(QBĐT) - Khó có thể dùng ngôn từ nào để diễn tả hết độ "hoành tráng" của Lễ đón nhận Bằng ghi danh Vườn Quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng (VQG PN-KB) là Di sản thiên nhiên thế giới lần thứ II và Lễ hội hang động Quảng Bình năm 2015. Trung tâm Văn hóa tỉnh (cũ) đông nghẹt người tham dự. Âm thanh, ánh sáng cùng một chương trình nghệ thuật đặc sắc đưa người xem lạc vào một miền cổ tích đầy huyền thoại về xứ sở hang động đệ nhất. Đêm hội kết thúc với màn bắn pháo hoa rực rỡ sắc màu tạc vào đất trời Đồng Hới, soi xuống dòng Nhật Lệ hiền hòa… và rực lên trong mắt người dân phố biển.

>> Lễ đón bằng của tổ chức UNESCO ghi danh VQG PN-KB là Di sản thiên nhiên thế giới (lần 2) và lễ hội hang động Quảng Bình năm 2015

Hai mươi giờ tối 14-8, Lễ hội mới bắt đầu. Trước giờ “G”, chỉ có bộ phận an ninh, âm thanh, ánh sáng, đoàn nghệ thuật… tổng rà soát lại tất cả các khâu cuối cùng cho chương trình diễn ra hanh thông. Nhưng tôi bắt gắp hai người già dắt tay nhau men theo những hàng ghế dành cho khán giả để tìm cho mình một chỗ ngồi hợp lý. Lúc này chỉ mới gần 19 giờ kém.

Đến làm quen, tôi mới hay hai ông đang nằm điều trị bệnh tại Bệnh viện hữu nghị Việt Nam-Cu Ba Đồng Hới, biết tin hôm nay có đêm hội di sản (theo lời hai ông khoe rất tự hào) nên rủ nhau đi dự. Ông Lê Quang Giáo, 60 tuổi ở thôn 1 Phúc Đồng, xã Phúc Trạch (Bố Trạch), người còn lại, ông Hồ Đức Ngọc, 59 tuổi trú tại thị trấn Đồng Lê (Tuyên Hóa).

Đồng chí Nguyễn Hữu Hoài, Phó Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch UBND tỉnh đón Bằng công nhận VQG PN-KB trở thành Di sản thiên nhiên thế giới lần thứ 2.

Ông Lê Quang Giáo bảo rằng: “Quê bác vinh dự nằm trong vùng di sản, từ cái ngày VQG PN-KB trở thành Di sản thiên nhiên thế giới (lần một), người dân quê cũng được thơm lây. Càng ý thức hơn trong việc chung tay giữ gìn di sản bằng những việc làm thiết thực hàng ngày thôi… như hạn chế vào rừng lấy củi, không thả rông trâu bò, ý thức trong giữ gìn vệ sinh môi trường.

Bây giờ VQG PN-KB được Unesco vinh danh Di sản thiên nhiên thế giới lần hai, lòng vui như hội”- ông Giáo cười, vỗ vào đùi ông bạn già Hồ Đức Ngọc kế bên-“Nên chi phải kéo bạn già đi “trẩy hội” cho bằng được”. 

Ông Ngọc tiếp lời ông Giáo: “Là người dân Quảng Bình, ai cũng có quyền tự hào về Di sản VQG PN-KB, về hệ thống hang động có một không hai trên thế giới mà Quảng Bình đang sở hữu: Phong Nha, Tiên Sơn, Thiên Đường, Sơn Đoòng… Nhưng để được tổ chức Unesco công nhận Di sản thiên nhiên thế giới lần hai cần phải ghi nhận đến công tác tuyên truyền, quảng bá mạnh mẽ hình ảnh Di sản trên trường quốc tế của tỉnh Quảng Bình”

Nhắc đến câu chuyện quảng bá hình ảnh Di sản VQG PN-KB và hệ thống hang động “độc nhất vô nhị” mà Quảng Bình sở hữu trên trường quốc tế, tôi xin đi ngược lại chút thời gian theo câu chuyện tâm đắc của Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Hữu Hoài. Ông tiến sỹ có một niềm đam mê kỳ lạ về hang động, về Di sản, sẵn sàng quảng bá, giới thiệu Di sản ở mọi lúc, mọi nơi. 

“Đó là mốc thời gian khó quên, 12 giờ 24 phút ngày 3-7-2015. Kỳ họp lần thứ 39 tại Bonn, CHLB Đức, với sự nhất trí hoàn toàn của các quốc gia thành viên Ủy ban Di sản thế giới (WHC), VQG PN-KB đã được Unesco lần thứ hai ghi danh vào danh sách Di sản thế giới theo hai tiêu chí mới: một là ví dụ nổi bật đại diện cho các tiến trình sinh thái trong sự tiến hóa và phát triển của các hệ sinh thái trên cạn và hai là sở hữu môi trường sống tự nhiên có ý nghĩa nhất đối với việc bảo tồn đa dạng sinh học. Trước đó, tháng 7-2003, VQG PN-KB được công nhận Di sản thiên nhiên thế giới theo tiêu chí là giá trị ngoại hạng về địa chất và địa mạo.

Với những giá trị ngoại hạng ẩn chứa trong nội tại, PN-KB trở thành Vườn Quốc gia thứ ba tại châu Á và đầu tiên trong khu vực Đông Nam Á đạt ba trong bốn tiêu chí dành cho một di sản thiên nhiên thế giới”.

Hàng nghìn khách mời cùng nhân dân trong tỉnh tham gia vào đêm hội.

Phát biểu khai mạc buổi lễ đón nhận Bằng Di sản thiên nhiên thế giới lần thứ 2 của Unesco trao cho VQG PN-KB và Lễ hội hang động năm 2015, một lần nữa Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Hữu Hoài dành cho Di sản những lời “có cánh”: “Phong Nha-Kẻ Bàng là mái nhà chung của muôn loài sinh vật, là thiên đường, là kho báu của các nhà khoa học. Bởi với Phong Nha- Kẻ Bàng, càng khám phá, càng thấy bất tận...  Phong Nha- Kẻ Bàng là viên ngọc quý đang đón chờ du khách bằng những trải nghiệm đầy cảm hứng từ loại hình du lịch khám phá hang động kết hợp với du lịch sinh thái, văn hóa, lịch sử đặc sắc, riêng có ở Quảng Bình.

Tôi xin gửi đến quý vị đại biểu thông điệp bảo tồn thiên nhiên, bảo tồn Di sản... để những giá trị nổi bật của Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng trường tồn mãi mãi với thời gian! Hãy đến với Quảng Bình, đến với Phong Nha-Kẻ Bàng để trải nghiệm, cảm nhận sự khác biệt, độc đáo của “Vương quốc hang động”.

Đam mê cùng Di sản, dành những tình cảm ưu ái đặc biệt cho Di sản thiên nhiên thế giới VQG PN-KB, bà Katherine Muller Marin, Trưởng văn phòng Unesco tại Hà Nội đã trích dẫn một câu nói của Bác Hồ để nói lên tình cảm mình dành riêng cho PN-KB làm cho hàng ngàn người có mặt tại đêm hội đều chung cảm giác lâng lâng. Bà Katherine nói “Nhân sự kiện Vườn Quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng là Di sản thiên nhiên thế giới lần thứ II và Lễ hội hang động Quảng Bình năm 2015, chúng ta hãy nhớ lại lời dạy Bác Hồ “Vì lợi ích mười năm trồng cây. Vì lợi ích trăm năm trồng người”.

Với lời dạy đó, chúng ta nhấn mạnh rằng giáo dục và nâng cao nhận thức về bảo tồn và phục hồi đa dạng sinh học là điều thiết yếu để bảo vệ hành tinh chúng ta thông qua những hành động thiết thực, cụ thể, để nhiều thế hệ tiếp theo được hưởng lợi từ đa dạng sinh học. Tôi xin quý vị cùng tôi chào mừng sự kiện đặc biệt này đối với Vườn Quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng, một trong những kiệt tác độc đáo, đặc sắc nhất ở khu vực Đông Nam Á, một đóng góp quan trọng của Việt Nam về đa dạng sinh học…”

Lung linh đêm hội Di sản.

Đến với đêm hội di sản, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc gửi gắm thông điệp “Bảo vệ Di sản, bảo tồn thiên nhiên là trách nhiệm chung của mỗi chúng ta. Bên cạnh những thuận lợi và thành tựu đạt được, chúng ta cũng đang đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức như biến đổi khí hậu và các thảm họa thiên nhiên tác động khôn lường đến xã hội và thế giới tự nhiên…

Tôi đề nghị Đảng bộ và nhân dân Quảng Bình, địa phương vinh dự được sở hữu Di sản thiên nhiên thế giới VQG PN-KB tiếp tục phát huy những thành quả đạt được, bằng nội lực của mình phối hợp cùng các bộ, ban, ngành Trung ương, tranh thủ và phát huy tối đa sự hỗ trợ của các tổ chức quốc tế, các nhà khoa học, tiếp tục bảo tồn và phát huy tốt giá trị di sản quý giá này, trong đó cần chú trọng bảo vệ các giá trị đa dạng sinh học, địa chất địa mạo, văn hóa lịch sử, tính toàn vẹn của Di sản gắn với phát triển bền vững, nâng cao đời sống của người dân địa phương sinh sống trong khu vực Di sản…”.

Đêm hội di sản lâng lâng nhiều cung bậc cảm xúc, xuôi chảy vào miền cổ tích sâu thẳm, thần kỳ… Và một thông điệp xuyên suốt từ quá khứ, đến hiện tại, hướng tới tương lai là vấn đề bảo tồn, là gìn giữ, là phát huy… cho PN-KB mãi lung linh niềm kiêu hãnh Di sản thiên nhiên thế giới.

Ngô Thanh Long