Quản lý, bảo vệ rừng ở khu vực Vườn Quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng: Những bất cập cần tháo gỡ!

  • 08:58 | Thứ Bảy, 18/01/2020
  • icon gmail
  • icon facebook
  • icon youtube
(QBĐT) - Theo đánh giá của Ban Quản lý Vườn Quốc Gia Phong Nha-Kẻ Bàng (gọi tắt là BQL Vườn), năm 2019, công tác quản lý bảo vệ rừng (BVR) của đơn vị đã được quan tâm, tuy nhiên, còn bộc lộ nhiều vấn đề bất cập cần được tháo gỡ.
 
Còn không ít bất cập
 
Theo BQL Vườn, công tác quản lý, BVR vẫn không đạt chỉ tiêu, kế hoạch đề ra bởi tình trạng vi phạm lâm luật chưa được ngăn chặn triệt để. Đặc biệt, trên địa bàn quản lý của BQL Vườn để xảy ra 2 vụ khai thác rừng trái phép, Công an đã khởi tố. Nhất là vụ án khai thác gỗ mun đặc biệt nghiêm trọng với khối lượng lớn, xảy ra tại tiểu khu 649 và 650 thuộc lâm phận Trạm Kiểm lâm Thượng Trạch quản lý với khối lượng 101,25m3 gỗ. Công an đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can và tiến hành bắt nhiều đối tượng trong đó có cán bộ Kiểm lâm của Vườn.
 
Lý giải vấn đề này, phía BQL Vườn cho hay: Do địa bàn quản lý rộng, địa hình lại hiểm trở, phức tạp và trải dài trên 160km. Khu vực rừng tiếp giáp với nhiều dân cư vùng đệm, trình độ dân trí thấp, nhận thức về pháp luật bảo vệ và phát triển rừng còn hạn chế; đất canh tác ít, thiếu việc làm ổn định, thu nhập và sống chủ yếu dựa vào khai thác tài nguyên rừng. Tập quán sử dụng gỗ, sản phẩm động vật rừng và các lâm sản phụ còn khá phổ biến trong trong nhân dân. Đáng nói, thủ đoạn của lâm tặc ngày càng tinh vi và đã thành lập các băng, nhóm hoạt động có tính chuyên nghiệp. 
 Kiểm lâm của BQL Vườn kiểm tra phương tiện vào ra khu vực quản lý.
Kiểm lâm của BQL Vườn kiểm tra phương tiện vào ra khu vực quản lý.
BQL Vườn cũng thẳng thắn thừa nhận: Trong lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra hoạt động BVR có lúc chưa bao quát hết toàn bộ địa bàn, nhất là khu vực biên giới. Một số kiểm lâm chưa thực sự nêu cao tinh thần trách nhiệm, thiếu kịp thời, nhạy bén trong nắm bắt thông tin, đánh giá, nhận định tình hình, thiếu cương quyết, quyết liệt trong trong đấu tranh, ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật.
 
Bên cạnh đó, một số cấp ủy, chính quyền địa phương vùng đệm, các lực lượng chức năng trên địa bàn chưa thực sự vào cuộc nên sự phối hợp chưa chặt chẽ và hiệu quả mang lại chưa cao. Đây cũng chính là nguyên nhân dẫn đến việc chậm phát hiện hai vụ phá rừng nghiêm trọng trên địa bàn quản lý của BQL Vườn.
 
Liên quan đến các vấn đề nói trên, ông Nguyễn Ngọc Tuấn, Phó Chủ tịch UBND huyện Bố Trạch cho hay: Bên cạnh những kết quả đạt được, quá trình phối hợp triển khai thực hiện nhiệm vụ của BQL Vườn và các lực lượng chức năng của huyện vẫn còn những tồn tại, hạn chế cần phải nghiêm túc đánh giá và rút kinh nghiêm để thực hiện tốt hơn trong thời gian tới.
 
Đó là: Công tác phối hợp với các lực lượng chức năng có lúc chưa chặt chẽ. Do tính chất đặc thù trong thực hiện quản lý, BVR, xử lý các tình huống vi phạm trên địa giới hành chính các xã vùng đệm có thể vì yếu tố bí mật nên nhiều kế hoạch BQL Vườn triển khai chính quyền địa phương không được biết. Nhưng khi phát hiện và bắt giữ các vụ vi phạm trên địa giới hành chính vùng đệm, đề nghị phải thông tin và phối hợp với chính quyền địa phương, các cơ quan chức năng để xác lập hồ sơ bảo đảm theo quy định của pháp luật.
 
"Quy chế phối hợp ký đã ký, nhưng sự phối hợp vẫn chưa chặt chẽ, thậm chí chúng tôi có cảm giác theo kiểu "đất nhà ai người nấy giữ". Có cuộc họp thành phần mời do BQL Vườn chủ trì thực hiện, cơ bản đầy đủ nhưng các Hạt Kiểm lâm của Quảng Ninh, Bố Trạch là 2 đơn vị ký quy chế phối hợp lại không có thành phần tham dự. Hơn nữa gần đây, vụ phá rừng Chà Nòi ở xã Xuân Trạch chỉ cách trạm kiểm lâm của Vườn khoảng 500m, các đối tượng dùng cưa máy để phá nhưng không nghe thông tin phản ánh để huyện có động thái ngăn chặn sớm, kết quả phải xử lý hình sự", ông Tuấn nói.
 
Làm gì để tháo gỡ?
 
Nhằm khắc phục các vấn đề tồn tại để thực hiện tốt công tác BVR trong thời gian tới, ông Đinh Huy Trí, Phó Giám đốc BQL Vườn cho hay: BQL Vườn sẽ trình cấp có thẩm quyền phương án BVR bền vững. Tiến hành điều chỉnh kế hoạch, phương án BVR phù hợp, linh hoạt trong phương pháp tuần tra BVR để kịp thời phát hiện và ngăn chặn có hiệu quả tình trạng khai thác lâm sản trái phép, đặc biệt từ khu vực biên giới qua Vườn trên tuyến đường 20, đường Hồ Chí Minh nhánh Tây.
 
Xây dựng kế hoạch và triển khai tuần tra, truy quét toàn lâm phận Vườn trước, trong và sau Tết Nguyên đán Canh Tý 2020; xây dựng kế hoạch tuần tra, kiểm soát, BVR hàng tháng sát đúng, cụ thể với từng thời điểm kết hợp kiểm soát chặt chẽ người và phương tiện ra vào; ứng dụng rộng rãi hệ thống Smart trong tuần tra BVR và giám sát đa dạng sinh học.
 
Mặt khác, tập trung ngăn chặn và xử lý triệt để tình trạng khai thác lâm sản trong lâm phận Vườn; tổ chức tuần tra, kiểm tra tại các khoảnh, tiểu khu có dấu hiệu bỏ lọt địa bàn; tăng cường tuần tra khu vực biên giới...
Các lực lượng chức năng của BQL Vườn xử lý một vụ săn bẫy, bắt động vật hoang dã trái phép.
Các lực lượng chức năng của BQL Vườn xử lý một vụ săn bẫy, bắt động vật hoang dã trái phép.
BQL Vườn cũng sẽ tăng cường trao đổi, cung cấp thông tin một cách chủ động, có trách nhiệm, khai thác tốt nguồn thông tin của các cá nhân, tổ chức, đơn vị chức năng. Tiến hành rà soát, điều chỉnh lại, bổ sung các chương trình hành động; quy chế, kế hoạch phối hợp không phù hợp với các địa phương đã ký kết. Đồng thời, phối hợp chặt chẽ hơn nữa đối với các đơn vị liên quan và chính quyền địa phương trong việc tăng cường công tác tuần tra, kiểm tra, kiểm soát tại các địa bàn xung yếu và vùng giáp ranh. Tiếp tục tổ chức vận hành tốt 28 tổ BVR thôn, bản và 21 nhóm bảo tồn thôn bản trong tuần tra BVR...
 
"Chúng tôi đề nghị UBND các huyện Minh Hóa, Bố Trạch, Quảng Ninh tăng cường chỉ đạo chính quyền các xã vùng đệm tiếp tục làm tốt công tác giáo dục, tuyên truyền người dân, nhất là cán bộ đảng viên nêu cao ý thức chấp hành các quy định của pháp luật về BVR; tăng cường ngăn chặn, xử lý nghiêm tình trạng buôn bán, vận chuyển, tiêu thụ lâm sản trái phép trong khu vực các xã vùng đệm Vườn Quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng", ông Trí cho biết thêm.
 
Tán đồng quan điểm này của BQL Vườn, ông Nguyễn Ngọc Tuấn, Phó Chủ tịch UBND huyện Bố Trạch cho hay, UBND huyện sẽ có chỉ đạo cụ thể đối với các xã trong công tác phối hợp. Thời gian tới, nhất là trong dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán Canh Tý 2020, huyện sẽ thành lập các trạm chốt chặn liên ngành để thực hiện các giải pháp phòng ngừa. Đề nghị BQL Vườn phối hợp chặt chẽ việc chốt chặn để thực hiện nhiệm vụ đạt kết quả cao nhất".
                                                                                      Đức Thành