(QBĐT) - Dự án “Tôn tạo, quản lý và khai thác công viên Đồng Sơn” triển khai năm 2004, do UBND phường Đồng Sơn (TP. Đồng Hới) làm chủ đầu tư, đơn vị thi công là Công ty TNHH dịch vụ thủy sản Nhật Lệ (Công ty Nhật Lệ) được kỳ vọng giúp công viên Đồng Sơn “lột xác” theo hướng xanh hóa, văn minh, hiện đại. Thế nhưng gần 18 năm trôi qua, do vướng mắc trong quá trình thi công dẫn đến kiện tụng kéo dài…, công viên Đồng Sơn hoang hóa dần.
Dự án “BOT” kết thúc nửa vời…
Dự án công viên Đồng Sơn được UBND tỉnh phê duyệt dự đầu tư xây dựng theo Quyết định số 1086/QĐ-UBND, ngày 26-6-2000.
Trên cơ sở đó, ngày 10-2-2004, UBND phường Đồng Sơn ký kết với Công ty Nhật Lệ hợp đồng số 02/HĐ “Tôn tạo, quản lý và khai thác công viên Đồng Sơn” theo hình thức BOT (xây dựng-kinh doanh-chuyển giao), thời hạn 20 năm.
 |
Tháng 6-2004, khi Công ty Nhật Lệ triển khai các hạng mục công trình theo hợp đồng, như: trồng cây xanh, cây cảnh, cây bóng mát; nuôi các loại cá, rùa, ba ba; cải tạo hệ thống điện chiếu sáng; xây mới nhà đọc sách, chòi câu cá, nghỉ ngơi, thư giãn; ki-ốt phục vụ cà phê, giải khát, ăn uống; nạo vét hồ... cũng là lúc vướng mắc bắt đầu phát sinh.
Tháng 4-2005, UBND TP. Đồng Hới vào cuộc, yêu cầu UBND phường Đồng Sơn tạm đình chỉ xây dựng công viên Đồng Sơn với lý do chính là “thủ tục pháp lý chưa đầy đủ”, Công ty Nhật Lệ đầu tư thêm các hạng mục ngoài hợp đồng khi chưa có ý kiến của chủ đầu tư. Thời điểm này, công ty chi phí hết 450 triệu đồng.
Sau khi xuất hiện nhiều vướng mắc, UBND phường Đồng Sơn và Công ty Nhật Lệ thống nhất đề nghị UBND TP. Đồng Hới đứng ra giải quyết. Bắt đầu từ tháng 6-2006 cho đến khi UBND phường Đồng Sơn đơn phương chấm dứt Hợp đồng số 02/HĐ trước thời hạn (tháng 9-2018), đã có hàng loạt cuộc họp, hàng chục văn bản hành chính ban hành từ UBND phường Đồng Sơn, UBND TP. Đồng Hới nhằm tháo gỡ… nhưng không thành công!
Hệ lụy vì những văn bản hành chính
Thực chất “mâu thuẫn pháp lý” nảy sinh giữa các cấp chính quyền TP. Đồng Hới với Công ty Nhật Lệ ngoài Hợp đồng số 02/HĐ ký kết chưa đúng pháp luật còn thêm “xung đột” khác… là lợi ích kinh tế.
 |
Theo quy định pháp luật, UBND phường Đồng Sơn không đủ thẩm quyền ký kết loại hợp đồng kinh tế có thời hạn 20 năm, mà phải được UBND tỉnh đưa vào danh mục các dự án BOT (Điều 3, Nghị định 77-CP, ngày 18-6-1997 của Chính phủ) và được cấp phép đầu tư thực hiện (Điều 18, Nghị định 77-CP).
Cơ quan nhà nước giao thẩm quyền ký kết hợp đồng có trách nhiệm tổ chức thẩm định, phê duyệt thiết kế kỹ thuật công trình (Điều 26, Nghị định 77-CP), nghiên cứu dự án tiền khả thi, khả thi; phối hợp với phía doanh nghiệp hoàn thành các thủ tục chuẩn bị đầu tư (Điều 42, Nghị định 77-CP)…
Tuy nhiên, UBND phường Đồng Sơn và Công ty Nhật Lệ chưa thực hiện đầy đủ các bước nêu trên.
Trong hàng loạt văn bản hành chính liên quan đến dự án “Tôn tạo, quản lý và khai thác công viên Đồng Sơn”, đáng chú ý có nhiều văn bản chồng chéo nhau, “tiền hậu bất nhất”.
Đơn cử, vào các ngày 14 và 21-4-2005, UBND TP. Đồng Hới tổ chức cuộc họp bàn về việc đình chỉ thi công xây dựng tại công viên Đồng Sơn. Kết luận cuộc họp xác định Hợp đồng số 02/HĐ ký không đúng pháp luật, nếu UBND phường Đồng Sơn và Công ty Nhật Lệ không tự thương lượng được thì khởi kiện ra Tòa án giải quyết.
Tuy nhiên, sau đó, ở các cuộc họp liên ngành ngày 7 và 14-6-2006, UBND TP. Đồng Hới vẫn chỉ đạo UBND phường Đồng Sơn tiếp tục thực hiện Hợp đồng số 02/HĐ. Từ sự chỉ đạo này, UBND phường Đồng Sơn có các Thông báo số 13/TB-UBND, số 14/TB-UBND về “phương hướng tháo gỡ vướng mắc, tiếp tục tôn tạo, quản lý, khai thác công viên Đồng Sơn”.
 |
Trong khi Hợp đồng số 02/HĐ chưa bị các cấp tòa án tuyên vô hiệu, việc thỏa thuận đền bù, khắc phục thiệt hại kinh tế giữa UBND phường Đồng Sơn và Công ty Nhật Lệ chưa tiến hành xong thì UBND TP. Đồng Hới tiếp tục ban hành nhiều văn bản chỉ đạo dừng hợp đồng, bàn giao công tác quản lý, khai thác công viên Đồng Sơn cho một pháp nhân khác.
Cụ thể, Thông báo số 107/TB-UBND ngày 22-6-2009, giao công viên Đồng Sơn cho Trung tâm công viên cây xanh thành phố trực tiếp quản lý; Công văn số 23/UBND ngày 4-8-2009, yêu cầu Công ty Nhật Lệ dừng thực hiện hợp đồng và bàn giao công tác quản lý công viên Đồng Sơn cho Trung tâm công viên cây xanh thành phố; Thông báo số 184/TB-UBND ngày 2-7-2012 thành lập Ban công tác tiếp nhận, quản lý công viên Đồng Sơn; Quyết định số 4825/QĐ-UBND ngày 28-10-2016 về phê duyệt báo cáo kỹ thuật xây dựng công viên Đồng Sơn…
“Thiệt đơn, thiệt kép”
Sau khi đơn phương chấm dứt hợp đồng, UBND phường Đồng Sơn khởi kiện Công ty Nhật Lệ ra Tòa án với hai nội dung: Tuyên hủy Hợp đồng số 02/HĐ; buộc Công ty Nhật Lệ di dời tài sản trên đất và bàn giao toàn bộ diện tích đất công viên Đồng Sơn cho UBND phường Đồng Sơn quản lý.
Tháng 6-2021, TAND tỉnh tiến hành xét xử vụ án dân sự sơ thẩm giữa nguyên đơn UBND phường Đồng Sơn và bị đơn Công ty Nhật Lệ.
 |
Tại Tòa án, Công ty Nhật Lệ yêu cầu UBND phường Đồng Sơn và UBND TP. Đồng Hới bồi thường thiệt hại với số tiền hơn 9.184 triệu đồng là chi phí đầu tư các hạng mục cộng với chỉ số trượt giá 3,5 lần tính đến thời điểm xét xử cùng một số hạng mục khác công ty thực hiện ngoài hợp đồng, trong số đó có 559 cây cau tiến vua trồng phía Tây công viên. Phía nguyên đơn tự nguyện rút một phần khởi kiện về yêu cầu Tòa án hủy Hợp đồng số 02/HĐ.
Tòa án phán quyết, chấp nhận yêu cầu khởi kiện của UBND phường Đồng Sơn, buộc Công ty Nhật Lệ di dời tài sản trên đất và bàn giao toàn bộ diện tích đất công viên Đồng Sơn cho UBND phường Đồng Sơn quản lý; đình chỉ xét xử yêu cầu tuyên hủy Hợp đồng số 02/HĐ; buộc Công ty Nhật Lệ phải di dời 559 cây cau tiến vua ra khỏi công viên Đồng Sơn; UBND phường Đồng Sơn phải bồi thường cho Công ty Nhật Lệ số tiền hơn 2.294 triệu đồng; UBND phường Đồng Sơn được quyền quản lý, sử dụng số tài sản đã bồi thường cho Công ty Nhật Lệ…
Tính từ khi “mâu thuẫn pháp lý” phát sinh đến khi có phán quyết tòa án là gần 18 năm trôi qua. Nếu như trước đó, khi Hợp đồng số 02/HĐ xảy ra vướng mắc, UBND TP.Đồng Hới kịp thời có sự thống nhất trong chỉ đạo xử lý, thì thời gian chắc chắn không kéo dài. Đặc biệt là giảm bớt đáng kể sự “thiệt đơn, thiệt kép” cho cả hai bên, và công viên Đồng Sơn không hoang tàn như hiện tại...
|
Nhóm PV Bạn đọc
Truyền hình
