(QBĐT) - Tính đến cuối tháng 6 năm 2016, toàn thị xã Ba Đồn đạt 137 tiêu chí nông thôn mới (NTM), tăng 6 tiêu chí so với đầu năm, bình quân mỗi xã đạt 13,7 tiêu chí. Trong 10 xã thực hiện Chương trình MTQG xây dựng NTM có 2 xã đạt 19/19 tiêu chí (Quảng Hòa và Quảng Tiên), 2 xã đạt 15/19 tiêu chí (Quảng Tân, Quảng Hải), 2 xã đạt 13/19 tiêu chí (Quảng Trung, Quảng Văn), 3 xã đạt 11/19 tiêu chí (Quảng Lộc, Quảng Minh, Quảng Thủy) và 1 xã đạt 10/19 tiêu chí (Quảng Sơn).

Những kết quả đạt được qua triển khai xây dựng NTM đã góp phần hoàn thiện dần hệ thống cơ sở hạ tầng kinh tế-xã hội tại các địa phương, thúc đẩy phát triển sản xuất nhằm nâng cao thu nhập và cải thiện đời sống vật chất tinh thần cho người dân trên địa bàn.

Qua tìm hiểu thực tế về đề án sản xuất của các xã thực hiện Chương trình MTQG xây dựng NTM, chúng tôi nhận thấy đa số các địa phương đều xây dựng trên cơ sở xác định nhóm cây, con và ngành nghề lợi thế của địa phương. Nhiều xã đã tập trung chỉ đạo thực hiện đề án trên đồng ruộng, tổ chức thực hiện thiết kế lại hệ thống giao thông, thủy lợi nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc đưa cơ giới hóa vào đồng ruộng.

Tiêu biểu trên lĩnh vực này là các xã: Quảng Tân, Quảng Tiên, Quảng Hòa, Quảng Lộc... Đặc biệt, thực hiện chính sách hỗ trợ người dân mua máy cày, gặt, sấy, nhiều địa phương đã đưa tỷ lệ cơ giới hóa các khâu này tăng từ 40% đến 50% lên 80% đến 90%. Nhiều địa phương đã quan tâm chỉ đạo kiện toàn tổ chức sản xuất thông qua tăng cường hoạt động của các HTX trong nông nghiệp. Các mô hình như: sản xuất giống lúa tại chỗ, sản xuất lúa P6 đột biến, sản xuất giống lúa nguyên chủng ra giống xác nhận, cánh đồng lúa chất lượng cao theo quy trình cải tiến SRI đã được nhân rộng, góp phần tăng thu nhập của người dân nông thôn.

Đến nay, thị xã có 7/10 xã đạt tiêu chí số 10 về thu nhập gồm: Quảng Tân, Quảng Tiên, Quảng Hải, Quảng Hòa, Quảng Lộc, Quảng Trung và Quảng Văn; 9/10 xã đạt tiêu chí số 12 về cơ cấu lao động gồm: Quảng Tân, Quảng Trung, Quảng Tiên, Quảng Hải, Quảng Hòa, Quảng Lộc, Quảng Văn, Quảng Minh và Quảng Thuỷ; 4/10 xã đạt tiêu chí số 11 về hộ nghèo gồm: Quảng Tân, Quảng Trung, Quảng Tiên và Quảng Hòa.

Về đổi mới phát triển các hình thức tổ chức sản xuất, thị xã Ba Đồn đã triển khai thực hiện thí điểm công tác dồn điền điền đổi thửa tại xã Quảng Tân và tổ chức hội nghị sơ kết rút kinh nghiệm để thực hiện đại trà trên địa bàn. Đây được xác định là khâu quan trọng để hình thành phát triển các vùng sản xuất nông nghiệp hàng hóa lớn, ổn định, lâu dài, là yếu tố quyết định thúc đẩy sản xuất nông nghiệp theo hướng cơ giới hoá, hiện đại hóa và là tiền đề để xây dựng nông thôn mới thành công.

Đến nay, thị xã có 7/10 xã đạt tiêu chí số 13 về hình thức tổ chức sản xuất gồm: Quảng Tân, Quảng Trung, Quảng Tiên, Quảng Hải, Quảng Hòa, Quảng Lộc và Quảng Văn. Các địa phương cũng đã ưu tiên dành nhiều nguồn lực để tạo điều kiện cho phát triển kinh tế-xã hội và tăng hưởng thụ trực tiếp của người dân; đồng thời chủ động ban hành cơ chế hỗ trợ linh hoạt, phù hợp điều kiện cụ thể của từng vùng để huy động nguồn vốn đầu tư cho xây dựng cơ sở hạ tầng thiết yếu.

Mô hình cánh đồng lúa chất lượng cao theo quy trình sản xuất cải tiến SRI đã góp phần tăng thu nhập cho nhân dân xã Quảng Lộc.

Theo đó, phát triển giao thông nông thôn được xác định là khâu đột phá, đáp ứng yêu cầu thực tế của người dân nên được chú trọng đầu tư, người dân đồng tình và tự nguyện thực hiện. Riêng trong 6 tháng đầu năm, toàn thị xã đã bê tông hóa trên 5 km đường giao thông nông thôn, cứng hóa gần 3 km đường làng, ngõ xóm và trục chính nội đồng tại các xã: Quảng Tân, Quảng Văn, Quảng Hải, Quảng Minh và Quảng Trung. Nhờ vậy, thị xã hiện có 3/10 xã đạt tiêu chí số 2 về giao thông gồm: Quảng Tiên, Quảng Hòa và Quảng Hải (tăng 1 xã so với đầu năm 2016).

Thời gian qua, thị xã Ba Đồn cũng đã tập trung nguồn lực để bê tông hóa gần 5 km kênh mương và hỗ trợ cứng hoá toàn bộ hệ thống kênh mương thuỷ lợi nội đồng cho các xã như: sửa chữa, nâng cấp công trình bờ bao, cống, trạm bơm phục vụ tưới tiêu, nạo vét, tu sửa kênh mương... nâng số địa phương đạt tiêu chí số 3 về thuỷ lợi lên 6/10 xã.

Về thực hiện tiêu chí điện nông thôn, nguồn vốn huy động đầu tư cải tạo, nâng cấp sữa chữa và xây dựng mới hệ thống điện nông thôn chủ yếu là của ngành điện và các dự án nước ngoài, trong đó người dân tự nguyện hiến đất để xây dựng hành lang an toàn lưới điện. Hệ thống điện sáng đường quê được hầu hết người dân các xã nhiệt tình hưởng ứng bằng hành động đóng góp kinh phí để triển khai thực hiện.

Hiện toàn thị xã đã có 10/10 xã đạt tiêu chí số 4 về điện và tỷ lệ hộ dân nông thôn có điện đạt 100%, 4/10 xã đạt tiêu chí số 7 về chợ nông thôn, 9/10 xã đạt tiêu chí số 8 về bưu điện. Thị xã triển khai nhiều chính sách về phát triển nhà ở nông thôn, xoá nhà tạm và dột nát, hỗ trợ xây dựng nhà chống lụt bão và nhà cho người có công với cách mạng, nhờ vậy đến nay có 9/10 xã đạt tiêu chí số 9 về nhà ở dân cư (Quảng Trung chưa đạt).

Đối với các tiêu chí còn lại, toàn thị xã có 4/10 xã đạt tiêu chí số 5 về trường học, 5/10 xã đạt tiêu chí số 6 về cơ sở vật chất văn hóa, 9/10 xã đạt tiêu chí số 14 về giáo dục, 9/10 xã đạt tiêu chí số 15 về y tế, 7/10 xã đạt tiêu chí số 16 về văn hóa, 6/10 xã đạt tiêu chí số 17 về môi trường, 9/10 xã đạt tiêu chí số 18 về hệ thống tổ chức chính trị-xã hội, 10/10 xã đạt tiêu chí số 19 về an ninh trật tự xã hội. Tổng số tiền huy động để thực hiện xây dựng NTM trên địa bàn thị xã trong 6 tháng đầu năm gần 50 tỷ đồng; trong đó, ngân sách nhà nước chiếm 48%, nguồn vốn vay tín dụng chiếm gần 25%, các doanh nghiệp hỗ trợ chiếm trên 23%, nhân dân đóng góp và nguồn khác chiếm trên 4%.

Việc hiến đất, hiến tài sản để xây dựng NTM đã được người dân các địa phương đồng tình hưởng ứng một cách tự nguyện. Cụ thể, có 170 hộ dân tại các xã Quảng Tân, Quảng Hải, Quảng Minh và Quảng Thủy hiến gần 8.000 m2 đất (bao gồm cả đất ở, đất vườn, đất ruộng...) với tổng giá trị ước tính trên 613 triệu đồng và hàng trăm hộ dân hiến cổng và hàng rào, cây cối các loại và tài sản khác với tổng giá trị ước tính trên 674 triệu đồng.

Song song với những kết quả đạt được, cấp uỷ, chính quyền các cấp thị xã Ba Đồn đã thẳng thắn nhìn nhận về những khó khăn và hạn chế trong quá trình thực hiện Chương trình MTQG xây dựng NTM trên địa bàn thời gian qua. Đó là một số ngành, địa phương nhận thức chưa sâu và chưa đồng bộ về mục đích, ý nghĩa của chương trình nên không quan tâm đúng mức đến việc thực hiện các tiêu chí trên địa bàn và việc huy động nguồn lực trong nhân dân để đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng còn hạn chế.

Một số địa phương vẫn chưa chủ động, sáng tạo trong việc tìm kiếm các giải pháp tốt, cách làm hay, chưa quyết liệt trong công tác chỉ đạo, quản lý và tổ chức thực hiện chương trình, chưa phát huy được ý kiến đóng góp của tập thể, của người dân dẫn đến hiệu quả công việc chưa cao.

Việc rà soát, đánh giá các tiêu chí của chương trình tại một số xã chưa tập trung, chưa sát với tình hình thực tế địa phương và còn có tư tưởng sợ mất sự hỗ trợ của Nhà nước khi đạt chuẩn, dẫn đến số tiêu chí đăng ký đạt còn thấp.

Thị xã Ba Đồn đang phấn đấu đến 25-9-2016 có thêm 2 xã Quảng Tân và Quảng Hải cơ bản hoàn thành 19/19 tiêu chí xây dựng NTM để tiến tới xét công nhận địa phương đạt chuẩn nông thôn mới; đến 31-12-2016 toàn thị xã đạt 157 tiêu chí NTM, bình quân mỗi xã đạt 15,7 tiêu chí. Để thực hiện thành công các mục tiêu này, thị xã đang tập trung chỉ đạo 2 xã Quảng Tân và Quảng Hải vừa tiếp tục hoàn chỉnh các tiêu chí đã đạt, vừa huy động mọi nguồn lực để hoàn thành các tiêu chí: giao thông, thuỷ lợi, trường học, cơ sở vật chất văn hoá, hộ nghèo...

Cùng với việc thực hiện nghiêm túc nguyên tắc dân chủ, công khai, minh bạch, tạo điều kiện để người dân thực sự là chủ thể thực hiện chương trình, thị xã Ba Đồn sẽ nghiên cứu điều chỉnh quy hoạch NTM phù hợp với yêu cầu tái cơ cấu ngành nông nghiệp trên địa bàn, ban hành cơ chế lồng ghép các nguồn vốn để hỗ trợ nhân dân thực hiện các nội dung xây dựng NTM, có cơ chế đặc thù hỗ trợ xây dựng NTM ở các vùng cao, bãi ngang, cồn bãi, các xã có đặc điểm riêng và điểm xuất phát thấp.

Hiền Chi