(QBĐT) - Thời gian qua, hoạt động thương mại biên giới nói chung và xuất nhập khẩu (XNK) nói riêng qua các cửa khẩu biên giới Việt-Lào trên địa bàn tỉnh Quảng Bình đã đạt được những kết quả khả quan. Để hoạt động thương mại biên giới tiếp tục phát triển, góp phần tăng trưởng kinh tế-xã hội, an ninh quốc phòng, Quảng Bình đã đưa ra nhiều giải pháp linh hoạt, hiệu quả.

Quảng Bình hiện có Cửa khẩu quốc tế Cha Lo và Cửa khẩu phụ Cà Roòng. Hoạt động XNK qua Cửa khẩu Cha Lo-Nà Phàu trong những năm qua tăng mạnh, hàng hoá đa chủng loại. Cụ thể, năm 2017, tổng trọng lượng hàng hoá XNK đạt 2.368 nghìn tấn, tăng 35% so với cùng kỳ năm 2016; kim ngạch hàng hoá XNK đạt 1.706 triệu USD; làm thủ tục cho trên 162 nghìn lượt phương tiện xuất nhập cảnh.

Trong 8 tháng đầu năm 2018, tổng trọng lượng hàng hoá XNK đạt trên 1.400 nghìn tấn; tổng kim ngạch XNK đạt hơn 921 triệu USD; làm thủ tục xuất nhậu cảnh cho 101.654 lượt phương tiện. Các mặt hàng XNK chủ yếu, như: vật liệu xây dựng, hàng nông sản, hàng tiêu dùng, trái cây các loại, trâu bò, phân bón kali, cà phê…

Tại Cửa khẩu Cà Roòng-Noọng Ma, trước đây, gỗ từ Lào là mặt hàng nhập khẩu duy nhất. Tuy nhiên, do Chính phủ Lào ban hành Chỉ thị số 15/CP về việc dừng xuất khẩu gỗ tròn, gỗ xẻ, gỗ tấm…, hoạt động XNK gỗ của các doanh nghiệp Quảng Bình có đầu tư, kinh doanh tại Lào gặp nhiều khó khăn.

Thực hiện Nghị định 14/2018/NĐ-CP của Chính phủ, UBND tỉnh đang chỉ đạo Sở Công thương công bố danh mục cửa khẩu phụ, lối mở biên giới được thực hiện hoạt động mua bán, trao đổi hàng hoá.

Để đáp ứng từng bước yêu cầu phát triển ngày càng lớn của khu vực cửa khẩu, thời gian qua, tỉnh Quảng Bình đã đầu tư hơn 798 tỷ đồng để thực hiện các dự án xây dựng cơ sở hạ tầng khu vực cửa khẩu.

Các dự án hiện đang được triển khai, như: kè suối quốc lộ 12A đoạn từ bãi đỗ xe đến cột mốc biên giới; hạ tầng kỹ thuật khu trung tâm Cửa khẩu quốc tế Cha Lo; nhà liên ngành và Quốc môn Khu kinh tế Cửa khẩu Cha Lo; hạ tầng Khu phi thuế quan và các điểm dịch vụ Khu kinh tế Cửa khẩu Cha Lo; bãi đỗ xe nhập cảnh tại Khu trung tâm Cửa khẩu Cha Lo…

Có thể thấy, nếu như trước đây, hầu hết các phương tiện và người qua lại Cửa khẩu quốc tế Cha Lo chủ yếu là khách du lịch, Việt kiều về thăm quê hương, thì hiện nay có rất nhiều thành phần, đặc biệt đại diện các tổ chức, doanh nghiệp đối tác, đã đến Quảng Bình để khảo sát, tìm kiếm cơ hội đầu tư kinh doanh.

Dựa vào thế mạnh của mỗi bên, sự tạo điều kiện thuận lợi của tỉnh và các địa phương nước bạn, hiện đã có hàng chục doanh nghiệp của tỉnh thường xuyên thực hiện quan hệ thương mại với các tỉnh của nước bạn Lào, Thái Lan để XNK hàng hoá. Các thủ tục hành chính về hải quan, XNK, thuế tại cửa khẩu; các thủ tục liên quan đến hoạt động thương mại ngày càng được cải thiện theo hướng thông thoáng hơn.

Việc khai hải quan từ xa qua mạng Internet đã được thực hiện rộng rãi trong doanh nghiệp, giúp thời gian thông quan được rút ngắn, khuyến khích các tổ chức, doanh nghiệp hợp tác đầu tư sản xuất kinh doanh.

Để tăng cường mối quan hệ hữu nghị, hợp tác chặt chẽ với các tỉnh chung biên giới, hàng năm, tỉnh Quảng Bình đã tổ chức các buổi gặp mặt cấp cao luân phiên với hai tỉnh Khăm Muộn và Savannakhet. Nhờ vậy, mối quan hệ hợp tác và phát triển thương mại biên giới của Quảng Bình với Khăm Muộn, Savannakhet, một số tỉnh của Lào và Đông Bắc Thái Lan ngày càng được tăng cường.

Bên cạnh đó, tỉnh tạo điều kiện triển khai dự án “Xây dựng kho ngoại quan và đường ống dẫn dầu từ cảng Hòn La, Quảng Bình sang tỉnh Khăm Muộn” do Công ty CP Petro Lào làm chủ đầu tư; tạo điều kiện cho Công ty TNHH Barite Quang Trung hoàn thành các thủ tục pháp lý để khai thác vận chuyển quặng Barite qua Cửa khẩu phụ Cà Roòng-Noọng Ma.

Sở Công thương đã chủ trì đón tiếp, làm việc với Đoàn đại biểu tỉnh Sakon Nakhon để tìm kiếm cơ hội đầu tư, mở rộng mối quan hệ hợp tác giữa cộng đồng doanh nghiệp 9 tỉnh 3 nước Việt Nam-Lào-Thái Lan có sử dụng chung đường 8 và đường 12. Sở Công thương cũng hỗ trợ doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh tham dự hội nghị kết nối doanh nghiệp và hội chợ thương mại biên giới tỉnh Nakhon Phanom năm 2017; Muckdahan (Thái Lan).

Ông Phan Hoài Nam, Phó Giám đốc Sở Công thương cho biết, bên cạnh những kết quả đạt được, hoạt động thương mại biên giới của Quảng Bình vẫn còn một số hạn chế, như: kết cấu cơ sở hạ tầng khu kinh tế cửa khẩu còn nhiều bất cập; chính sách thuế và các quy định về thủ tục hải quan XNK, xuất nhập cảnh giữa Việt Nam và Lào còn nhiều thay đổi chưa thống nhất, ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp; việc đầu tư hợp tác giữa doanh nghiệp các nước còn hạn chế, quy mô nhỏ lẻ…

Nhằm nâng cao hơn nữa hiệu quả của hoạt động thương mại biên giới trên địa bàn trong thời gian tới, cùng với việc phát huy nội lực, tỉnh Quảng Bình rất cần sự tiếp tục hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi về cơ chế chính sách của Chính phủ, Bộ Công thương và các ngành liên quan của 3 nước Việt Nam, Lào và Thái Lan.

Lê Mai