các loại.
Từ trong đổ nát của chiến tranh, nhân dân Vạn Trạch không ngừng đoàn kết, vượt lên mọi khó khăn, tiếp tục bám ruộng đồng, thi đua lao động sản xuất, xây dựng lại quê hương. Với những chiến công xuất sắc trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, cùng với những thành tích đạt được trong công cuộc xây dựng và phát triển quê hương, đất nước, năm 1997, Đảng bộ và nhân dân xã Vạn Trạch vinh dự được Đảng và Chính phủ trao tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân.
Ông Nguyễn Hải Lương, Chủ tịch UBND xã Vạn Trạch tự hào: “Ngày nay, phát huy truyền thống quê hương anh hùng, Đảng bộ và nhân dân Vạn Trạch đồng lòng, đồng sức, tiếp tục có những bước tiến vượt bậc trong phát triển kinh tế- xã hội và xây dựng nông thôn mới.
Xã tập trung chỉ đạo sản xuất sát với điều kiện tình hình thực tế địa phương, phát huy lợi thế, chú trọng chuyển dịch cơ cấu vật nuôi, cây trồng, tạo điều kiện nâng cao thu nhập cho người dân, làm thay đổi diện mạo làng quê nông thôn mới”.
Người dân Vạn Trạch cần cù, chịu thương chịu khó, trăn trở tìm tòi hướng sản xuất phù hợp với điều kiện thực tế, thế mạnh địa phương. Năm 2018 là năm thứ hai nhân dân Vạn Trạch thực hiện sản xuất gieo trồng trên diện tích đã được dồn điền, đổi thửa, hệ thống mương máng thủy lợi, giao thông nội đồng được hoàn thiện. Nhờ vậy rất thuận lợi cho việc triển khai cơ giới hóa toàn diện vào sản xuất gieo cấy và thu hoạch mùa vụ, làm tăng năng suất lao động và giảm chi phí canh tác.
Vụ lúa đông-xuân năm nay bà con được mùa toàn diện; cùng với giá lúa tăng cao nên nông dân phấn khởi càng yên tâm bước vào sản xuất vụ mới. Tổng diện tích gieo trồng lúa vụ đông- xuân 335ha, năng suất bình quân 58 tạ/ha, sản lượng 1.943 tấn, cao hơn mức sản lượng bình quân của năm 2017 là 4,3tấn/ha.
Chăn nuôi trở thành hướng đột phá, đạt nhiều kết quả nổi bật của Vạn Trạch. Toàn xã có đàn gia súc gia cầm với trên 32.000 con; đặc biệt là phát triển đàn lợn trong lúc giá lợn tăng cao là lợi thế mà các địa phương khác khó có được. Chỉ riêng từ đầu năm đến nay, các gia trại, trang trại trên địa bàn có tỷ trọng lợn hơi xuất chuồng ước 250 tấn, đạt 125% kế hoạch.
Các ngành nghề tiểu thủ công và dịch vụ cũng có những bước chuyển biến tích cực, giải quyết được vấn đề việc làm, nâng cao đời sống cho người dân. Nếu như năm 2016, thu nhập bình quân 32,5 triệu đồng/người/năm thì đến nay, thu nhập của người dân Vạn Trạch đạt mức 37 triệu đồng/người/năm.
Trong những năm qua, thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới, Vạn Trạch đã đầu tư hàng chục tỷ đồng để xây dựng công trình, như: điện, trường tiểu học, trường THCS, bê tông hoá đường giao thông liên thôn, liên xóm,…
Đặc biệt nhờ sự đồng lòng của đại đa số người dân, phong trào hiến đất xây dựng cơ sở hạ tầng nên trên 70% các tuyến đường liên thôn, xóm ở Vạn Trạch đều rộng thoáng, bê tông sạch đẹp. Những công trình mới được xây dựng đã làm cho bộ mặt làng quê Van Trạch thay da đổi thịt.
Từ đó, người dân Vạn Trạch được hưởng thụ đời sống văn hoá, được chăm sóc sức khoẻ ban đầu tốt hơn; con em có điều kiện học hành để tiếp tục phát huy truyền thống của một vùng quê anh hùng...
Công tác xây dựng, củng cố hệ thống chính trị theo hướng “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra” được cấp uỷ, chính quyền xã Vạn Trạch chú trọng đặc biệt. Các tổ chức đoàn thể như Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ, Hội Cựu chiến binh... được củng cố vững mạnh. An ninh trật tự, quốc phòng trên địa bàn được giữ vững.
“Trên cơ sở các tiêu chí đã về đích nông thôn mới từ năm 2016, cấp ủy, chính quyền và người dân Vạn Trạch đang tiếp tục đồng sức, đồng lòng để củng cố và giữ vững các tiêu chí theo chuẩn nông thôn mới, xây dựng quê hương ngày càng tươi đẹp hơn”- Chủ tịch UBND xã Nguyễn Hải Lương chia sẻ thêm.
Hương Trà