Tác phẩm “Lắng đọng cuộc đời” có 3 phần. Phần một là những mẩu chuyện một thời mãi nhớ, từ cậu bé 12 tuổi đã theo cha, đi gác như một người chiến sĩ tí hon “Thức cho dân làng ngủ ngon”, với “Những ký ức tuổi thơ”, “Trong tổ ấm gia đình”, mà người cha thân yêu “là hình tượng”… Tuổi thơ ông đã chứng kiến “Những tội ác” của thực dân phong kiến trên mảnh đất quê hương, chứng kiến sự chiến đấu anh dũng hy sinh, chiến công của những chiến sĩ cách mạng.

 

Tất cả đều hun đúc vào tâm trí của tuổi thơ, như những giọt trầm đặc quánh, tạo nên nhân cách, lòng hiếu thảo, lòng yêu nước, yêu quê hương, cho đến khi lớn lên trưởng thành, thành người Phó trưởng Công an xã. Ông đã nhiều lần lập chiến công, trong những ngày đầu giặc Mỹ leo thang bắn phá miền Bắc...  

 

Phần hai của cuốn sách là về "Dư luận-Tình yêu bè bạn, người thân, sâu lắng đời tôi". Cũng từ đó cuộc đời của ông bước sang một trang mới, “Từ xã lên huyện”, “Từ huyện lên tỉnh”, ông vinh dự 3 lần được gặp Bác Hồ kính yêu giữa Thủ đô “ngàn năm văn hiến”, được dự Đại hội Anh hùng, chiến sĩ thi đua toàn quốc, được gặp các vị lãnh đạo Đảng và Nhà nước, được các báo Trung ương và địa phương đăng tải về những chiến công của ông trên dòng sông quê mẹ kiên cường.

 

Những bài thơ, bài viết của bè bạn, người thân ca ngợi những chiến công của ông những ngày ở Công an huyện Bố Trạch, những ngày làm công tác an ninh ở tỉnh Bình Trị Thiên và Phó Giám đốc Công an tỉnh Quảng Bình. Những chiến công đó đi liền với công lao của vợ ông, bà Nguyễn Thị Kim Ba, một hậu phương vững chãi, nuôi dạy các con để ông yên tâm công tác...

 

Phần ba "Những hình ảnh yêu thương-Lắng đọng trong đời" bao gồm những hình ảnh, tư liệu “Đáng quý nghìn vàng” mà ông đã lưu giữ trong hơn nửa thế kỷ qua, trong hoàn cảnh “mưa bom bão đạn”, nắng mưa, bão lũ. Đó là những hình ảnh gia đình-lắng vào tâm khảm; những khoảnh khắc-vinh dự-tự hào mà ông đã dày công lưu giữ như “Kho báu”.

 

Ở "tuổi xưa nay hiếm”, ông Nguyễn Tri Phương và bà Nguyễn Thị Kim Ba luôn tự hào: “Đã suốt đời đi theo Đảng, cống hiến suốt đời cho Đảng, cho dân”, để hôm nay tại ngôi nhà số 148 đường Trần Hưng Đạo, TP. Đồng Hới khiêm nhường lưu lại một phòng truyền thống dung dị mà công phu, một cuốn sách thứ năm như là tuyển tập cuộc đời và thi ca của vợ chồng Anh hùng Nguyễn Tri Phương. Đây còn là lời nhắn nhủ tri ân với Tổ quốc, với quê hương “trăm nhớ ngàn thương”; như là tấm lòng hiếu thảo của con cháu với tiền nhân, cũng là lời nhắc nhở mai sau cho con cháu trong dòng họ và tổ ấm của mình: