Vụ đông-xuân 2023-2024 toàn tỉnh gieo trồng hơn 29.500ha lúa, 4.100ha ngô, 6.084ha sắn, 2.494ha lạc, 3.906ha rau các loại… Hiện cây lúa trà đầu, trà chính vụ giai đoạn đứng cái, làm đòng, trà muộn đang đẻ nhánh.

 

Ông Hồ Khắc Minh, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật cho biết: Qua kiểm tra thực tế và báo cáo của các huyện, thị xã, thành phố, hiện nay, trên cây lúa đã xuất hiện các loại bệnh, như: Đạo ôn lá (248ha), tuyến trùng rễ (15ha), bọ trĩ gây hại (133ha), chuột (283ha), ốc bươu vàng (20ha)…; trên cây ngô đã xuất hiện sâu keo mùa thu gây hại 68ha, sâu cắn nõn 5ha; trên cây sắn, diện tích bị khảm lá 1.215ha, bọ phấn trắng gây hại 30ha…

 

Trong điều kiện thời tiết sáng sớm và chiều tối có nhiều sương mù, ngày hửng nắng, rải rác có mưa tạo điều kiện thuận lợi cho bệnh đạo ôn lá, sâu bọ, chuột… phát sinh gây hại cho cây trồng, nếu không được phòng trừ kịp thời sẽ ảnh hưởng lớn đến năng suất và sản lượng.

 

Tại huyện Tuyên Hóa, hiện cây lúa trà đầu đang giai đoạn đứng cái làm đòng, trà sau đang giai đoạn đẻ nhánh, cây ngô trà đầu đang giai đoạn trổ cờ phun râu, trà sau đang giai đoạn 7-9 lá, cây lạc đang giai đoạn ra hoa đâm tia… Các loại cây trồng sinh trưởng và phát triển bình thường nhưng đã xuất hiện bệnh đạo ôn lá trên cây lúa với diện tích 22ha, bọ trĩ gây hại 45ha, bệnh khảm lá trên cây sắn 76ha …

Anh Trần Trung Đức, xã Sơn Hóa cho biết: Vụ đông-xuân năm nay, gia đình tôi trồng được gần 1ha sắn trên diện tích đất đồi núi. Mặc dù gia đình đã chọn giống sắn khỏe mạnh để trồng nhưng vẫn xuất hiện bệnh khảm lá. Theo khuyến cáo của chính quyền địa phương, gia đình tôi đã trồng thêm 20% hom sắn để thay thế cho các cây bị bệnh phải nhổ bỏ, đồng thời, thường xuyên thăm đồng nhằm phát hiện sớm hom bị nhiễm bệnh để thực hiện tiêu hủy và phun trừ bọ phấn trắng hại sắn theo thông báo, hướng dẫn của cơ quan chuyên môn.

 

Theo Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Tuyên Hóa Phạm Anh Minh, để bảo đảm cây trồng vụ đông-xuân sinh trưởng, phát triển tốt, phòng đã tham mưu UBND huyện Tuyên Hóa chỉ đạo Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện phối hợp với các địa phương tăng cường, bám sát địa bàn, cập nhật diễn biến sâu bệnh hại hàng tuần và khuyến cáo các biện pháp phòng trừ dịch hại, tuyên truyền hướng dẫn người dân sử dụng thuốc bảo vệ thực vật có nguồn gốc sinh học thay thế thuốc hóa học có độ độc cao… để phòng trừ sâu bệnh, sinh vật gây hại. Về phía người dân cần chủ động thăm đồng thường xuyên, ngay khi phát hiện sâu bệnh hại cần báo cáo ngay với cơ quan chuyên môn của địa phương để được hướng dẫn chủ động phòng trừ, tránh sâu bệnh hại bùng phát thành dịch lớn, gây ảnh hưởng đến năng suất, sản lượng cây trồng.

 

Tại huyện Bố Trạch, vụ đông-xuân này toàn huyện gieo trồng  5.143ha lúa, 4.090ha sắn, 790ha ngô, 1.293ha rau các loại… Hiện trên cây lúa đã xuất hiện các bệnh đạo ôn lá, bọ trĩ, rầy nâu nhưng mật độ còn thấp. Riêng bệnh khảm lá sắn xuất hiện nhiều tại các địa phương, như: Tây Trạch, Phú Định, Xuân Trạch, Hòa Trạch, Nam Trạch… với hơn 1.050ha.

 

Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Bố Trạch Nguyễn Cẩm Long cho biết, để bảo vệ cây trồng, UBND huyện đã chỉ đạo các xã, thị trấn tuyên truyền, khuyến cáo bà con nông dân bám sát đồng ruộng, theo dõi tình hình các loại sâu bệnh trên cơ sở khuyến cáo của các phòng, ban chuyên môn để có biện pháp phòng trừ kịp thời, hiệu quả, không để lây lan trên diện rộng.

 

Riêng đối với cây sắn, do người dân sử dụng lại hom giống của vụ trước nên bệnh khảm lá tiếp tục phát triển mạnh. Để chủ động phòng, chống bệnh khảm lá sắn, huyện Bố Trạch chỉ đạo các địa phương có diện tích bị nhiễm bệnh khảm lá khẩn trương rà soát, khoanh vùng; tổng hợp, thống kê cụ thể diện tích nhiễm bệnh khảm lá sắn và các biện pháp phòng, chống bệnh báo cáo về UBND huyện. Đồng thời, chỉ đạo người dân nhổ bỏ cây sắn nhiễm bệnh để tiêu hủy bằng cách chất đống để đốt hoặc chôn lấp, tiêu hủy nguồn bệnh.

 

Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật khuyến cáo, hiện đang là thời điểm nhiều đối tượng dịch hại cây trồng phát sinh gây hại trên đồng ruộng.  Vì vậy, các địa phương cần bố trí cán bộ kỹ thuật tăng cường bám sát cơ sở, kiểm tra đồng ruộng nhằm nắm bắt chặt chẽ tình hình, thực hiện tốt công tác điều tra, phát hiện, dự tính dự báo dịch hại trên địa bàn để thông báo, hướng dẫn nông dân thực hiện phòng trừ kịp thời, hiệu quả, không để các đối tượng dịch hại phát sinh thành dịch.

Hiện địa phương cũng đã đưa 2 giống sắn được xác định có khả năng kháng bệnh khảm lá (HN1, HN) về trồng thử nghiệm diện hẹp trên địa bàn để đánh giá, xác định giống phù hợp với điều kiện sản xuất sắn tại địa phương, làm cơ sở đưa vào cơ cấu thay dần các giống đang bị nhiễm bệnh khảm lá sắn trong thời gian tới.

Để chủ động phòng trừ dịch hại trên các loại cây trồng, bảo vệ an toàn cho sản xuất, bảo đảm năng suất, sản lượng, nâng cao chất lượng sản phẩm nông nghiệp trên toàn tỉnh, ngay từ đầu mùa vụ, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật đã xây dựng phương án phòng trừ các đối tượng dịch hại trên cây trồng để các ban, ngành và địa phương chủ động phối hợp triển khai công tác bảo vệ thực vật có hiệu quả; điều tra dự tính, dự báo tại một số vùng trọng điểm và phối hợp với cơ sở điều tra phát hiện dịch hại cây trồng để kịp thời hướng dẫn, chỉ đạo xử lý.

 

Ngoài ra, đơn vị cũng tăng cường công tác quản lý nhà nước về việc kinh doanh, buôn bán và sử dụng thuốc bảo vệ thực vật tại những thời điểm dịch hại phát sinh gây hại nặng, khuyến cáo sử dụng các loại thuốc đặc hiệu để phòng trừ; chỉ đạo các địa phương thực hiện tốt công tác điều tra phát hiện dịch hại trên địa bàn, thông báo, hướng dẫn và tổ chức phòng trừ dịch hại; đồng thời có chính sách hỗ trợ kinh phí phòng trừ khi dịch hại xảy ra trên diện rộng.