Hiện nay, có khoảng hơn 100 hoạt chất KS đang được lưu hành trên thị trường với nhiều dạng bào chế mới và được sản xuất bằng công nghệ hiện đại. Trên thị trường Quảng Bình có gần 60 hoạt chất KS được lưu hành. Trước thực trạng trên, Trung tâm KNTMPTP tỉnh đã tiến hành thực hiện nhiệm vụ “Nghiên cứu thực trạng và đề xuất giải pháp quản lý chất lượng thuốc KS lưu hành trên địa bàn tỉnh Quảng Bình” nhằm đánh giá việc lưu hành và bảo quản thuốc KS tại các cơ sở kinh doanh thuốc; nghiên cứu kiểm nghiệm và đánh giá chất lượng thuốc KS lưu hành trên thị trường tỉnh năm 2021; đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý chất lượng thuốc KS đang lưu hành.

 

Theo thống kê của nhóm thực hiện nhiệm vụ, trên địa bàn tỉnh hiện có đa dạng các loại hình kinh doanh, tồn trữ và sử dụng thuốc, gồm: Bệnh viện các tuyến, trạm y tế, phòng khám; 1 công ty sản xuất thuốc, 9 công ty và 8 chi nhánh công ty kinh doanh thuốc; 97 nhà thuốc và 463 quầy thuốc.

 

Tuy nhiên, việc quản lý, kê đơn, mua bán, tồn trữ, sử dụng thuốc KS vẫn còn nhiều bất cập. Bên cạnh đó, mạng lưới cung ứng thuốc rất phong phú, đa dạng, bao gồm tất cả các loại hình, như: Công ty sản xuất, kinh doanh, phân phối thuốc, các cơ sở điều trị, cơ sở bán lẻ thuốc…

 

Bà Trương Thị Thanh Nhàn, Giám đốc Trung tâm KNTMPTP tỉnh, chủ nhiệm đề tài, cho biết: Để đánh giá chất lượng thuốc KS lưu thông trên địa bàn tỉnh, nhiệm vụ đã triển khai lấy mẫu 8 nhóm thuốc tại một số cơ sở kinh doanh trên địa bàn các huyện, thị xã, thành phố để tiến hành phân tích, đánh giá. Qua quá trình khảo sát 300 cơ sở kinh doanh, phân phối, tồn trữ, sử dụng thuốc KS trên địa bàn tỉnh (bao gồm 85 cơ sở ở khu vực thành phố, thị xã, 174 cơ sở ở khu vực nông thôn và 41 cơ sở ở khu vực miền núi, vùng sâu vùng xa), nhiệm vụ đã thu thập được những nhận xét khách quan của các cơ sở khi đánh giá về chất lượng thuốc KS, về sự quản lý chất lượng, về cách xử lý khi thuốc KS không bảo đảm chất lượng. Đồng thời, nhiệm vụ cũng xác định được tỷ lệ các loại thuốc KS sản xuất trong nước và thuốc nhập khẩu; tỷ lệ các thuốc KS phân theo dạng bào chế, thành phần hay tỷ lệ các cơ sở có KS cùng hoạt chất khác dạng bào chế hàm lượng...

 

Nhiệm vụ cũng đã xác định được trong 100 cơ sở khảo sát thì loại hình quầy, đại lý thuốc chiếm tỷ lệ lớn (48/100). Điều đó cho thấy mạng lưới bán lẻ thuốc được mở rộng khắp, mang lại nhiều tiện lợi cho người dân. Tuy nhiên, đây cũng là khó khăn cho công tác quản lý chất lượng thuốc nói chung và thuốc KS nói riêng của Trung tâm KNTMPTP. Vì không thể bao phủ hết việc kiểm tra, giám sát, lấy mẫu nên có thể vẫn còn những quầy chưa đến kiểm tra được hoặc chỉ đến được 1 lần/năm, dẫn đến việc có thể bỏ lọt mẫu thuốc không đạt tiêu chuẩn chất lượng.

 

Bên cạnh đó, với 300 phiếu khảo sát người dân, nhiệm vụ đánh giá được sự hiểu biết và nhu cầu sử dụng thuốc KS của người dân; cách sử dụng thuốc KS (thời gian dùng thuốc, cách phối hợp KS...); nhận biết của người dân về hiện tượng kháng thuốc KS.

 

Qua việc đánh giá kết quả kiểm nghiệm các mẫu thuốc KS và so sánh với kết quả kiểm nghiệm thuốc KS của 4 năm (2018-2021), nhiệm vụ đã phân tích các nguyên nhân, các yếu tố có thể làm ảnh hưởng đến chất lượng thuốc, chỉ ra được các chỉ tiêu kiểm nghiệm, các hoạt chất KS có nguy cơ cao không đạt tiêu chuẩn chất lượng; đồng thời đánh giá đúng thực trạng công tác kiểm nghiệm tại Trung tâm KNTMPTP và công tác kinh doanh, phân phối, tồn trữ, sử dụng thuốc KS của các công ty dược, bệnh viện, nhà thuốc, đại lý bán thuốc trong tỉnh.

 

“Trên cơ sở đó, nhiệm vụ cũng đã đề xuất các giải pháp nhằm tăng cường hiệu quả công tác bảo đảm chất lượng thuốc KS trên địa bàn tỉnh. Trong đó, các cơ quan quản lý nhà nước cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh thuốc trong quá trình tồn trữ, lưu thông, phân phối; cần phối hợp chặt chẽ, thống nhất giữa các đơn vị của Sở Y tế để nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về chất lượng thuốc nói chung và thuốc KS, thuốc phải kiểm soát đặc biệt nói riêng…

 

Đối với các cơ sở kinh doanh thuốc cần thực hiện nghiêm túc các quy chế, quy trình thao tác chuẩn trong việc mua bán, kiểm nhập, theo dõi, bảo quản thuốc KS; kinh doanh thuốc rõ nguồn gốc, xuất xứ, thuốc có chứng từ hóa đơn hợp lệ, bảo đảm chất lượng nhằm phục vụ công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân.

 

Đồng thời khuyến cáo người dân sử dụng thuốc KS an toàn, hợp lý, tiết kiệm, góp phần làm giảm tình trạng đề kháng KS trong cộng đồng. Sau khi nhiệm vụ được nghiệm thu sẽ góp phần nâng cao hiệu quả công tác quản lý chất lượng thuốc KS đang lưu hành, chăm sóc tốt hơn sức khỏe cho người dân”, bà Trương Thị Thanh Nhàn cho biết thêm.