Hoạ sĩ Quang Hiếu sinh năm 1944, quê quán tại xã Xuân Ninh (Quảng Ninh), hiện đang sinh sống tại phường Nam Lý, TP. Đồng Hới. Ông là hội viên Mỹ thuật-Hội Văn học Nghệ thuật (VHNT) tỉnh và là một cựu chiến binh. Ông nhập ngũ năm 1966, năm 1973 sau khi xuất ngũ, gần như cả cuộc đời ông gắn liền với công tác và hoạt động trong ngành văn hóa với nhiều cương vị khác nhau.

 

Những năm tháng hoạt động trong phong trào văn hóa, văn nghệ phục vụ chiến đấu và sản xuất, tái thiết xây dựng quê hương đã hun đúc nên tinh thần sáng tạo và ngôn ngữ tạo hình đặc trưng của ông. Họa sĩ Quang Hiếu vinh dự được trao tặng Huân chương Kháng chiến chống Mỹ cứu nước hạng Ba; kỷ niệm chương vì sự nghiệp VHNT, vì sự nghiệp văn hóa-thông tin…

 

Là họa sĩ trưởng thành từ các hoạt động thực tiễn, ông đã có nhiều đóng góp trên mặt trận văn hóa của tỉnh nhà và khu vực miền Trung. Sáng tác của hoạ sĩ Quang Hiếu khá phong phú về thể loại, tuy nhiên chủ yếu về đồ họa, như: Tranh cổ động, trình bày in ấn (bìa sách, tạp chí), đồ hoạ độc bản, logo (biểu trưng)… Trong hành trình sáng tạo của ông, tranh cổ động là thể loại ông dành nhiều tâm sức và cũng gặt hái được thành công. Ông lựa chọn lối biểu đạt bằng việc xây dựng hình tượng khái quát, gần gũi nhằm chuyển tải thông điệp đến với công chúng, xã hội một cách dễ hiểu và nhanh nhất.

 

Là một cựu chiến binh với những tư liệu và vốn sống phong phú, ông dành nhiều thời gian sáng tác về các đề tài chiến tranh, cách mạng, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc với những tác phẩm đã phản ánh các sự kiện, hoạt động chính trị, văn hóa-xã hội của quê hương và đất nước qua các thời kỳ lịch sử, tiêu biểu như tác phẩm: “Năm mươi năm ấy biết bao nhiêu tình”, kỷ niệm 50 năm chiến thắng Điện Biên Phủ lịch sử (1954-2004); “Việt Nam vì hòa bình, 1945-2005”, kỷ niệm 60 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9… Đặc biệt, ông đã ứng dụng sự phát triển của khoa học công nghệ vào sáng tác với thể loại đồ họa vi tính các tác phẩm về bảo vệ chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc khi biển Đông có nhiều biến động, như: “Xa xôi biển đảo vẫn là quê hương”, “Chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc”…

 

Các tác phẩm được lựa chọn trưng bày trong các triển lãm về Hải quân Việt Nam, khu vực miền Trung. Họa sĩ cũng đã gặt hái được thành công ở thể loại này với giải nhất triển lãm tranh cổ động về lực lượng vũ trang nhân dân Quân khu 4 năm 1994… cùng nhiều tác phẩm khác tham gia triển lãm do các bộ, ban, ngành tổ chức. Qua các tác phẩm tranh cổ động, họa sĩ Quang Hiếu đã thể hiện tình yêu quê hương, đất nước và trách nhiệm của một công dân trước những vấn đề của cuộc sống đương đại với cách thể hiện nhẹ nhàng như tính cách hồn hậu, giản dị của ông.

 

Ở thời kỳ kỹ thuật in ấn còn thô sơ, những tác phẩm đồ họa trình bày bìa sách, tạp chí bằng tay của ông rất được yêu thích. Họa sĩ lão thành đã có hàng trăm thiết kế bìa các loại được lựa chọn in ấn, sử dụng và xuất bản. Nhiều trình bày đã được tổng hợp và tham gia các triển lãm được giới chuyên môn ghi nhận. Đặc biệt dù tuổi đã cao nhưng ông luôn tìm tòi, ứng dụng công nghệ vào trình bày, sáng tác bằng các phần mềm đồ họa chuyên nghiệp.

 

Ông đã có nhiều thành công ở thể loại thiết kế lo go (biểu trưng) đoạt được những giải thưởng cao, như: Giải nhất logo TP. Đồng Hới (2013), giải nhì logo Vườn Quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng (2014), vào chung khảo top 5 cuộc thi logo Đài Phát thanh và Truyền hình Hà Nội (2015)...

 

Không bằng lòng với những gì đã tạo dựng, nhiều năm trở lại đây, ông tiếp cận và tìm hiểu nhiều thể loại hiện đại, trong đó ông tìm gặp và thỏa sức say mê với thể loại đồ họa độc bản (monoprint). Đây là thể loại mang nhiều yếu tố kỹ thuật mới và lưu giữ cảm xúc nhanh, cùng những hiệu ứng bất ngờ về biểu cảm chất tạo nên hiệu quả của tác phẩm.

 

Nhiều tác phẩm đồ họa độc bản gây bất ngờ cho công chúng và giới chuyên môn ở các triển lãm mỹ thuật khu vực, trong đó tác phẩm “Ký ức chiến tranh” tham gia triển lãm mỹ thuật Bắc miền Trung năm 2018 tại Hà Tĩnh được Hội đồng nghệ thuật của Hội Mỹ thuật Việt Nam giới thiệu dự giải thưởng hàng năm của Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam.

 

Ngôn ngữ thể hiện trong các tác phẩm đồ họa thể loại này của họa sĩ Quang Hiếu đầy tươi mới, trẻ trung và mạnh mẽ bằng việc sử dụng hiệu quả những đường nét, mảng dứt khoát trên tổng thể tạo chất mang đến sự hấp dẫn thị giác thú vị. Ông cũng vinh dự có tác phẩm trong bộ sưu tập của Hội Mỹ thuật Việt Nam (được chọn từ Trại sáng tác đồ họa độc bản năm 2011 tại TP. Hà Nội).

 

Hiện nay, ông vẫn tích cực tham gia các hoạt động mỹ thuật của tỉnh nhà và khu vực, như: Các trại sáng tác, trao đổi chuyên môn, triển lãm khu vực. Dù ông sáng tác ở thể loại nào, chúng ta cũng dễ dàng nhận ra đặc trưng về màu sắc, đường nét, hình mảng của họa sĩ Quang Hiếu. Họa sĩ lão thành vẫn luôn cần mẫn tiếp cận những điều mới lạ, không ngừng bổ sung và cầu tiến thu nhận các kỹ thuật tạo hình mình chưa biết vào tác phẩm mới.

 

Tháng 9/2023, nhân kỷ niệm tròn 80 tuổi, họa sĩ dày công tập hợp và cho ra mắt tuyển tập “Mỹ thuật-Ký ức thời gian”. Đây có thể xem là một sự tổng kết các giai đoạn cuộc đời ông gắn liền với mỹ thuật. Loại hình giúp ông bày tỏ những nghĩ suy, trăn trở về cuộc sống, về tình yêu quê hương, đất nước.

 

Tuyển tập gồm các tác phẩm tranh cổ động, đồ họa độc bản, đồ họa in ấn và trình bày bìa sách, tạp chí để cho công chúng cảm nhận được quá trình lao động nghệ thuật cần mẫn như “con ong chăm chỉ” bằng tính cách mộc mạc, gần gũi trong tạo hình của ông. Trong tuyển tập cũng khá đầy đủ tư liệu về hành trình hoạt động nghệ thuật, nghề nghiệp gắn liền với ngành văn hóa, các phong trào, sự kiện chính trị văn hóa quan trọng của tỉnh nhà cũng như sự tri ân với gia đình, bạn bè đồng nghiệp đã hỗ trợ, đồng hành cùng ông trong thời gian đã qua.

 

Tuyển tập mang đến cho những người yêu nghệ thuật hiểu rõ hơn về mỹ thuật của hoạ sĩ Quang Hiếu và cũng là món quà ông tự dành tặng cho mình và gia đình, bạn bè nhân đón chào 80 năm mùa xuân cuộc đời…

Họa sĩ Nguyễn Lương Sáng