(QBĐT) - Tôi đã đọc một mạch một ngày hai đêm quyển ký sự "Cổ tích tàu không số" của Ngô Minh mà anh Phan Thắng (Vĩnh Mẫn) gửi tặng. Tôi rất xúc động
Bản thân tôi đã ở chiến trường Tây Nguyên (B3) suốt 10 năm, từ 1965 đến 1975 nên rất thấm thía với chuyện thiếu đạn, thiếu gạo ở chiến trường. Nhiều lúc bộ đội ta phải ăn gạo 2 lạng/ngày, ăn sắn để đánh giặc. Năm 1969, khó khăn quá phải đưa thương binh, trường học và lực lượng phục vụ gián tiếp ra miền Bắc. Bộ đội chủ lực phải hành quân bộ vào tỉnh Bình Phước (Đông Nam Bộ) để chuyển gạo từ miền Nam ra cho bộ đội có lương ăn để tiêu diệt cụm cứ điểm Buprăng Đức Lập. Đã thế, việc vận chuyển gạo đạn của bộ đội ta từ miền Nam ra cũng phải hy sinh xương máu. Quả là một cân gạo một viên đạn ở chiến trường quý vô cùng. Phải qua bao công sức, xương máu của nhân dân, thanh niên xung phong, bộ đội trên đường dây mới có được.
Trước đây tôi cũng đã biết "con đường Hồ Chí Minh trên biển", nhưng nay được đọc cuốn ký sự "Cổ tích tàu không số" tôi hết sức quý trọng tác giả đã cho độc giả những hình ảnh cụ thể, sinh động về sự vận hành của con đường chiến lược. Từ sự lãnh đạo sáng suốt của Bộ Chính trị, Quân ủy Trung ương, sự chỉ đạo tài tình của Đại tướng Tổng Tư lệnh Võ Nguyên Giáp, qua các tình huống cụ thể để hình thành ra con đường Hồ Chí Minh trên biển, đến sự đánh phá gắt gao của địch trên biển, sự dũng cảm hy sinh, sáng tạo của các thủy thủ trên từng con tàu, của các bến nhận hàng, của đường dây vận chuyển vũ khí từ bến đến các đơn vị chiến đấu. Đó là một hệ thống được tổ chức chặt chẽ đến kinh ngạc. Tôi cũng rất tự hào mình là đứa con của quê hương Quảng Bình, nơi khởi phát đường Hồ Chi Minh trên biển. Đây là sự sáng tạo của lãnh đạo, chỉ huy và sự hy sinh chiến đấu khôn lường của nhân dân, chiến sĩ ta. Qua "Cổ tích tàu không số", người đọc càng thấy rõ sự đóng góp to lớn của đường Hồ Chí Minh trên biển đối với sự nghiệp giải phóng miền Nam thống nhất đất nước, truyền thống anh hùng và vinh quang của Hải quân nhân dân Việt Nam.
Tôi cũng rất tâm đắc với tác giả Ngô Minh nói về trách nhiệm của chúng ta, những người đang sống, đang lãnh đạo và chỉ huy hiện nay của đất nước đối với những người đã từng cống hiến, hy sinh trên con đường huyền thoại này, những dũng sĩ trên các con tàu không số, trên các bến và các đường dây, kể cả người đã hy sinh, bị tù đày và người đang sống. Theo tiếng gọi của đất nước, tất cả đều vì độc lập, tự do của Tổ quốc, sẵn sàng hy sinh không mảy may tính toán. Nhưng nay đất nước đã giải phóng, đã hòa bình, chúng ta phải làm sao đây cho trọn vẹn nghĩa tình. Đây không chỉ là trách nhiệm đối với những người đã chiến đấu hy sinh, mà còn là trách nhiệm thiêng liêng đối với cách mạng, với các thế hệ con cháu mai sau.
Tôi nhớ lại năm 1949, từ một chính trị viên đại đội, bộ đội địa phương huyện Lệ Thủy, sau khi đơn vị lập công xuất sắc ở các trận tay không cướp súng giặc ở chợ Chè, tập kích địch thu toàn bộ vũ khí ở các đồn hương vệ An Định, An Lạc, phục kích địch thắng lợi ở Trung Lực, Xuân Hòa (Lệ Thủy), bản thân tôi được cử đi học Trường Quân chính ở Quân khu 4 và được điều động bổ sung vào bộ đội chủ lực, điều động vào cơ quan chỉ huy của Phân khu Trị Thiên. Hồi đó tôi và đồng chí Nguyễn Mưu, đại đội trưởng bộ đội địa phương huyện Quảng Điền (Thừa Thiên-Huế) đã được sắp xếp đi bằng thuyền từ Cảnh Dương vào cập bến ở bờ biển huyện Quảng Điền, chỉ một buổi chiều và một đêm. Từ đó tôi đã lên chiến khu Hòa Mỹ, kịp thời phục vụ trong Bộ chỉ huy. Cho nên tôi rất biết ơn các thủy thủ của những con tàu không số trên tuyến đường biển Bắc-Nam.
Riêng anh Phan Thắng với tôi quen biết từ lâu. Về hưu 20 năm vẫn làm việc hăng say. Đã ra Bắc vào Nam vận động, tham gia sáng lập Hội truyền thống đường Hồ Chí Minh trên biển. Rồi cung cấp tư liệu, nhân chứng cùng với nhà thơ, nhà báo Ngô Minh viết nên sách Cổ tích tàu không số rất giá trị.
Một lần nữa cho tôi được gửi lời tri ân các chiến sĩ và đồng bào trên con đường huyền thoại Hồ Chí Minh trên biển. Rất cảm ơn nhà thơ Ngô Minh và anh Phan Thắng đã hợp tác cung cấp cho độc giả cả nước tác phẩm quý giá này. Chúc anh em và gia đình gặp nhiều may mắn trong cuộc sống. Chúc Hải quân nhân dân Việt Nam tiếp túc phát huy truyền thống, lập nhiều chiến công xuất sắc như Đường Hồ Chí Minh trên biển.
Huế, tháng 3- 2012
Thái Bá Nhiệm
Nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Bí thư Tỉnh ủy