(QBĐT) - Tự đánh bóng tên tuổi mình là Chủ tịch Hội đồng quản trị (HĐQT) một tập đoàn lớn, khoe với đối tác những tấm ảnh chụp chung cùng các đồng chí lãnh đạo cao cấp Đảng và Nhà nước, Nguyễn Văn Am nhanh chóng lấy được lòng tin những cá nhân, đơn vị trong phạm vi toàn quốc để đưa họ vào tròng lừa đảo do mình tạo ra, khiến nhiều người “tiền mất, tật mang”.

Phải đến lần thứ ba, phiên tòa hình sự sơ thẩm xét xử bị cáo Nguyễn Văn Am (SN1956, quê quán xã Đồng Ninh, huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên) mới được TAND tỉnh Quảng Bình thực hiện được, bởi hai lần trước vắng mặt quá nhiều bị hại và những người có trách nhiệm, nghĩa vụ liên quan.

Phiên tòa xét xử Nguyễn Văn Am phạm tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” vẫn vắng mặt nhiều bị hại và người có trách nhiệm, nghĩa vụ liên quan sau hai lần tạm hoãn.

Nếu quan sát kỹ Nguyễn Văn Am, ngoài giọng nói “ngọt như mía lùi” dễ dàng làm xiêu lòng người đối diện thì chẳng có nét gì nổi bật. Suốt hai ngày diễn ra phiên tòa, bị cáo Am luôn cúi mặt trước vành móng ngựa.

Năm 2012, nắm bắt được chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước trong quá trình thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới (NTM) và biết nhiều địa phương, doanh nghiệp đang khát vốn, gặp khó khăn trong hoạt động, Nguyễn Văn Am nảy sinh ý định phạm tội bằng cách lợi dụng danh nghĩa đầu tư xây dựng NTM để thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Thời gian này Am gặp Nguyễn Thị Minh Nga (SN 1963, thường trú tại thành phố Hà Nội); Nguyễn Danh Dụ (SN 1966) và Nguyễn Thị San (SN 1974), cùng trú tại tỉnh Hải Dương...

Am giới thiệu mình là Chủ tịch HĐQT Tập đoàn xây dựng số 5 (viết tắt là VIC) trực thuộc Bộ Xây dựng, có trụ sở tại số 4, Khương Hạ, quận Thanh Xuân, thành phố Hà Nội. Doanh nghiệp của Am đang quản lý một nguồn vốn phi chính phủ lên đến hàng nghìn tỷ đồng đầu tư xây dựng NTM gồm 5/19 tiêu chí: giao thông nông thôn; kênh mương nội đồng; trường mầm non; trạm y tế; xử lý rác thải.

Tại các cuộc gặp, Nguyễn Văn Am bảo, nếu doanh nghiệp nào muốn thi công các công trình do Tập đoàn VIC đầu tư thì phải đóng phụ phí truyền hình 5 triệu đồng. Tập đoàn VIC đang trong quá trình hình thành nên chỉ chính thức ra mắt khi nguồn vốn phi chính phủ trên giải ngân.

Nguyễn Văn Am tự đánh bóng thân thế bằng cách ngụy tạo ra các mối quan hệ thân thiết với nhiều cán bộ lãnh đạo cao cấp của Đảng, Nhà nước; bố trí người mang danh Đài Truyền hình Việt Nam đến nhiều địa phương quay phim, làm phóng sự... để tạo lòng tin cho các cá nhân, đơn vị, địa phương. Nguyễn Văn Am nói với Dụ, Nga, San và những ai làm việc cho Am sẽ nhận lương tháng hoặc 7% giá trị vốn đầu tư cho các dự án mà họ khai thác được khi vốn đầu tư giải ngân.

Do nhẹ dạ cả tin, các cá nhân kể trên tích cực tham gia hoạt động khai thác qua mối quan hệ bản thân, tạo điều kiện cho Nguyễn Văn Am lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Năm 2013, Nguyễn Văn Am đổi tên Tập đoàn xây dựng số 5 thành Tập đoàn xây dựng Việt Nam- Cu Ba. Tại các địa phương, Nguyễn Văn Am chỉ đạo Nguyễn Danh Dụ, Nguyễn Thị Minh Nga, Nguyễn Thị San đề nghị với đại diện địa phương, doanh nghiệp cho mỗi xã chọn 2 trong 5 tiêu chí NTM để Tập đoàn xây dựng Việt Nam- Cu Ba đầu tư.

Riêng những xã thuộc diện 135 hoặc có 95% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số sẽ ưu tiên thêm một tiêu chí là 3 trong 5 tiêu chí NTM. Tiền vốn rót về trực tiếp cho xã chứ không thông qua huyện, tỉnh. Các nhà thầu muốn nhận thi công các tiêu chí trên thì phải nộp phụ phí truyền hình cho Tập đoàn 5 triệu đồng/địa phương để phục vụ cho công tác tuyên truyền.

Cuối năm 2014, do không được Nguyễn Văn Am trả công như lời hứa, Nguyễn Văn Dụ, Nguyễn Thị San, Nguyễn Thị Minh Nga lần lượt thôi không làm việc cho Am nữa. Năm 2015, bằng những lời đường mật và miếng mồi nhử béo bở là tiền lương, thưởng, chức danh hảo, Nguyễn Văn Am lôi kéo thêm nhiều người nhẹ dạ cả tin về dưới trướng mình.

Am phong Nguyễn Văn Vinh (SN 1948, quê quán Gia Lâm, Hà Nội) làm Trưởng ban quản lý dự án; Kim Thị Minh Nhuận (SN 1980, trú quán tại Gia Lâm, Hà Nội) làm kế toán; Lê Trung Cường (SN 1958, quê quán thành phố Thanh Hóa) làm Tổng thầu xây dựng miền Trung; Phạm Uông (SN 1952, quê quán Gia Lộc, tỉnh Hải Dương) làm Tổng thầu xây dựng miền Bắc. Bên cạnh đó, Nguyễn Văn Am tiếp tục đánh bóng Tập đoàn xây dựng Việt Nam-Cu Ba lên một tầm cao mới từ trực thuộc Bộ Xây dựng sang trực thuộc Chính phủ, đổi tên viết tắt từ VIC sang VIS.

Hành trình lừa đảo của Nguyễn Văn Am núp bóng Chủ tịch HĐQT “Tập đoàn ma” Việt Nam-Cu Ba diễn ra trên phạm vi rộng lớn, qua hàng chục tỉnh, thành phố, chiếm đoạt tài sản hàng trăm tổ chức, đơn vị, địa phương, cá nhân và chính thức bị “khai tử” khi Am và “Tập đoàn ma” đến Quảng Bình.

Tháng 5-2015, thông qua mối quan hệ với Tô Xuân Phong (SN 1955, quê quán thành phố Cà Mau), Giám đốc Công ty TNHH xây dựng và dịch vụ Ninh Thái đang thi công công trình tại Quảng Bình và Hoàng Bình Luận (SN 1948, thường trú tại thành phố Đồng Hới), chủ công trình Bệnh viện đa khoa Bình An...

Nguyễn Văn Am rời khỏi phòng xét xử với bản án 16 năm tù giam.

Nguyễn Văn Am tiến hành lừa đảo một số đơn vị, địa phương ở Quảng Bình gồm: xã Cao Quảng, Tiến Hóa (Tuyên Hóa); Quảng Lộc (thị xã Ba Đồn); Phù Hóa (Quảng Trạch); Đức Ninh, Nghĩa Ninh (Đồng Hới); Hòa Trạch, Phú Định, Nhân Trạch (Bố Trạch); chùa Đại Giác và Bệnh viện Bình An. Tổng cộng có 6 doanh nghiệp tại Quảng Bình bị lừa nộp tiền cho Nguyễn Văn Am thông qua Tô Xuân Phong và Nguyễn Văn Luận số tiền 160 triệu đồng.

Mở rộng điều tra, Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Quảng Bình xác định trong khoảng thời gian từ cuối năm 2012 đến tháng 7-2015, trước khi bị bắt, Nguyễn Văn Am đã thực hiện trót lọt hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản hàng trăm đơn vị, cá nhân, địa phương tại 132 huyện thuộc 32 tỉnh, thành phố trong cả nước, với tổng số tiền chiếm đoạt lên đến 5.830 triệu đồng.

Từng có nhân thân tốt, tham gia bộ đội từ năm 1984 đến năm 1989... đó là những tình tiết bị cáo Am mong muốn Hội đồng xét xử xem xét để giảm nhẹ hình phạt, giúp bị cáo có cơ hội khắc phục, sửa chữa hậu quả do mình gây ra khi được tòa cho nói lời sau cùng.

Thế nhưng, với hành vi phạm tội của Nguyễn Văn Am là đặc biệt nghiêm trọng, gây ảnh hưởng đến chủ trương, đường lối của Đảng, Nhà nước trong quá trình triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM; phạm vi gây án rộng; lôi kéo nhiều người tiếp tay cùng Am lừa đảo chiếm đoạt tài sản...

TAND tỉnh Quảng Bình đã dành cho Nguyễn Văn Am một bản án đích đáng 16 năm tù giam.Về trách nhiệm dân sự, Nguyễn Văn Am chịu trách nhiệm bồi thường cho các bị hại số tiền 3.485 triệu đồng và truy nộp trên 1,3 tỷ đồng sung công quỹ nhà nước.

Phiên tòa khép lại, Nguyễn Văn Am dáng thấp đậm lặng lẽ bước đi giữa hai chiến sỹ công an áp giải... Và phía trước Am là đường đến nhà tù.

Thanh Long