(QBĐT) - Quan niệm “có con trai nỗi dõi tông đường”, “đông con hơn đông của” vẫn tồn tại ở không ít người dân khiến cho tỷ lệ sinh con thứ 3 và mức sinh hằng năm của Tân Ninh (Quảng Ninh) tăng cao. Việc kiểm soát dân số vì thế trở thành bài toán khó không chỉ riêng đối với những người làm công tác dân số mà còn với chính quyền nơi đây.

Quảng Xá, một trong 5 thôn của xã Tân Ninh lâu nay vẫn được biết đến là thôn có bề dày về thành tích văn hóa. Nhiều năm liền Quảng Xá đạt danh hiệu làng văn hóa cấp tỉnh và trở thành một trong những làng văn hóa kiểu mẫu của tỉnh ta. Tuy nhiên, những năm gần đây, việc xây dựng làng văn hóa của thôn Quảng Xá đang gặp không ít khó khăn. Một trong những khó khăn mà thôn đang gặp phải đó là tiêu chí dân số, kế hoạch hóa gia đình. Năm 2015, có một trường hợp sinh con thứ 3 nên thôn Quảng Xá đã không được công nhận làng văn hóa.

Chị Từ Thị Hoa Mai, cán bộ chuyên trách dân số xã Tân Ninh cho biết: Quảng Xá có trên 500 hộ sinh sống, số cộng tác viên dân số được bố trí hoạt động cũng cao hơn so với các thôn khác. Hiện tại, Quảng Xá có 3 cộng tác viên dân số, mặc dù công tác tuyên truyền vận động kế hoạch hóa gia đình luôn được quan tâm thực hiện, tuy nhiên, do ý thức và sự chủ quan của một số người dân nên tình trạng sinh con thứ 3 ngoài ý muốn vẫn còn xảy ra. Cũng theo chị Mai, không riêng thôn Quảng Xá mà hiện nay, tình trạng sinh con thứ 3 trở lên đều xảy ra ở các thôn như Nguyệt Áng, Hữu Tân và đang có chiều hướng tăng.

Tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên ở Tân Ninh đang có xu hướng tăng nhanh trong thời gian gần đây.

Theo thống kê của Ban Dân số xã Tân Ninh, năm 2014, trên địa bàn xã  xảy ra 4 trường hợp sinh con thứ 3, giảm 5,95% so với năm 2013. Tuy nhiên đến năm 2015, có đến 12 trường hợp sinh con thứ 3, tăng 10,7% so với 2014. Trong 6 tháng đầu năm 2016 đã có 4 trường hợp sinh con thứ 3 trở lên, tăng 16,69% so với cùng kỳ. Đa số những trường hợp sinh con thứ 3 trở lên này đều rơi vào những hộ gia đình có con một bề. Áp lực từ người thân, họ hàng khiến nhiều chị em phụ nữ bất chấp nguy hiểm đến tính mạng, sức khỏe vẫn cố gắng sinh thêm để có bằng được con trai nối dõi tông đường.

Chị Nguyễn Thị Thương ở thôn Hữu Tân chia sẻ: Dù đã có hai đứa con gái chăm ngoan, khỏe mạnh, nhưng do chồng và ông bà nội muốn có con trai nên chị cũng chiều lòng và quyết định sinh thêm đứa nữa. Bên cạnh những hộ gia đình muốn có con trai để nối dõi tông đường thì trường hợp sinh con thứ 3 trở lên còn rơi vào những hộ có kinh tế tương đối khá giả. Với quan niệm “đông con hơn đông của”, nhiều gia đình đã sinh thêm con “để phòng rủi ro”.   

Hàng năm, để nâng cao ý thức cho người dân về công tác dân số, kế hoạch hóa gia đình, Ban Dân số xã đã thực hiện nhiều hình thức tuyên truyền phong phú như treo băng rôn, tổ chức các hội nghị truyền thông hoặc đến từng hộ gia đình có ý định sinh thêm con để vận động. Các dịch vụ kế hoạch hóa gia đình luôn đạt và vượt chỉ tiêu đề ra. Số chị em phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ sử dụng biện pháp tránh thai tương đối đông 705/836 đối tượng.

Tuy nhiên, điều đáng nói là những trường hợp sinh con thứ 3 trở lên lại rơi vào 131 đối tượng phụ nữ còn lại không sử dụng các biện pháp tránh thai. Hơn nữa, hiện nay, phương pháp tránh thai đặt vòng cho phụ nữ không còn thực sự phát huy hiệu quả. Nhiều người cho biết, việc đặt vòng gây cảm giác khó chịu cho người sử dụng, làm ảnh hưởng đến sức khỏe và ảnh hưởng đến công việc sản xuất hàng ngày nên tỷ lệ phụ nữ sử dụng biện pháp này ngày càng giảm. Đó cũng là một trong những nguyên nhân khiến tỷ lệ sinh con thứ 3 ngoài ý muốn tăng cao. Chị Lê Thị Bảy, thôn Nguyệt Áng cho biết: Lâu nay, chị vẫn thường sử dụng biện pháp tránh thai đặt vòng, tuy nhiên do biện pháp này gây cảm giác khó chịu nên chị thôi không sử dụng. Sau khi ngừng sử dụng chị có thai, dù đã có 2 con nhưng vì “lỡ” nên chị quyết định để vậy “để” sinh thêm.

Có thể nói với những tư tưởng lạc hậu về sinh đẻ vẫn còn tồn tại ở không ít bộ phận người dân thì việc tuyên truyền công tác dân số, kế hoạch hóa gia đình ở Tân Ninh sẽ còn gặp nhiều khó khăn. Nếu công tác tuyên truyền chỉ mang tính hình thức, không đổi mới và nâng cao chất lượng dịch vụ chăm sóc sức khỏe thì việc giảm mức sinh, giảm tỷ lệ sinh con thứ 3 trong thời gian tới sẽ khó thực hiện được.

Đ.Nguyệt- N.Quỳnh