.

Bảo hiểm thất nghiệp: Điểm tựa của người lao động mất việc làm

.
07:40, Thứ Năm, 20/06/2019 (GMT+7)
(QBĐT) - Với mục tiêu hỗ trợ người thất nghiệp sớm ổn định cuộc sống và tìm việc làm, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) đang thực sự là kênh giúp đỡ người lao động (NLĐ) vượt qua thời điểm khó khăn.
 
Lao động tham gia BHTN ngày càng tăng
 
So với chính sách bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT) thì chính sách BHTN là chính sách mới, có hiệu lực thi hành từ ngày 1-1-2009. Đến nay, qua 10 năm triển khai thực hiện, chính sách BHTN đã thực sự đi vào thực tiễn cuộc sống và trở thành điểm tựa khi NLĐ bị thất nghiệp, rơi vào tình cảnh khó khăn.
 
BHTN là một trong những chính sách bảo hiểm bắt buộc cho NLĐ. Trong giai đoạn đầu, chính sách này được triển khai thực hiện theo Luật BHXH và kể từ năm 2015 đến nay, chính sách BHTN được thực hiện theo Luật Việc làm.
 
Theo quy định, NLĐ tham gia BHTN sẽ được hưởng đầy đủ 4 chế độ gồm: trợ cấp thất nghiệp, tư vấn giới thiệu việc làm, hỗ trợ học nghề đối với đối tượng tham gia BHTN từ đủ 9 tháng trở lên, hỗ trợ đào tạo cho doanh nghiệp để bồi dưỡng nâng cao kỹ năng nghề, duy trì việc làm cho NLĐ.
 
Theo BHXH tỉnh, nhận thấy quyền và lợi ích thiết thực khi tham gia chính sách BHTN nên số NLĐ và người sử dụng lao động (NSDLĐ) tham gia đóng ngày càng tăng cao. Đến nay, trên địa bàn tỉnh đã có trên 3.400 cơ quan, đơn vị, tổ chức, doanh nghiệp tham gia đóng BHTN cho trên 56.900 người.
NLĐ làm thủ tục hưởng trợ cấp thất nghiệp tại Trung tâm Dịch vụ việc làm Sở LĐ-TB và XH.
NLĐ làm thủ tục hưởng trợ cấp thất nghiệp tại Trung tâm Dịch vụ việc làm Sở LĐ-TB và XH.
Công ty Xăng dầu Quảng Bình là một trong những đơn vị dẫn đầu toàn tỉnh trong việc triển khai thực hiện chính sách BHXH, BHYT và BHTN cho NLĐ. Không chỉ nghiêm túc thực hiện chính sách bảo hiểm cho 100% NLĐ mà trong nhiều năm qua, công ty đã có những chính sách đặc biệt để NLĐ yên tâm công tác và gắn bó lâu dài với doanh nghiệp.
 
Cụ thể, hàng năm, công ty đã trích từ quỹ doanh nghiệp để đóng toàn bộ số tiền mà doanh nghiệp và NLĐ phải đóng BHXH, BHYT và  BHTN theo quy  định. Nghĩa là, NLĐ ở đây đã được hưởng nguyên lương. Chỉ tính riêng trong năm 2018, Công ty Xăng dầu Quảng Bình đã đóng BHXH, BHYT và BHTN cho 145 lao động với tổng số tiền 5,2 tỷ đồng.
 
Gắn kết quyền, lợi ích và trách nhiệm của doanh nghiệp đối với NLĐ chính là phương châm hành động của nhiều doanh nghiệp hiện nay. Chính phương châm này đã tạo niềm tin và sự đoàn kết trong mối quan hệ giữa NLĐ và NSDLĐ.
 
Tuy nhiên, không phải đơn vị nào cũng bảo đảm được quyền, lợi ích cho NLĐ. Bởi, trong thực tế, đã có nhiều doanh nghiệp nợ đóng, trốn đóng BHXH, BHYT và BHTN cho NLĐ, thậm chí không tạo được việc làm dẫn đến NLĐ buộc phải thất nghiệp.
 
Theo báo cáo của Trung tâm Dịch vụ việc làm thuộc Sở Lao động-Thương binh và Xã hội (LĐ-TB và XH), đơn vị được giao nhiệm vụ giải quyết chính sách BHTN cho NLĐ tại địa bàn Quảng Bình thì số lượng người đến nộp hồ sơ đề nghị hưởng trợ cấp thất nghiệp ngày càng tăng.
 
Nếu như năm 2010, toàn tỉnh mới chỉ có 363 người nộp hồ sơ đề nghị hưởng trợ cấp thất nghiệp thì đến năm 2018 đã có 3.450 người đến nộp hồ sơ, đơn vị đã giải quyết cho gần 3.400 người được hưởng trợ cấp thất nghiệp với tổng số tiền lên đến 39,590 tỷ đồng…
 
Giúp NLĐ sớm quay lại thị trường
 
Sau khi mất việc làm, anh Trương Đình Ba, ở xã Minh Hóa (huyện Minh Hóa) đã đến Trung tâm Giới thiệu việc làm (Sở LĐ-TB và XH) làm thủ tục hưởng trợ cấp thất nghiệp. Trong thời gian ở nhà, số tiền trợ cấp từ nguồn đóng BHTN, dù chỉ hơn 2 triệu đồng một tháng, nhưng cũng giúp anh trang trải phần nào cuộc sống.
 
Không chỉ có vậy, khi đến đây, anh Ba còn được tư vấn, giới thiệu việc làm và hiện anh đang tích cực phối hợp với trung tâm để lựa chọn việc làm phù hợp với năng lực, sở trường của bản thân. “Trong lúc mình đang chờ việc làm mới, không có thu nhập, BHTN là chỗ dựa lúc khó khăn nhất.”, anh Ba cho hay.
 
Bà Nguyễn Thị Kim Thúy, Phó Giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm (Sở LĐ-TB và XH) đánh giá, BHTN là một chính sách rất nhân văn của Nhà nước nhằm hỗ trợ, giúp đỡ NLĐ thất nghiệp sớm quay trở lại thị trường lao động. Vì vậy, hầu hết NLĐ đến trung tâm nộp hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp đều được tư vấn, giới thiệu việc làm và đào tạo nghề miễn phí.
 
Theo bà Thúy, trung bình mỗi năm, toàn tỉnh có trên 3.000 người nộp hồ sơ đề nghị hưởng trợ cấp thất nghiệp, trong đó có 200 người được hỗ trợ học nghề, trên 300 người được giới thiệu việc làm mới. Ngoài ra, mỗi năm, trung tâm hỗ trợ tư vấn, giới thiệu việc làm cho khoảng 20.000 lao động, trong đó có 3.500 đến 4.000 lao động tìm được việc làm. “Thực hiện tốt việc tư vấn, giới thiệu việc làm cho NLĐ sẽ giảm thiểu rất lớn tình trạng thất nghiệp của NLĐ, góp phần bảo đảm an sinh xã hội trên địa bàn.”, bà Thúy chia sẻ.
 

Theo các chuyên gia trong lĩnh vực lao động, việc làm, BHTN là một chính sách rất nhân văn, là điểm tựa của NLĐ lúc khó khăn nhất. Tuy vậy, sau 10 năm thực hiện, chính sách này vẫn còn những bất cập cần tháo gỡ.

Dù số người tham gia BHTN ngày càng tăng, nhưng thực tế là chính sách BHTN hiện nay mới chỉ tập trung vào việc hỗ trợ sau khi thất nghiệp chứ chưa có nhiều biện pháp chủ động để giúp NLĐ duy trì việc làm và tránh thất nghiệp. Đáng chú ý, có không ít trường hợp NLĐ chỉ muốn nhận trợ cấp thất nghiệp mà chưa quan tâm đến việc tư vấn, giới thiệu việc làm và hỗ trợ học nghề…

 
Liên quan đến những bất cập trong thực hiện chính sách BHTN, thông tin từ Bộ LĐ-TB và XH cho biết, thời gian tới, bộ sẽ tổ chức đánh giá, tổng kết việc thực hiện Luật Việc làm để sớm trình Quốc hội thông qua Luật Việc làm sửa đổi, trong đó có nội dung về BHTN.
 
Việc sửa đổi sẽ theo hướng mở rộng đối tượng tham gia, bổ sung các chính sách, biện pháp để duy trì việc làm, hỗ trợ cho các doanh nghiệp gặp khó khăn nhằm tránh sa thải lao động trên cơ sở sử dụng hiệu quả Quỹ BHTN.
Phan Phương
,