(QBĐT) - Với mục đích giúp đoàn viên, người lao động (ĐV, NLĐ) nghèo có nguồn vốn để phát triển kinh tế, "Quỹ Đoàn viên Công đoàn  nghèo" (QĐVCĐN) đã ra đời. Bên cạnh hiệu việc giúp NLĐ có thêm nguồn thu nhập thì không ít nơi, nguồn quỹ vẫn chưa thực sự phát huy hiệu quả.

QĐVCĐN được LĐLĐ tỉnh triển khai cách đây khoảng 20 năm. Quỹ ra đời với mục đích giúp các ĐV, NLĐ nghèo được vay vốn để đầu tư phát triển kinh tế. Với số tiền được vay là 5 triệu đồng, lãi suất 0,3%, trong hai năm, NLĐ phải hoàn lại vốn. Như vậy, với mức lãi suất này thì nguồn vốn vay thực sự phù hợp với NLĐ có hoàn cảnh khó khăn. Không ít ĐV, NLĐ sau khi vay vốn đã đầu tư vào chăn nuôi gà, lợn để phát triển kinh tế.

Nhờ đó, ngoài thu nhập từ lương, hàng năm, NLĐ còn có thêm khoản thu nhập thêm từ chăn nuôi, trồng trọt. Tuy nhiên, với số tiền được vay quá nhỏ, nhiều ĐV, NLĐ nghèo băn khoăn không biết nên đầu tư vào việc gì. Không ít người sau khi được vay đã sử dụng nguồn vốn sai mục đích.  

Ông N.T.L, một đoàn viên công đoàn nghèo được vay vốn QĐVCĐN chia sẻ: Mặc dù khi được vay vốn ông rất vui mừng vì được Công đoàn quan tâm cho vay vốn với lãi suất thấp để phát triển kinh tế. Tuy nhiên, sau khi nhận số tiền 5 triệu đồng về ông L. không biết phải đầu tư vào mô hình gì bởi 5 triệu đồng là số tiền quá nhỏ để có thể xây dựng chuồng trại và mua con giống chăn nuôi.

Chính vì số tiền vay quá nhỏ nên nhiều NLĐ đã không mặn mà tiếp cận vốn. Số tiền vay nhỏ nên hàng năm, việc báo cáo sử dụng vốn không được thực hiện chặt chẽ, dẫn đến nhiều trường hợp NLĐ sử dụng vốn vay vào việc cá nhân mà không phải đầu tư phát triển kinh tế như quy định.

Đánh giá về hiệu quả vốn vay QĐVCĐN trên địa bàn huyện thời gian qua, ông Phan Đức Thịnh, Chủ tịch LĐLĐ huyện Bố Trạch cho biết: Nhiều ĐV nghèo sau khi được vay vốn đã sử dụng vốn vay hiệu quả, đúng mục đích vào chăn nuôi qua đó đã giúp tăng thêm thu nhập, ổn định cuộc sống. Tuy nhiên, với mức vay 5 triệu đồng thì hiệu quả là chưa cao, rất khó để NLĐ đầu tư phát triển kinh tế thêm.

Ông Trương Thanh Bình, Chủ tịch LĐLĐ TP. Đồng Hới cho biết: Thời gian qua, QĐVCĐN được LĐLĐ TP. Đồng Hới phân bổ về các công đoàn cơ sở (CĐCS). Nhìn chung, việc phân bổ vốn vay đã đúng đối tượng là ĐV, NLĐ nghèo. Bên cạnh một số trường hợp sử dụng đúng mục đích thì vẫn có trường hợp ĐV, NLĐ sử dụng vào việc cá nhân như: chữa bệnh, giải quyết những khó khăn đột xuất...

Bà Nguyễn Thị Thu Hà, Phó Trưởng ban Chính sách-Pháp luật, LĐLĐ tỉnh cho biết: Năm 2018, từ Quỹ “Xã hội Công đoàn”, LĐLĐ tỉnh đã hỗ trợ cho 250 ĐV vay QĐVCĐN với tổng số tiền là 1,25 tỷ đồng. Sau khi đưa về cơ sở, các CĐCS sẽ phân bổ cho các trường hợp NLĐ nghèo có nhu cầu được vay vốn. Với lãi suất 0,3%, mỗi trường hợp được vay 5 triệu, thời gian vay 2 năm. Số tiền này họ sử dụng để tăng gia sản xuất hoặc kinh doanh, phát triển kinh tế.

Việc sử dụng vốn vay của ĐV, NLĐ chưa đúng mục đích, chưa phát huy hiệu quả là do các CĐCS giám sát chưa chặt chẽ việc vay vốn của họ. Theo thứ tự để vay được vốn, NLĐ phải trực tiếp làm đơn, sau đó, CĐCS đứng ra bảo lãnh và giám sát, sau cùng là Công đoàn cấp trên giám sát và báo cáo về LĐLĐ tỉnh.

"Trước đây, mức vay QĐVCĐN có thời điểm là 2 triệu đồng, sau nâng lên 3 triệu đồng và hiện tại là 5 triệu đồng. Có đề xuất muốn nâng số tiền vay lên mức cao hơn, tuy nhiên, LĐLĐ tỉnh cũng đang cân nhắc. Bởi nếu số tiền được vay cao hơn thì NLĐ sẽ không có khả năng hoàn trả, lúc đó, các CĐCS phải đứng ra chịu trách nhiệm. Theo báo cáo từ các cấp công đoàn, với mức vay 5 triệu đồng, chưa có trường hợp nào NLĐ không hoàn trả được vốn.", bà Hà cho biết thêm.

QĐVCĐN là chính sách ưu đãi đặc biệt của công đoàn dành cho ĐV, NLĐ nghèo, qua đó giúp họ có thêm thu nhập, ổn định cuộc sống. Tuy nhiên, với mức vay thấp như hiện tại thì nguồn vốn vẫn chưa thực sự phát huy hiệu quả và dẫn đến trường hợp ĐV, NLĐ sử dụng sai mục đích.

Để nguồn quỹ thực sự phát huy hiệu quả như mục đích ban đầu đã đề ra thì rất cần sự điều chỉnh phù hợp từ phía các cấp công đoàn. Có như vậy, ĐV, NLĐ mới thực sự mặn mà và tìm đến nguồn vốn vay để sử dụng đúng mục đích hơn.

Đ.Nguyệt