(QBĐT) - Ngay từ những ngày đầu thành lập, ngày 3-2-1930, Đảng ta đã nhận thức rõ tầm quan trọng của công tác kiểm tra, giám sát (KT,GS) đối với việc bảo đảm cho mục tiêu, lý tưởng, cương lĩnh, chiến lược, đường lối, chính sách, các chỉ thị, nghị quyết được nghiêm chỉnh thực hiện, đồng thời tăng cường việc giữ gìn kỷ luật, sự đoàn kết thống nhất trong Đảng.

Từ khi thành lập đến năm 1948, công tác kiểm tra của Đảng đặt dưới sự chỉ đạo, lãnh đạo trực tiếp của Trung ương Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh. Nhiệm vụ kiểm tra do các cấp ủy và các tổ chức đảng thực hiện.

Cuối năm 1948, do yêu cầu nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng Đảng, quy mô và tổ chức hoạt động của Đảng, cơ quan kiểm tra chuyên trách của Đảng được chính thức thành lập, từng bước phát triển, ngày càng được kiện toàn và lớn mạnh. Ban Kiểm tra Trung ương được thành lập theo Quyết nghị số 29-QN/TW, ngày 16-10-1948 của Ban Thường vụ Trung ương Đảng (khóa I). Ngày 16-10-1948 trở thành Ngày truyền thống ngành Kiểm tra Đảng.

Hoạt động của ngành Kiểm tra Đảng tỉnh Quảng Bình gắn liền với sự lãnh đạo của Đảng bộ tỉnh sau Cách mạng Tháng 8-1945. Qua các kỳ Đại hội Đảng bộ tỉnh, từ Đại hội I (1948) đến Đại hội III (1951), công tác KT,GS của Đảng bộ tỉnh Quảng Bình đã được các cấp ủy quan tâm lãnh đạo.

Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân, cơ quan kiểm tra chuyên trách chưa được thành lập, mọi hoạt động về công tác kiểm tra, thi hành kỷ luật Đảng trong các thời kỳ này đều do cấp ủy đảng và các chi bộ trực tiếp tiến hành, góp phần tích cực vào việc thực hiện nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng Đảng, góp phần vào những thắng lợi to lớn của cách mạng qua các thời kỳ lịch sử.

Trước tình hình cách mạng của cả nước và yêu cầu của công tác xây dựng Đảng khi cuộc cải cách ruộng đất ở miền Bắc đang diễn ra, thực hiện Nghị quyết số 04-NQ/TW của Bộ Chính trị, ngày 10-12-1956, Hội nghị Tỉnh ủy mở rộng đã quyết định cử Ban Kiểm tra của tỉnh, đánh dấu sự ra đời chính thức ngành Kiểm tra của Đảng bộ tỉnh Quảng Bình. Công tác kiểm tra của Đảng bộ tỉnh lúc này tập trung vào việc giải quyết những tồn tại trong sửa sai cải cách ruộng đất, nhất là đơn thư tố cáo đảng viên bị quy oan hoặc sửa đúng thành sai.

Từ Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ IV (1961) mới thành lập Ban Kiểm tra cấp huyện, thị. Qua các kỳ đại hội, từ Đại hội IV (1961) đến Đại hội VI (1974) của Đảng bộ tỉnh, việc cử Ban Kiểm tra từ tỉnh đến cơ sở được thực hiện thống nhất theo quy định của Điều lệ Đảng và theo chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư và hướng dẫn của Ủy ban Kiểm tra (UBKT) Trung ương.

Sau đại thắng mùa Xuân năm 1975, đất nước thống nhất, theo sự chỉ đạo của Trung ương Đảng, tháng 3-1976 tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên và khu vực Vĩnh Linh hợp nhất thành tỉnh Bình Trị Thiên, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh cử ra Ban Kiểm tra Tỉnh ủy. Công tác kiểm tra của Đảng bộ tỉnh từ đây bước sang thời kỳ mới, vừa kiện toàn, củng cố bộ máy cơ quan kiểm tra của tỉnh vừa xây dựng hệ thống kiểm tra các cấp đủ số lượng, bảo đảm cho việc hoạt động công tác kiểm tra của Đảng bộ tỉnh.

Trong 13 năm hợp nhất tỉnh Bình Trị Thiên (từ tháng 4-1976 đến tháng 7-1989), trải qua 4 kỳ Đại hội Đảng bộ tỉnh, hệ thống UBKT được tổ chức kiện toàn từ tỉnh đến cơ sở một cách hoàn chỉnh, công tác kiểm tra của UBKT các cấp tập trung thực hiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn do Điều lệ Đảng quy định gắn với việc thực hiện chỉ thị, nghị quyết của Đảng và nhiệm vụ do cấp ủy giao, phục vụ tốt nhiệm vụ chính trị của các địa phương, đơn vị trong mỗi thời kỳ, nhất là các đợt sinh hoạt chính trị quan trọng trong Đảng, góp phần làm trong sạch và nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên.

Ngày 1-7-1989, tỉnh Bình Trị Thiên được tách thành 3 tỉnh: Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên-Huế. Kể từ ngày 1-7-1989, Quảng Bình trở thành một tỉnh riêng với địa giới và tên gọi vốn có trong lịch sử.

Qua mỗi kỳ đại hội, từ Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XI đến Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVI, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đã bầu UBKT Tỉnh ủy theo hướng ngày càng được kiện toàn, phát triển bảo đảm số lượng, chất lượng đội ngũ cán bộ ngành Kiểm tra từ tỉnh đến cơ sở.

Hoạt động của UBKT các cấp sau ngày tái lập tỉnh đã được quan tâm nhằm phục vụ sự nghiệp đổi mới đất nước do Đảng lãnh đạo, xây dựng Đảng ngang tầm nhiệm vụ mới, thực hiện nhiệm vụ đổi mới, chỉnh đốn Đảng theo yêu cầu Nghị quyết Trung ương 6 (lần 2) khóa VIII về xây dựng, chỉnh đốn Đảng và Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 (khóa XI, khóa XII) về xây dựng Đảng, không ngừng nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên, sức chiến đấu và năng lực lãnh đạo của Đảng, đấu tranh phòng, chống tiêu cực, tham nhũng, lãng phí, ngăn chặn sự suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên đáp ứng yêu cầu xây dựng Đảng ngang tầm yêu cầu mới của thời kỳ hội nhập và phát triển.

Cùng với sự ra đời Ban Kiểm tra Tỉnh ủy, nay là UBKT, từ tỉnh đến cơ sở, đội ngũ cán bộ kiểm tra của Đảng không ngừng tăng về số lượng, nâng cao về nghiệp vụ. Khi mới thành lập, ở tỉnh chỉ có 3 đồng chí ủy viên và một số cán bộ giúp việc, đến nay cấp tỉnh có 11 đồng chí ủy viên và 16 cán bộ, công chức, viên chức, nhân viên; tính chung từ tỉnh đến cơ sở có trên 1.300 cán bộ làm công tác kiểm tra, trong đó có trên 90 cán bộ kiểm tra chuyên trách.

Trong suốt chặng đường 70 năm qua (từ năm 1948-2018), từ ngày thành lập Ban Kiểm tra chuyên trách Trung ương, ngành Kiểm tra Đảng tỉnh Quảng Bình luôn gắn với quá trình hoạt động của Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, là một chặng đường dài với biết bao hy sinh cống hiến của các thế hệ cán bộ Kiểm tra Đảng để tạo được những thành công cho ngành Kiểm tra Đảng nói chung và Đảng bộ tỉnh Quảng Bình nói riêng.

UBKT 3 cấp tỉnh Quảng Bình đã thực hiện tương đối toàn diện các nhiệm vụ theo quy định của Điều lệ Đảng; chú trọng việc kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới và đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm, giám sát chuyên đề đối với tổ chức đảng, đảng viên; quan tâm KT,GS việc thực hiện các quyết định, thông báo kết luận sau kiểm tra của cấp ủy và UBKT cấp mình; kịp thời giải quyết các tố cáo, khiếu nại; đẩy mạnh công tác kiểm tra tài chính Đảng...

Chất lượng các cuộc KT,GS tiếp tục được nâng lên, nhằm cảnh tỉnh, ngăn ngừa, răn đe vi phạm để giữ gìn sự trong sạch, vững mạnh của các tổ chức đảng, đảng viên, góp phần quan trọng vào việc thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng Đảng; từng bước củng cố và nâng cao vị trí của ngành Kiểm tra Đảng.

Bên cạnh thực hiện các nhiệm vụ do Điều lệ Đảng quy định, UBKT các cấp còn thực hiện các nhiệm vụ do cấp ủy giao, từ việc giao tham mưu giúp cấp ủy thực hiện từng cuộc kiểm tra, xem xét từng vụ việc riêng lẻ đến tham mưu, giúp cấp ủy xây dựng chương trình, kế hoạch và tổ chức thực hiện các cuộc kiểm tra, giám sát có trọng tâm, trọng điểm, phù hợp với tình hình thực tế của từng địa phương, đơn vị; đồng thời đề xuất cho cấp ủy xem xét, giải quyết nhiều vấn đề mà dư luận quan tâm liên quan đến công tác xây dựng Đảng nói chung và công tác kiểm tra nói riêng.

Đội ngũ các bộ làm công tác kiểm tra của Đảng từ tỉnh đến cơ sở ngày càng được củng cố, tăng cường cả về số lượng và chất lượng, đã vượt qua mọi khó khăn, thử thách, gương mẫu giữ gìn phẩm chất, đạo đức của người cán bộ, đảng viên, gìn giữ và phát huy truyền thống của ngành Kiểm tra Đảng, đóng góp xứng đáng trong việc bảo vệ đường lối, quan điểm, nguyên tắc của Đảng, bảo vệ đội ngũ cán bộ, đảng viên; nâng cao sức chiến đấu và năng lực lãnh đạo của Đảng, làm cho tổ chức đảng, đội ngũ cán bộ, đảng viên ngày càng trong sạch, vững mạnh được cấp ủy, các tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên và nhân dân tin cậy.

Những kết quả đạt được trên thể hiện sự kế thừa truyền thống của ngành Kiểm tra Đảng kể từ khi được thành lập cùng với thành tích của cấp ủy, của cán bộ ngành Kiểm tra Đảng qua hơn 30 năm đổi mới, thể hiện tinh thần đoàn kết, khắc phục khó khăn, nỗ lực phấn đấu của UBKT và đội ngũ cán bộ kiểm tra ba cấp, sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, mà trực tiếp là Thường trực, Ban Thường vụ cấp ủy, sự chỉ đạo, hướng dẫn của UBKT cấp trên và đặc biệt là sự phối hợp chặt chẽ của các ban, ngành cùng sự giúp đỡ của cán bộ, đảng viên và nhân dân.

Phát huy truyền thống tốt đẹp của ngành Kiểm tra Đảng, UBKT ba cấp Đảng bộ tỉnh Quảng Bình tiếp tục tăng cường công tác KT,GS với nhận thức và yêu cầu mới, khắc phục khó khăn đem hết tinh thần và nghị lực hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, góp phần xây dựng tỉnh nhà ngày càng giàu đẹp, văn minh, tô thắm truyền thống vẻ vang của ngành Kiểm tra Đảng.

Đinh Công Hải
Ủy viên Ban Thường vụ, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy