Đất và người Quảng Bình
icon facebookFacebook icon phoneLiên hệ
icon categoryChuyên mục

Công nhận mộ và nhà thờ Đại học sĩ Võ Xuân Cẩn là di tích quốc gia

  • 15:56 | Thứ Năm, 12/11/2020
  • icon gmail
  • icon facebook
  • icon youtube

(QBĐT) - Thông tin từ Sở Văn hóa-Thể thao tỉnh Quảng Bình cho biết, Bộ VH-TT&DL vừa có quyết định xếp hạng thêm 17 di tích quốc gia ở các tỉnh, thành phố trên cả nước, trong đó có Quảng Bình.

Nhà thờ của Đông các Đại học sĩ Võ Xuân Cẩn tại xã Cam Thủy, huyện Lệ Thủy.
Nhà thờ của Đông các Đại học sĩ Võ Xuân Cẩn tại xã Cam Thủy, huyện Lệ Thủy.

Tại Quảng Bình, di tích được xếp hạng di tích quốc gia là mộ và nhà thờ Võ Xuân Cẩn (xã Tân Thủy và Cam Thủy, huyện Lệ Thủy). Võ Xuân Cẩn sinh năm Nhâm Thìn (1772), tại làng Hòa Luật (nay thuộc xã Cam Thủy, huyện Lệ Thủy) là một nhân vật lịch sử của thế kỷ XIX. Ông là một danh thần của triều Nguyễn, có rất nhiều đóng góp cho đất nước trên các lĩnh vực chính trị, kinh tế và văn hóa, giáo dục.

Võ Xuân Cẩn đỗ Cống sĩ thời chúa Nguyễn nhưng không ra làm quan. Khi vương triều Nguyễn được thành lập (1802), Võ Xuân Cẩn được mời ra làm một chức quan nhỏ ở Viện Hàn lâm. Trong 50 năm làm quan, trải 4 triều vua (Gia Long, Minh Mệnh, Thiệu Trị và những năm đầu triều vua Tự Đức), Võ Xuân Cẩn từng kinh qua các chức nhiệm ở địa phương như Cai bạ Bình Định, Thám hiệp các trấn Hưng Hóa, Sơn Nam, Hoài Đức, Nghệ An…, Tổng đốc Bình-Phú. Ở triều, Võ Xuân Cẩn từng giữ các chức Hàn lâm viện Học sĩ, Đông các Đại học sĩ, Phó Tổng tài Quốc sử quán (phụ trách việc biên soạn Đại Nam thực lục Tiền biên), Thượng thư Bộ Hình, Thượng thư bộ Công… 

Sau khi Võ Xuân Cẩn mất, ngày 9-7-1852, vua Tự Đức sai Bộ Lễ cùng các quan nội các đem bài minh của vua cho khắc vào bia đá “Tứ triều nguyên lão”. Năm 1885, vua Đồng Khánh cho xây dựng nhà thờ Lệ Quốc để thờ Võ Xuân Cẩn và tấm bia đá đó được đưa vào khuôn viên nhà thờ. Trải qua hai cuộc chiến tranh chống Pháp và chống Mỹ, nhà thờ bị hủy hoại.

Mộ của Đông các Đại học sĩ Võ Xuân Cẩn tại xã Tân Thủy, huyện Lệ Thủy.
Mộ của Đông các Đại học sĩ Võ Xuân Cẩn tại xã Tân Thủy, huyện Lệ Thủy.

Tri ân những công lao đóng góp của ông đối với quê hương, đất nước, năm 2004, di tích mộ và nhà thờ Võ Xuân Cẩn được UBND tỉnh Quảng Bình xếp hạng di tích lịch sử cấp tỉnh. Năm 2018, địa phương đã đầu tư tu bổ, tôn tạo mộ và phục hồi lại nhà thờ Võ Xuân Cẩn theo kiến trúc triều Nguyễn. Nhà thờ Võ Xuân Cẩn hiện nằm ở làng Hòa Luật, xã Cam Thủy; còn lăng mộ nằm ở thôn Trung Lực, xã Tân Thủy, huyện Lệ Thủy.

Trong thời gian qua, di tích mộ và nhà thờ Võ Xuân Cẩn đã phát huy tốt giá trị lịch sử, văn hóa; là nơi giáo dục truyền thống, nơi sinh hoạt văn hóa tâm linh của địa phương, là điểm đến tham quan của du khách trong và ngoài tỉnh.

A.T