Tăng tốc giải ngân vốn đầu tư công
(QBĐT) - Thực hiện kế hoạch đầu tư công (ĐTC) và giải ngân nguồn vốn ĐTC được Chính phủ xác định là nhiệm vụ trọng tâm cần tập trung thực hiện để đưa nguồn lực vào phát triển kinh tế-xã hội. Tại Quảng Bình, công tác này cũng được các cấp, các ngành quyết liệt thực hiện trong thời gian qua, tuy nhiên, tỷ lệ giải ngân vẫn còn thấp.
Tỷ lệ giải ngân còn thấp
Tổng kế hoạch ĐTC nguồn vốn ngân sách nhà nước tỉnh Quảng Bình năm 2024 được Thủ tướng Chính phủ giao là gần 4.864 tỷ đồng, gồm: Vốn đầu tư trong cân đối ngân sách địa phương hơn 3.276,8 tỷ đồng và vốn ngân sách Trung ương hơn 1.587 tỷ đồng. Tổng kế hoạch ĐTC nguồn vốn ngân sách nhà nước tỉnh Quảng Bình phân bổ chi tiết năm 2024 là hơn 5.019,2 tỷ đồng, trong đó vốn đầu tư trong cân đối ngân sách địa phương là 3.431 tỷ đồng và vốn ngân sách Trung ương là hơn 1.587 tỷ đồng.
Với tính chất quan trọng của nguồn vốn ĐTC, để bảo đảm phát huy cao nhất hiệu quả của nguồn lực cho đầu tư phát triển, cũng như đạt kết quả giải ngân kế hoạch vốn ĐTC của năm 2024 cao nhất, UBND tỉnh triển khai đồng bộ các giải pháp và quyết liệt thực hiện ngay từ đầu năm.
Trong đó, các giải pháp được tỉnh chú trọng là: Tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo đối với việc thực hiện và giải ngân kế hoạch vốn ĐTC năm 2024; nâng cao trách nhiệm của chủ đầu tư (CĐT) trong thực hiện và giải ngân vốn ĐTC. Mặt khác, tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về cơ chế chính sách, tiếp tục cải cách, rút ngắn thủ tục hành chính; trong đó cần có cơ chế phân công, phối hợp rõ ràng, cụ thể về thẩm quyền, trách nhiệm giữa các cơ quan, đơn vị trong việc hoàn thiện các thủ tục để triển khai dự án (DA).
Chủ tịch UBND tỉnh Trần Thắng nhấn mạnh: Các sở, ngành, đơn vị liên quan đến các thủ tục hành chính tiếp tục rút ngắn 30% thời gian thực hiện các thủ tục theo chỉ đạo của UBND tỉnh. Chậm ở khâu nào, thủ tục nào, người đứng đầu sở, ngành, đơn vị, địa phương đó phải chịu hoàn toàn trách nhiệm.
Bên cạnh đó, UBND tỉnh đã tổ chức nhiều hội nghị bàn các giải pháp đốc thúc giải ngân và trong quá trình triển khai. 3 tổ công tác của UBND tỉnh do 3 đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh phụ trách cũng đã tổ chức họp, đi kiểm tra để tháo gỡ khó khăn vướng mắc cho các DA. Tuy nhiên, tiến độ thực hiện và giải ngân của các DA vẫn còn chậm. Tính đến thời điểm hiện nay, tỷ lệ giải ngân của tỉnh vẫn thấp so với mức bình quân chung toàn quốc. Đến ngày 31/7, tỷ lệ giải ngân của tỉnh triển khai đạt tỷ lệ 31%, thấp hơn mức trung bình toàn quốc (34,7%).
Theo lãnh đạo Sở Kế hoạch và Đầu tư (KH-ĐT), có những DA cho đến thời điểm 31/7 vẫn chưa có tỷ lệ giải ngân. UBND tỉnh đã nghiêm khắc phê bình các CĐT có tỷ lệ giải ngân 0%, cũng như các CĐT nhiều DA, trong đó có DA tỷ lệ giải ngân 0%; đồng thời nhắc nhở, chấn chỉnh các CĐT có tỷ lệ giải ngân các DA dưới 30% (dưới mức trung bình toàn tỉnh).
Có nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan dẫn đến tỷ lệ giải ngân nguồn vốn ĐTC đạt thấp. Trong đó, nguyên nhân cơ bản nhất, đó là: Công tác giải phóng mặt bằng vẫn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc, thời gian thực hiện giải phóng mặt bằng kéo dài làm chậm tiến độ thi công và giải ngân kế hoạch vốn. Năng lực của các CĐT, tư vấn, nhà thầu xây lắp còn hạn chế làm ảnh hưởng đến tiến độ thẩm định, phê duyệt và triển khai thực hiện DA. Nhiều CĐT, ban quản lý DA thiếu năng lực, kinh nghiệm trong thực hiện DA ODA.
Bên cạnh đó, có một nguyên nhân nữa là nguồn vốn ĐTC năm 2023 kéo dài sang năm 2024 của tỉnh tương đối lớn, trong đó một số nguồn chỉ được phép giải ngân đến hết ngày 31/12 nên các CĐT tập trung ưu tiên giải ngân các nguồn vốn này trước, dẫn đến tỷ lệ giải ngân kế hoạch vốn ĐTC năm 2024 đạt thấp.
Quyết liệt đẩy nhanh tiến độ giải ngân
Từ tình hình giải ngân nguồn vốn ĐTC năm 2024 của các bộ, ngành, địa phương trong cả nước, ngày 8/8, Thủ tướng Chính phủ đã có Chỉ thị số 26/CT-TTg về các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm đẩy mạnh giải ngân vốn ĐTC những tháng cuối năm 2024 và ngày 7/8, Bộ KH-ĐT có Công điện số 04/CĐ-BKHĐT về việc đẩy mạnh giải ngân các DA thuộc Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội.
Để phấn đấu đạt tỷ lệ giải ngân trên 95% kế hoạch ĐTC năm 2024 được giao, UBND tỉnh đã có văn bản yêu cầu các sở, ngành, đơn vị cấp tỉnh, các địa phương phải khẩn trương đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân kế hoạch vốn ĐTC năm 2024.
Trong đó, đối với các DA thuộc Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội, tính đến hết ngày 31/7, tỷ lệ giải ngân chỉ đạt 25,8%, đạt thấp so với yêu cầu. Vì vậy, UBND tỉnh yêu cầu các CĐT khẩn trương tranh thủ thời tiết thuận lợi, đốc thúc nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thi công, tiến hành nghiệm thu thanh toán ngay khi có khối lượng, không dồn thanh toán 1 lần. Nếu hết ngày 31/12, các DA không giải ngân hết kế hoạch vốn được giao, bị hủy dự toán dẫn đến DA thiếu vốn, CĐT phải chịu hoàn toàn trách nhiệm trước Tỉnh ủy, UBND tỉnh, đồng thời tự chủ động thu xếp nguồn vốn để hoàn thành công trình theo đúng mục tiêu đề ra.
UBND tỉnh chỉ đạo, các chủ ĐTC phân công lãnh đạo đơn vị phụ trách từng DA; đôn đốc, theo sát đơn vị tư vấn, quản lý DA, thi công trong quá trình thực hiện và giải ngân để có biện pháp xử lý kịp thời, phấn đấu giải ngân hết kế hoạch vốn được giao và chịu trách nhiệm giải trình về kết quả giải ngân cũng như hiệu quả đầu tư DA. |
Đối với các nguồn vốn ĐTC còn lại, UBND tỉnh yêu cầu các CĐT có các DA có tỷ lệ giải ngân 0% chấn chỉnh ngay công tác chỉ đạo thực hiện và giải ngân vốn ĐTC của đơn vị, khẩn trương nghiệm thu, thực hiện thanh toán và giải ngân lần đầu đối với các DA có tỷ lệ giải ngân 0% trước ngày 30/8. Sau thời hạn này, nếu các CĐT không giải ngân, UBND tỉnh sẽ điều chỉnh kế hoạch vốn sang các DA khác có nhu cầu. Các CĐT phải xác định công tác giải ngân đầu tiên và trực tiếp thuộc trách nhiệm của CĐT, nâng cao trách nhiệm người đứng đầu trong tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để đẩy mạnh giải ngân vốn ĐTC; đồng thời đốc thúc nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thi công, đặc biệt là đối với các DA dự kiến hoàn thành năm 2024 có số vốn bố trí tương đối lớn.
Giám đốc Sở KH-ĐT Nguyễn Xuân Đạt cho biết: Thực hiện và giải ngân vốn ĐTC được xác định là nhiệm vụ chính trị trọng tâm trong những tháng còn lại của năm 2024, nhằm góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Sở đã tích cực tham mưu các tổ công tác của UBND tỉnh tổ chức họp, kiểm tra, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc các DA, đẩy nhanh tiến độ giải ngân.
“Chúng tôi cũng đã tập trung rà soát và chủ động tham mưu UBND tỉnh quyết định điều chỉnh kế hoạch vốn ĐTC năm 2024 từ những DA giải ngân thấp hoặc không giải ngân được sang các DA có khả năng giải ngân tốt, đặc biệt là đối với các DA đến 30/8 có tỷ lệ giải ngân 0%. Đôn đốc các CĐT làm hồ sơ nghiệm thu thanh toán ngay khi có khối lượng nhằm tăng tỷ lệ giải ngân chung của toàn tỉnh”, lãnh đạo Sở KH-ĐT cho hay.
Anh Tuấn