Qua tìm hiểu được biết, từ năm 2009-2017, UBND tỉnh có 5 quyết định thu hồi đất của Công ty Lệ Ninh (nay là Công ty CP Lệ Ninh) giao cho UBND thị trấn Nông trường Lệ Ninh quản lý và sử dụng, với tổng diện tích đất nông nghiệp được giao quản lý 3.790.290,7m2.

Sau khi được giao đất, có một số diện tích đất đã được Nhà nước thu hồi để thực hiện các dự án công trình; diện tích đất còn lại UBND thị trấn tạm thời quản lý và hợp đồng cho các hộ đang sử dụng đất được tiếp tục sử dụng. Và mặc dù UBND tỉnh, UBND huyện đã có nhiều văn bản chỉ đạo UBND thị trấn Nông trường Lệ Ninh xây dựng phương án quản lý, sử dụng đất đối với diện tích đất được giao này nhưng đến nay vẫn chưa hoàn thành.

Lý giải việc chậm trễ dẫn đến không phát huy hiệu quả diện tích đất này, trong khi nhiều trường hợp trên địa bàn thiếu đất sản xuất và các hộ gia đình đang sử dụng đất không đúng mục đích theo quy hoạch đã được phê duyệt, ông Nguyễn Đức Tâm, Phó Chủ tịch UBND thị trấn Nông trường Lệ Ninh cho hay: Do một số lý do đặc thù khi tiếp nhận diện tích đất giao về cho địa phương quản lý nên công tác lập phương án sử dụng đất gặp nhiều khó khăn.

 

Cụ thể: Đa phần diện tích đất giao về cho địa phương quản lý trước đây chủ yếu do Công ty Lệ Ninh (nay là Công ty CP Lệ Ninh) quản lý, sử dụng. Trước đó, công ty này đã có hợp đồng giao khoán thời hạn từ 20-50 năm cho các hộ gia đình (là công nhân viên của công ty) để sản xuất nông nghiệp. Lợi dụng vào chủ trương của công ty cho xây dựng nhà bảo quản lương thực, đã có nhiều trường hợp xây dựng nhà ở trái phép và công trình kiên cố trên diện tích đất được hợp đồng nhận khoán, lập trang trại chăn nuôi, đào ao hồ, trồng cây lâu năm.

Và khi công ty bàn giao đất về cho UBND thị trấn quản lý theo các quyết định của UBND tỉnh thì đã có 41 trường hợp xây dựng các công trình kiên cố trái phép trên đất sản xuất nông nghiệp nói trên.

 

Tuy nhiên, quá trình thanh lý giữa công ty và các hộ dân chưa được giải quyết rõ ràng, chưa đền bù tài sản trên đất cho các hộ dân. Một số diện tích vùng còn lại là manh mún, nhiều khu vực nhỏ lẻ; một số khu vực diện tích đất giao về không đúng hiện trạng sử dụng đất thực tế... nên trong quá trình quản lý gặp nhiều khó khăn, vướng mắc.

 

Sau khi tiếp nhận đất từ Công ty Lệ Ninh theo các quyết định của UBND tỉnh, UBND thị trấn Nông trường Lệ Ninh cũng đã xây dựng phương án mời các hộ dân ký hợp đồng với UBND thị trấn để tiếp tục nhận đất và sản xuất.

Tuy nhiên, nhiều hộ dân không chấp hành theo phương án sử dụng đất và ký hợp đồng với UBND thị trấn vì cho rằng họ đã ký hợp đồng với Công ty Lệ Ninh với thời hạn là 20 năm, 50 năm. Hiện tại, 71 hộ gia đình đang sử dụng với tổng diện tích đất 1.204.685m2.

 

Liên quan đến vấn đề này, mới đây, qua thanh tra công tác quản lý, sử dụng đất trên địa bàn huyện Lệ Thủy, Thanh tra tỉnh đã có kiến nghị với UBND huyện Lệ Thủy chỉ đạo UBND thị trấn Nông trường Lệ Ninh hoàn thành việc xây dựng phương án quản lý sử dụng đất đối với diện tích đất được giao địa phương quản lý, tránh các trường hợp sử dụng đất sai mục đích.

Trong đó, UBND thị trấn Nông trường Lệ Ninh đang tiếp tục hợp đồng giao nhận đất sử dụng vào mục đích sản xuất nông nghiệp cho 44 hộ thuê đất trồng cây hàng năm với diện tích 717.985m2; 27 hộ chưa chấp nhận ký hợp đồng cho thuê là đất trồng cây lâu năm, với diện tích 486.700m2.

Ông Phạm Minh Điền, Chủ tịch UBND thị trấn Nông trường Lệ Ninh cho biết thêm: Trước đây, UBND thị trấn đã xây dựng phương án sử dụng đất đối với quỹ đất từ Công ty Lệ Ninh giao về cho UBND thị trấn quản lý. Tuy nhiên, năng lực, trình độ của cán bộ hạn chế, máy móc thiết bị đo vẽ không có, kinh phí thực hiện lập phương án khá nhiều trong khi ngân sách của thị trấn khó khăn. Hiện UBND thị trấn hợp đồng với một đơn vị tư vấn lập phương án sử dụng đất đối với phần diện tích đất do UBND tỉnh thu hồi giao về cho địa phương quản lý để sớm trình cấp có thẩm quyền phê duyệt và đưa vào quản lý có hiệu quả hơn.