Cồn nổi Phú Ninh nằm giữa nơi giao nhau của ba dòng sông: Kiến Giang, Long Đại và Nhật Lệ. Vùng đất quanh năm được phù sa bồi đắp, đất đai màu mỡ, đã trở thành nơi lý tưởng để người dân trồng rau sạch. Đứng bên này sông nhìn sang, cồn nổi Phú Ninh được phủ một màu xanh ngát bởi bạt ngàn các loại rau màu. Ngay từ sáng sớm, người dân đã có mặt trên cánh đồng để chăm sóc vườn rau của gia đình. Trên những luống rau xanh thẳng tắp, ai nấy đều khẩn trương nhổ cỏ, tưới nước, thu hoạch rau...

 

Theo người dân nơi đây, làng rau Phú Ninh ra đời từ hàng chục năm về trước. Ban đầu, chỉ một vài hộ trong thôn trồng thử rau cải, rau thơm… trên diện tích cồn nổi ven sông. Nhờ chất đất màu mỡ và nguồn nước tưới dồi dào nên rau phát triển tốt, xanh mơn mởn. Thấy cây rau thích hợp với điều kiện thổ nhưỡng ở địa phương, nhiều hộ dân bắt tay vào trồng. Qua thời gian, làng rau dần hình thành và mở rộng với hơn 100 hộ dân tham gia.

Cũng như nhiều nông dân khác, bà Phạm Thị Quý thường ra đồng từ lúc trời rạng sáng. Công việc thường ngày của bà là làm cỏ, tưới rau... trên mảnh đất rộng hơn 700 mét vuông ở cồn nổi Phú Ninh. Bà Quý cho biết, bà đã có “thâm niên” gần 30 năm gắn bó với nghề trồng rau tại cồn nổi. Nhà bà ở bên kia sông nhưng ngày nào cũng chèo đò qua cồn nổi để làm vườn. Buổi sáng làm cỏ, tưới nước, chiều đến thì thu hoạch rau màu để bán cho người dân và thương lái. Rau ở cồn nổi Phú Ninh được trồng từ tháng 8, tháng 9 đến tháng 3 năm sau, với đủ các loại: Củ cải, cà rốt, hành, ngò, cải lá…

 

“Tháng 8 bắt đầu làm luống để trồng cà rốt và các loại cải, khi cây tốt lên chuẩn bị thu hoạch thì trồng ớt xen canh giữa các luống. Có nhà thì trồng hành, ngò xen canh giữa các loại rau màu khác. Có loại rau từ lúc trồng đến khi thu hoạch phải mất 4-5 tháng nhưng có loại chỉ mất 1-2 tháng nên thường được trồng gối vụ để bảo đảm lúc nào cũng có rau xanh để bán”, bà Quý cho hay.

 

Đang tất bật chăm sóc cho vườn rau của gia đình, bà Nguyễn Thị Quê chia sẻ: “Rau ở cồn nổi Phú Ninh rất được người dân và thương lái ưa chuộng, một phần do khí hậu, thổ nhưỡng và điều quan trọng là “sạch”. Rau ở đây được bón hoàn toàn bằng phân xanh tận dụng trong quá trình chăn nuôi và được tưới bằng nước sông. Rau được trồng và chăm sóc theo phương thức truyền thống, đúng chu trình sinh trưởng. Trên mỗi vườn rau, người dân đều đặt bẫy để bắt chuột chứ không sử dụng thuốc diệt chuột. Mỗi nhà chỉ có một mảnh vườn nhỏ nhưng ngày nào cũng có mặt trên cánh đồng để làm cỏ, bởi người dân không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật nên cỏ mọc rất nhiều”.

Thời điểm hiện tại, người dân Phú Ninh đang tất bật thu hoạch rau và củ cải để bán cho người dân và thương lái. Theo người dân, năm nay rau được giá, rau cải có giá 5.000 đồng/kg, củ cải có giá 15.000 đồng/kg.

 

Bên cạnh những luống rau đến kỳ thu hoạch, người trồng rau ở cồn nổi Phú Ninh cũng đã “chuẩn bị” sẵn rau màu phục vụ thị trường Tết Nguyên đán. Trên diện tích hơn 1.000 mét vuông, chị Hoàng Thị Lĩnh dành phần lớn để trồng cà rốt, bắp su và cải để bán Tết. “Nhờ điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng phù hợp, cà rốt, bắp su… ở Phú Ninh thường chắc và ngọt hơn những nơi khác nên rất được thương lái ưa chuộng. Những ngày giáp Tết, thương lái thu mua cà rốt tận nơi với giá 20.000 đồng/kg. Thời điểm hiện tại, mỗi ngày tôi thu về hơn 200 nghìn đồng từ tiền bán rau, riêng dịp Tết nếu thời tiết thuận lợi, rau được mùa, được giá thì thu nhập sẽ cao hơn nhiều lần”, chị Lĩnh cho hay.

 

 

Từ những lợi thế về thổ nhưỡng và khí hậu, cây rau trở thành cây trồng truyền thống ở cồn nổi Phú Ninh. Trên diện tích 3ha, người dân chia thành từng luống, từng vùng để trồng các loại rau màu phù hợp. Các hộ trồng rau ở Phú Ninh luôn tâm niệm, trồng rau không chỉ mang lại nguồn thu nhập khá, ổn định cuộc sống mà còn cung cấp thực phẩm sạch, phong phú, không thể thiếu trong mỗi bữa ăn hàng ngày của gia đình mình. Vì vậy, không ai sử dụng hóa chất độc hại hay thuốc kích thích để bón cho rau. Từ lúc trồng đến khi thu hoạch luôn bảo đảm các tiêu chí vệ sinh an toàn thực phẩm. 

“Rau ở Phú Ninh được biết đến là “rau sạch” nhưng hiện nay khó có chỗ đứng trên thị trường vì vẫn còn sản xuất theo hình thức nhỏ lẻ, manh mún, chưa có sự liên kết trong sản xuất và tiêu thụ. Người dân mong muốn nhận được sự quan tâm, hỗ trợ của các cấp, ngành, địa phương trong liên kết và nâng cao chất lượng sản phẩm, từng bước tiến tới xây dựng thương hiệu cho rau Phú Ninh”, Trưởng thôn Phú Ninh Hoàng Văn Sỹ giải bày.

 

“Những năm gần đây, trồng rau trở thành nguồn thu nhập chính của nhiều người dân ở thôn Phú Ninh. Thu nhập bình quân từ trồng rau màu ở Phú Ninh là 1 tỷ đồng/năm. Nhờ trồng rau mà đời sống của người dân cải thiện đáng kể, thu nhập bình quân đạt 55 triệu đồng/người/năm. Nhiều hộ nghèo, cận nghèo đã thoát nghèo nhờ trồng rau”, Trưởng thôn Phú Ninh Hoàng Văn Sỹ cho biết thêm.

Chủ tịch Hội Nông dân xã Duy Ninh Lê Văn Thái cho hay: “Thời gian tới, Hội Nông dân xã sẽ đề nghị các cấp có liên quan triển khai các lớp tập huấn rau an toàn cho người dân ở Phú Ninh, nhằm giúp bà con tiếp cận khoa học kỹ thuật trong trồng và chăm sóc rau màu. Đồng thời, sẽ tiến hành thành lập tổ, hội hợp tác để liên kết các hộ trồng rau ở thôn Phú Ninh, với mong muốn “rau sạch” Phú Ninh ngày càng có chỗ đứng trên thị trường, được đông đảo khách hàng biết đến”.

Theo Phó Chủ tịch UBND xã Duy Ninh Lê Văn Đặng, về lâu dài, xã cũng có định hướng xây dựng vùng rau sạch, an toàn tại thôn Phú Ninh. Tuy nhiên, cái khó nhất của địa phương hiện nay là bảo đảm nguồn nước tưới. Vì từ sau tháng 2-3 âm lịch là nước trên sông bị xâm nhập mặn, không thể tưới cho rau. Để xây dựng được thương hiệu rau Phú Ninh, rất cần những giải pháp cụ thể, thiết thực từ các ngành chức năng, chính quyền các cấp cũng như sự nỗ lực lớn của người dân.