Mỗi khi giai điệu bài hát “Quảng Bình quê ta ơi” ngân lên, tôi lại nhớ về ký ức những ngày xưa cũ. Ấy là khi đoàn tàu vượt ranh giới Hà Tĩnh hay Quảng Trị để chạm vào đất Quảng Bình, bài hát này được phát tựa như lời nhắc nhủ rằng quê nhà đã gần kề, chuyến trở về của những người con Quảng Bình sắp đến đích. Dẫu không nhớ nổi mình đã bao lần được nghe bài hát ấy, nhưng trái tim tôi luôn lỡ nhịp khi ca sỹ Thu Hiền xuống giọng ở đoạn “Quảng Bình, bao mến thương…”.

 

"Ra Bắc vào Nam, có nơi đâu ta yêu ta quý? Nơi đây quê mẹ yêu thương...", là một câu hỏi, lại như một lời mời gọi thiết tha, "Quảng Bình trong câu hát" cũng là tiếng lòng của mỗi một người dân quê hương. Những tác phẩm âm nhạc viết về Quảng Bình đồng hành và xuyên suốt chiều dài lịch sử, lúc hào hùng, khi sâu lắng rồi vút lên căng tràn nhựa sống. Mỗi bài hát là một câu chuyện, để Quảng Bình trong câu hát luôn gợi sự khám phá, chiêm nghiệm, yêu thương và tự hào!

Với “Quảng Bình quê ta ơi”, nhạc sỹ Hoàng Vân đã vẽ nên hình ảnh một Quảng Bình hiên ngang, anh dũng, bình dị mà không kém phần lãng mạn. Nên không có gì lạ khi trong những cuộc gặp gỡ bạn bè bốn phương, nhiều người Quảng Bình đã chọn bài hát này như một lời giới thiệu đầy đủ nhất, tự hào nhất, trọn vẹn nhất về quê hương.

 

Không hoa mỹ, cao sang, ca từ và giai điệu trong nhiều tác phẩm âm nhạc về Quảng Bình luôn gần gũi, mộc mạc, đôi khi gần như tả thực. Sự chân thành, giản dị đó lại có tác dụng mạnh mẽ khi nó có thể từ trái tim người nhạc sỹ dễ dàng chạm vào trái tim người nghe, nhất là khi những bài hát gắn liền với kỷ niệm về quê hương, về những miền đất mà họ đã yêu thương, gắn bó.

 

Nên nếu bạn là cư dân sông Gianh, hẳn bạn sẽ rưng rưng khi nghe “Tâm tình với dòng Gianh”. Nỗi niềm thương quê cứ tự nhiên trào lên mà không sao lý giải được: “Sao tôi thương dòng sông thuở ấy/Đã bao đời bến cách sông ngăn?”. Và niềm hạnh phúc dẫu dịu dàng nhưng không giấu được, khi dòng sông bị chia cắt năm nào nay đã được nối liền bởi những cây cầu hiện đại: “Bây chừ sang sông không phải đợi đò/Bắc cầu sông quê cho đôi lứa hẹn hò…”. 

Người Lệ Thủy chắc chắn sẽ tự tin, tự hào khi hát “Đưa em về Kiến Giang”. Tôi cũng tin ngần ấy năm ra đời, nhờ bài hát này mà rất nhiều các cô gái đã phải lòng dòng Kiến Giang đẹp như thơ để về làm dâu Lệ Thủy bởi câu hẹn hò: “Anh đưa em về thăm quê anh xứ Lệ/Nơi giọng hò ru anh thời thơ trẻ/Sông nước chan hòa ôm ấp tình quê …”.

 

Âm nhạc khiến những vùng đất xa lạ hóa thân quen. Nên Cha Lo xa ngái thế, mấy mươi năm cuộc đời, số lần tôi đặt chân đến Cha Lo đếm chưa hết một bàn tay, nhưng chỉ cần giai điệu “Đêm trên Cha Lo” vang lên, miền đất xa xôi ấy lại trở nên gần trong gang tấc. Và có lẽ không chỉ với riêng tôi, mà với tất cả những ai từng đến Cha Lo, gặp gỡ những người lính biên phòng, chuyện trò với dân bản, ngắm dãy Giăng Màn mờ sương, chạm vào cột mốc biên giới, ngồi bên nhau hát “Nơi rừng núi miền tây Tổ quốc/Bừng sáng lung linh một vì sao…” sẽ yêu Cha Lo hơn rất nhiều và thầm cảm ơn nhạc sỹ Phạm Tuyên bởi tình yêu ông dành cho Cha Lo để có thể viết nên tác phẩm âm nhạc huyền diệu này.

 

Bởi những tầng sâu văn hóa của Quảng Bình, con người kiên cường, anh dũng, hồn hậu, chân thành, cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp… nên có rất nhiều bài hát đã ra đời và sống mãi với thời gian. Trong phạm vi bài viết nhỏ này, tôi sẽ không kể hết được những bài hát nổi tiếng về Quảng Bình, mà chỉ là những nét chấm phá để sẻ chia tình yêu của mình với quê hương, để tri ân những nhạc sỹ, ca sỹ đã yêu thương Quảng Bình, cùng tạo nên những bài ca đi cùng năm tháng đầy tự hào.

 

Bạn tôi, một ngư dân dạn dày sóng gió, thông thuộc từng ngọn gió, con sóng nơi ngư trường Hoàng Sa, Trường Sa, học vấn chỉ đủ để cộng, trừ, nhân, chia nhưng trong buổi hội ngộ bạn bè đã say mê hát “Trên biển quê hương”. Chếnh choáng trong men say của ly rượu quê, bạn bảo: "Mỗi khi đi biển, hồi xưa thì tui mang theo đài, nay thì điện thoại thông minh để nghe nhạc. Mà mỗi lần nghe câu “Giữ biển trời này như là trái tim của ta”, tui cứ ngỡ như nhạc sỹ đang viết về mình vậy, tự hào về những gì mình và bà con đang làm và cảm động vô cùng!"

Có lẽ đó cũng là tâm trạng chung của nhiều người. Nên người Tuyên Hóa đi đâu về đâu vẫn luôn nhớ “Về Đồng Lê” với những ca từ như lời thủ thỉ: “Em lại đưa anh về thăm quê Đồng Lê/Nơi chúng mình thường chăn trâu thuở nhỏ…”. Tôi cũng vậy, dẫu Đồng Hới không phải là quê hương nhưng với gần 30 năm gắn bó, “Phố biển tình anh”, “Chia tay đầu phố nhỏ”, “Huyền thoại trăng Nhật Lệ”… luôn là dấu ấn ngọt ngào để thêm yêu người, yêu phố.

 

 

Trong số những nhạc sỹ của Quảng Bình, Hoàng Sông Hương là gương mặt nổi bật với

Trước Tết Nguyên đán Tân Sửu 2021, đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Vũ Đại Thắng đã thăm và chúc Tết nhạc sỹ Hoàng Sông Hương. Đánh giá cao những đóng góp của nhạc sỹ đối với nền âm nhạc Việt Nam nói chung và Quảng Bình nói riêng, đồng chí Bí thư Tỉnh ủy chúc nhạc sỹ Hoàng Sông Hương, bằng âm nhạc sẽ tiếp tục vẽ nên hình ảnh Quảng Bình tươi mới, đầy khát vọng, hào sảng và mộc mạc như đất và người nơi đây!

danh sách rất nhiều bài hát đã neo đậu trong trái tim bao người. Trong đó, ca khúc “Tình ta biển bạc đồng xanh” đã khiến cái tên Hoàng Sông Hương trở nên nổi tiếng. Bài hát này cùng với ba ca khúc khác là "Tiếng hát đò đưa", "Giọng hò quê hương", "Tình ca rừng và biển" được đưa vào chương trình “Bài ca đi cùng năm tháng” đã khẳng định tên tuổi của ông trong làng âm nhạc Việt Nam.

 

Sinh năm 1942 tại Đồng Hới nhưng ông gắn bó nhiều với thành phố Huế, nơi ông và gia đình sinh sống. Những năm tháng ấy, các sáng tác của ông cũng gắn liền với mảnh đất này. “Cuộc sống thời bao cấp đầy khó khăn cùng đàn con thơ khiến tôi ít có điều kiện về thăm nơi chôn rau cắt rốn của mình cũng như sáng tác các ca khúc về Quảng Bình. Điều đó khiến tôi canh cánh trong lòng bởi món nợ với quê hương!”, nhạc sỹ Hoàng Sông Hương tâm sự.

Có lẽ bởi nỗi niềm đó, khi Quảng Bình trở về địa giới cũ vào tháng 6-1989, ông ấp ủ một món quà đặc biệt mang tặng quê hương. Khi bắt gặp những câu thơ viết về Đồng Hới của nhà thơ Văn Lợi, ông đã phỏng ý thơ và sáng tác ca khúc “Phố biển tình anh”. “Bài hát viết cho giọng nam, sau Trung Đức, có nhiều nghệ sỹ Quảng Bình đã thể hiện thành công bài hát này.

 

Và con gái tôi, ca sỹ Mỹ Lệ là một trong những giọng ca nữ thể hiện “Phố biển tình anh” khiến tôi vô cùng tự hào. Có lẽ cháu cũng như tôi, đều yêu tha thiết thị xã Đồng Hới năm xưa và thành phố trẻ bây giờ nên đã gửi tâm tư của mình vào ca khúc!”, nhạc sỹ Hoàng Sông Hương xúc động chia sẻ.

Cùng với “Phố biển tình anh”, ông có thêm nhiều ca khúc mới như để “trả nợ” quê hương. Đó là “Thành phố bình minh”, “Nhật Lệ trăng huyền thoại”, “Tâm tình với sông Gianh”, “Chuyện tình Phong Nha”… Mỗi ca khúc mang một âm hưởng khác nhau, nhưng đều chứa đựng tình yêu quê hương rất đặc biệt của người nhạc sỹ tài hoa.

 

Với tình yêu dành cho quê hương của các nhạc sỹ, tin rằng Quảng Bình sẽ tiếp tục là nguồn cảm hứng để các nhạc sỹ cho ra đời những tác phẩm âm nhạc làm rung động trái tim mọi người, đồng hành cùng quê hương trên hành trình mới.