Hội NCT xã Sơn Trạch hiện có 738 hội viên, sinh hoạt tại 10 chi hội. Để thực hiện hiệu quả công tác chăm sóc và phát huy vai trò của hội viên, nêu cao tinh thần gương mẫu, tuổi cao gương sáng, những năm qua, Hội NCT xã Sơn Trạch luôn đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức nhân dân về vai trò, vị trí của NCT trong cộng đồng xã hội.

 

Bên cạnh đó, để tạo điều kiện cho hội viên phát triển kinh tế gia đình, những năm qua, các chi hội đã vận động hội viên giúp nhau kinh nghiệm sản xuất, tư vấn những mô hình kinh tế phù hợp với điều kiện gia đình và điều kiện địa phương; đồng thời phối hợp với các tổ chức đoàn thể, cộng đồng dân cư, ngân hàng tạo nguồn vốn giúp đỡ những hộ NCT nghèo có vốn và phương tiện sản xuất.

Với sự trợ giúp, động viên, khuyến khích của Hội NCT các cấp, bằng năng lực, sở trường và điều kiện gia đình, nhiều hội viên NCT xã Sơn Trạch đã mạnh dạn đầu tư sản xuất, kinh doanh lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp, xây dựng và dịch vụ, sản xuất tiểu thủ công nghiệp, thương mại…, góp phần nâng cao thu nhập, giải quyết việc làm cho hàng trăm lao động tại địa phương.

Nhiều tấm gương điển hình của phong trào NCT thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi của địa phương như cụ Tạ Đình Hùng (thôn Cù Lạc 1), cụ Nguyễn Văn Thông (thôn Phong Nha), cụ Mai Văn Thanh, Nguyễn Văn Thứ (thôn Trằm Mé)…

Song song với xây dựng tổ chức cơ sở hội vững mạnh, Hội NCT xã Sơn Trạch đặc biệt quan tâm tới hoạt động văn hóa-văn nghệ, thể dục-thể thao, tạo sân chơi bổ ích, lý thú cho các hội viên.

 

Hiện nay, Hội NCT xã đang duy trì một số mô hình CLB như: CLB dưỡng sinh, CLB bóng chuyền hơi, CLB văn hóa-văn nghệ… Đặc biệt, Hội NCT xã Sơn Trạch có hoạt động rất ý nghĩa, mang tính nhân văn, đó là quy tập các phần mộ vô chủ.

 

Do đặc điểm lịch sử với nhiều biến động về cư trú, đặc biệt là hậu quả của 2 cuộc chiến tranh chống Pháp và Mỹ, ở Sơn Trạch có rất nhiều ngôi mộ không có người chăm sóc và trông coi nên lâu ngày đã trở thành mộ vô chủ nằm rải rác khắp nơi, nhiều nhất là thôn Cù Lạc 1. Có những ngôi mộ bị thời gian dần xóa nên không còn hình dáng, đến khi người dân xây dựng nhà cửa, công trình hoặc canh tác mới phát hiện ra và di dời; cũng có nhiều ngôi mộ vẫn còn hình dáng nhưng không được chăm sóc hương khói.

 

Nhằm giải phóng mặt bằng cho người dân sản xuất nông nghiệp, trồng cây trong vườn, xây dựng công trình, đồng thời cũng tạo mỹ quan cho nông thôn mới và ân nghĩa với các vong linh không có người chăm sóc, năm 2011, Hội NCT xã Sơn Trạch đã tham mưu cho UBND xã xin quy tập các phần mộ này về một chỗ để tiện chăm sóc, hương khói.

 

Ông Mai Hữu Nhường, Chủ tịch Hội NCT xã Sơn Trạch cho biết: "Đây là việc làm ý nghĩa và đầy tính nhân văn nên được bà con trong thôn và con em địa phương ủng hộ nhiệt tình. Chúng tôi đã kêu gọi đóng góp được 134 triệu đồng để tiến hành quy tập.

 

Đến cuối năm 2012, chúng tôi đã quy tập được 293 ngôi mộ vô chủ ở thôn Cù Lạc 1, trong đó có 3 ngôi mộ của liệt sỹ đã bàn giao cho Tỉnh đội và chuyển về Nghĩa trang liệt sĩ xã Sơn Trạch. Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ cố gắng huy động kinh phí từ nguồn xã hội hóa để quy tập trên địa bàn toàn xã".

 

Được biết, khi quy tập, các ngôi mộ phải có hiện vật hoặc hài cốt mới được cất bốc vì có nhiều ngôi mộ chỉ là các ụ đất do người dân đắp lên mà thành.

 

Sau khi đưa về nghĩa trang, các phần mộ được ghi rõ ràng địa chỉ cất bốc, hiện vật còn sót lại và được đánh số thứ tự, nếu người thân về tìm thì dễ dàng được chỉ dẫn hơn. Đến nay, cùng với sự đóng góp của bà con, con em địa phương, các phần mộ được xây dựng tập trung đẹp đẽ, khang trang, thuận tiện cho dân làng qua lại thăm viếng.

 

Ngoài việc cử người hương khói vào ngày lễ, tết, cứ mỗi năm 1 lần vào rằm tháng giêng, Hội NCT xã lại tổ chức lễ cầu siêu cho các vong linh vô chủ. Đây là việc làm đầy nhân văn và ý nghĩa cần được gìn giữ.

 

Việc làm của hội đang được các địa phương lân cận như: Lâm Trạch, Phúc Trạch (huyện Bố Trạch) học hỏi để thực hiện.

 

Việc làm có ý nghĩa của Hội NCT Sơn Trạch là bước đột phá để mở rộng áp dụng ở các địa phương khác, rất cần được động viên, khích lệ và hỗ trợ nhằm làm đẹp nông thôn. Tuy nhiên, Hội NCT cần phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương trong việc xây dựng kế hoạch, thông báo rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng trước khi thực hiện.

 

Mặt khác cũng cần có quy hoạch ổn định và lâu dài khu vực tập kết để vừa tiện lợi cho việc trông coi chăm sóc, vừa bảo đảm mỹ quan trong phong trào xây dựng nông thôn mới ở địa phương.