Để khuyến khích sử dụng loại hình năng lượng tái tạo ĐMT này, ngày 11-4-2017, Chính phủ đã ban hành Quyết định số 11/2017/QĐ-TTg về cơ chế khuyến khích phát triển các dự án ĐMT tại Việt Nam. Theo đó, giá bán điện từ các nhà máy ĐMT, bao gồm cả từ trang trại ĐMT và ĐMTMN là 2.086 đồng/kWh.

 

Tiếp đó, Bộ Công thương ban hành Thông tư số 16/2017/TT-BCT, ngày 12-9-2017 quy định về phát triển dự án và hợp đồng mua bán điện mẫu áp dụng cho các dự án ĐMT, khuyến khích và hướng dẫn bên mua điện và bên bán điện lập hợp đồng mua bán điện trên cơ sở hợp đồng mẫu được Bộ Công thương ban hành.

 

Để khuyến khích mạnh mẽ hơn nữa việc phát triển ĐMTMN, ngày 8-1-2019, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 02/2019/QĐ-TTg về sửa đổi một số điều của Quyết định số 11/2017/QĐ-TTg, ngày 11-4-2017. Theo đó, thay vì hộ đầu tư ĐMTMN chỉ bán phần dư của điện từ nguồn ĐMTMN qua cơ chế bù trừ thì sẽ được bán toàn bộ lượng điện sản xuất từ ĐMTMN với giá ưu đãi, trong khi vẫn mua riêng điện từ điện lưới với giá bình quân 1.720 đồng/kWh qua điện kế 2 chiều được ngành Điện lắp miễn phí.

 

Mặc dù phải mua điện từ các nguồn ĐMT với giá cao hơn giá bán điện bình quân hiện hành, nhưng xuất phát từ lợi ích chung của xã hội, lợi ích của người dân và doanh nghiệp, ngành Điện đã và đang có nhiều hoạt động hỗ trợ, khuyến khích phát triển ĐMTMN.

 

Ngày 6-4-2020, Chính phủ tiếp tục ban hành Quyết định số 13/2020/QĐ-TTg về cơ chế khuyến khích phát triển ĐMT tại Việt Nam. Đây chính là tiền đề quan trọng để các bộ, ngành, địa phương và ngành Điện tiếp tục triển khai các cơ chế khuyến khích phát triển ĐMT, ĐMTMN. Trong đó, Nhà nước hỗ trợ phát triển, ký hợp đồng mua điện lâu dài lên đến 20 năm với giá 1.943 đ/kWh.

 

 

Không chỉ bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia và vùng, việc sử dụng hệ thống ĐMT, ĐMTMN còn góp phần không nhỏ nâng cao lợi ích kinh tế cho người sử dụng khi giá bán điện của khách hàng cao hơn giá mua.

Ông Thái Hồng Quân, Giám đốc Công ty Điện lực (PC) Quảng Bình chia sẻ, ưu điểm của ĐMT là nguồn năng lượng tái tạo thân thiện môi trường, không bị cạn kiệt, rất hiệu quả trong việc giảm áp lực lên phụ tải lưới điện, tiết kiệm chi phí phát triển đường dây truyền tải. Trong khi đó, ĐMTMN có tính chất phân tán, được tiêu thụ tại chỗ nhờ tận dụng được diện tích mặt bằng có sẵn. Việc phát triển ĐMTMN là một trong những giải pháp cực kỳ hiệu quả, góp phần giải quyết nhu cầu điện cho sinh hoạt, sản xuất của người dân, giúp tiết kiệm chi phí tiền điện do không sử dụng nguồn điện lưới quốc gia, chi phí vận hành và bảo trì thấp. Đặc biệt, việc phát triển ĐMTMN không tác động đến quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất, huy động và khuyến khích được các thành phần trong xã hội tham gia vào đầu tư cung ứng điện. 

 

Ngoài ra, một lợi ích rõ ràng khi lắp pin năng lượng mặt trời trên mái nhà là khả năng cách nhiệt và bảo vệ ngôi nhà khỏi các yếu tố thời tiết, như: nắng, mưa, tia bức xạ... Những tấm pin năng lượng này có thể hấp thụ nhiệt, bức xạ độc hại, giúp căn nhà mát mẻ hơn, tiết kiệm chi phí điện năng tiêu thụ của thiết bị làm mát trong mùa nóng.

 

Hệ thống ĐMTMN gồm các tấm pin năng lượng mặt trời, bộ inverter (bộ đổi điện) nối lưới và một điện kế 2 chiều. Khi hệ thống ĐMT tạo ra nhiều điện năng hơn mức đang sử dụng thì tải ưu tiên dùng năng lượng mặt trời, phần công suất thừa từ pin mặt trời bán lại cho ngành điện qua công tơ điện 2 chiều.

 

Điều đáng chú ý là các nhà cung cấp thiết bị tấm pin năng lượng mặt trời đã công bố tuổi thọ tấm pin từ 25-35 năm, thời gian bảo hành tấm pin lên tới 25 năm, các bộ đổi điện có thời gian bảo hành lên đến 10 năm. Vì vậy, công trình ĐMTMN có tuổi thọ lâu dài nhưng chi phí bảo trì lại thấp, trong khi giá lắp đặt cho hệ thống khoảng 13-16 triệu đồng/kWp.

 

“Với mỗi kWp công suất lắp đặt có thể tạo ra được một lượng điện năng từ 4-5kWh mỗi ngày. Hiện nay, giá mua ĐMT theo Quyết định số 13/2020/QĐ-TTg là 1.943 đồng/kWh. Nếu khách hàng đầu tư một hệ thống ĐMT nối lưới trên mái nhà khoảng từ 3-5kWp, thì sau 6-8 năm sẽ thu hồi lại vốn đầu tư. Sau khoảng thời gian đó, khách hàng hoàn toàn được hưởng lợi vì tuổi thọ của hệ thống pin năng lượng mặt trời kéo dài từ 25-30 năm”-ông Quân cho biết thêm.

 

 

Nắm bắt được lợi ích của việc sửa dụng ĐMTMN, thời gian qua, nhiều doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh đã chú trọng đầu tư ĐMTMN và xem đây là giải pháp hiệu quả trong tiết kiệm chi phí, giảm tải cho nguồn điện phục vụ sản xuất, kinh doanh của đơn vị.

 

Tiêu biểu là Công ty Oxalis tại thị trấn Phong Nha (Bố Trạch). Hiện đơn vị này đã đầu tư lắp đặt hệ thống pin năng lượng với công suất 100kWp, sản lượng phát ngược lên lưới từ đầu năm đến nay là gần 10.000 kWh.

 

Hay như Công ty TNHH PARADIZE Thiên Đường tại TP. Đồng Hới cũng đã lắp đặt hệ thống ĐMTMN với công suất 70kWp, sản lượng phát ngược lên lưới tính được là 22.076 kWh…

 

Đối với các doanh nghiệp, việc sử dụng ĐMTMN ngoài giảm tải nguồn điện, tiết kiệm chi phí tiền điện còn là sự hướng đến mô hình “doanh nghiệp xanh”, “du lịch xanh” thân thiện với môi trường, tạo ra hình ảnh đẹp trong mắt cộng đồng. 

Các doanh nghiệp trong lĩnh vực sản xuất cũng không nằm ngoài xu hướng trên. Là một trong những yếu tố cấu thành giá thành của sản phẩm, chi phí điện chiếm tỷ trọng không nhỏ bởi sản xuất là lĩnh vực cần tiêu tốn nguồn điện năng lớn. Vì thế, để tăng tính cạnh tranh về giá thành, nhiều doanh nghiệp đã đầu tư lắp đặt ĐMTMN.

 

Công ty Gạch ngói cầu 4 tại TP. Đồng Hới là đơn vị lắp đặt hệ thống pin năng lượng mặt trời lớn nhất của tỉnh hiện nay với công suất 194 kWp, sản lượng điện phát ngược lên lưới trong năm 2020 đạt 22.138 kWh. Được biết, ngoài việc tận dụng nguồn điện tại chỗ phục vụ sản xuất, đồng thời giảm chi phí tiền điện do không dùng điện lưới, công ty còn thu gần 50 triệu đồng từ sản lượng điện dư thừa phát ngược lên lưới trong năm 2020.

 

Một ví dụ nữa là doanh nghiệp tư nhân chăn nuôi Ngô Hải Trường, ở xã Vạn Ninh, huyện Quảng Ninh. Doanh nghiệp cũng đã đầu tư hệ thống pin năng lượng mặt trời 50 kWp trên hệ thống trang trại chăn nuôi gia súc, gia cầm có quy mô khoảng 3.000 m2. 

 

Theo thống kê, hiện toàn tỉnh có hàng trăm hộ gia đình đã đầu tư lắp đặt ĐMTMN với công suất phù hợp quy mô hộ gia đình dao động từ 3-10kWp. Thực tế cho thấy diện tích mái nhà, mái công trình “nhàn rỗi” trên toàn tỉnh còn rất lớn, cộng với những lợi thế về điều kiện khí hậu, thời tiết của tỉnh, nếu đầu tư hiệu quả ĐMTMN sẽ đem lại hiệu quả kinh tế cao cho chủ đầu tư.